Các doanh nghiệp Việt Nam đang tích cực tìm cách thích ứng với thuế quan của Mỹ bằng cách ưu tiên tìm kiếm thị trường mới, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất khẩu. Theo báo cáo của Ban Nghiên cứu Phát triển kinh tế tư nhân (Ban IV), hơn 51,6% doanh nghiệp xuất khẩu đang lên kế hoạch tìm kiếm thị trường mới để giảm thiểu rủi ro thuế quan. Điều này cũng được các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh trong nước ưu tiên, với 34,9% lựa chọn này.
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp cũng có xu hướng tăng cường nội địa hóa chuỗi sản xuất và tìm kiếm thị trường nguyên liệu đầu vào từ các đối tác khác. Các doanh nghiệp trong lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ, nông-lâm và thủy sản đang tập trung tìm kiếm thị trường ngoài Mỹ. Trong khi đó, các công ty xây dựng có xu hướng chờ đợi và tập trung nhiều hơn vào giải pháp nội địa hóa chuỗi sản xuất.
Từ tháng 4, một số doanh nghiệp như SK Foods đã lập kế hoạch chuyển dịch thị trường xuất khẩu sang các nước như EU, Hàn Quốc, Nhật Bản, Singapore và UAE. Theo khảo sát, các doanh nghiệp các ngành cho rằng họ chịu tác động khá nghiêm trọng từ chính sách thuế đối ứng của Mỹ.
Với lợi thế đa dạng thị trường của Việt Nam, hiện có 17 hiệp định thương mại tự do (FTA) với hơn 60 quốc gia và vùng lãnh thổ, cùng 70 cơ chế hợp tác song phương, các doanh nghiệp kiến nghị Chính phủ đẩy mạnh các hoạt động xúc tiến thương mại và mở rộng đàm phán FTA với các nước tiềm năng khác. Việc phát triển công nghiệp phụ trợ trong nước cũng là điều cần thiết, qua đó giảm sự phụ thuộc vào nguồn nguyên liệu và linh kiện nhập khẩu.
Các doanh nghiệp cũng khuyến nghị các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động dịch chuyển chuỗi cung ứng hoặc mở rộng thị trường xuất khẩu ngoài Mỹ và Trung Quốc. Điều này sẽ giúp các doanh nghiệp Việt Nam đa dạng hóa thị trường xuất khẩu và giảm thiểu rủi ro thuế quan cũng như các gián đoạn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Các chuyên gia kinh tế cho rằng, trong bối cảnh hiện nay, việc tìm kiếm thị trường mới và đa dạng hóa thị trường xuất khẩu là chiến lược quan trọng để các doanh nghiệp Việt Nam giảm thiểu tác động tiêu cực từ thuế quan của Mỹ. Chính phủ Việt Nam cũng như các bộ, ngành liên quan cần tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp trong việc xúc tiến thương mại và đàm phán các FTA mới để tạo thuận lợi cho việc tìm kiếm thị trường mới.