Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu biến động không ngừng, Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức lớn, đặc biệt là liên quan đến dòng vốn đầu tư, áp lực thuế quan và tỷ giá. Tuy nhiên, theo TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để bứt phá và đạt được tăng trưởng kinh tế cao trong tương lai.
TS. Lực cho biết, kinh tế toàn cầu dự báo sẽ tăng trưởng 2,3% vào năm 2025, giảm 0,5 điểm phần trăm so với mức 2,8% của năm 2024. Nguyên nhân chủ yếu là do các yếu tố địa chính trị và chiến tranh thương mại. Tại Mỹ, tăng trưởng kinh tế đã đạt 2,8% vào năm ngoái, nhưng dự kiến chỉ còn 1,4% vào năm nay. Trong khi đó, Trung Quốc dự kiến đạt tăng trưởng 4,5%, thấp hơn mục tiêu 5% của Chính phủ nước này, chủ yếu do khó khăn trong thị trường bất động sản.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% vào năm 2025, với kỳ vọng đạt 2 con số ở giai đoạn tiếp theo để tiến tới nhóm quốc gia thu nhập cao vào năm 2045. Tuy nhiên, đây là một thách thức lớn khi kinh tế toàn cầu còn nhiều bất định do căng thẳng thuế quan và xung đột địa chính trị.
Về các thách thức trong nước, TS. Lực cho rằng, tỷ giá đang chịu nhiều áp lực do lãi suất tiền đồng giảm mạnh, trong khi Fed vẫn giữ nguyên lãi suất đồng USD kể từ đầu năm. Tính đến ngày 11/7/2025, đồng Việt Nam đã mất giá khoảng 2,4% so với USD. Tuy nhiên, TS. Lực dự báo cả năm VND chỉ mất giá 3-4%, mức chấp nhận được trong bối cảnh hiện nay.
Về lãi suất, TS. Lực cho rằng, lãi suất huy động cần duy trì ở mức 5%, cao hơn lạm phát 4%, để khuyến khích người dân gửi tiền vào ngân hàng. Nếu lãi suất quá thấp, dòng tiền sẽ chuyển sang các kênh đầu tư khác như chứng khoán, bất động sản hay tài sản số.
Ngoài ra, sự bất ổn của kinh tế toàn cầu cũng khiến các nhà đầu tư từ bỏ các tài sản rủi ro để tìm đến những tài sản an toàn. Hệ quả là trong 6 tháng đầu năm 2025, thị trường chứng khoán ghi nhận tình trạng bán ròng từ các nhà đầu tư nước ngoài.
Một thách thức khác là thủ tục hành chính phức tạp làm tăng chi phí logistics, gây áp lực lớn cho doanh nghiệp. Báo cáo của Mỹ cho thấy Việt Nam còn 24 rào cản hành chính trong 9 lĩnh vực, cản trở đầu tư nước ngoài và xuất khẩu.
Về chính sách thuế quan của Mỹ, TS. Lực cho rằng, nếu Mỹ áp dụng thuế quan đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam, điều này sẽ tác động tiêu cực tới hoạt động xuất khẩu của Việt Nam và làm giảm tăng trưởng kinh tế.
Mặc dù đối mặt với nhiều thách thức, kinh tế Việt Nam vẫn ghi nhận những tín hiệu tích cực. Thị trường chứng khoán tăng 15% từ đầu năm 2025, vượt mức 12% của cả năm 2024. Ba động lực tăng trưởng chính của Việt Nam, gồm xuất khẩu, đầu tư và tiêu dùng đều đạt kết quả tích cực.
TS. Lực dự báo, trong 6 tháng cuối năm, khi Fed có thể cắt giảm lãi suất vào tháng 9 và 12/2025, dòng vốn đầu tư sẽ quay trở lại Việt Nam nhờ tiềm năng tăng trưởng kinh tế 7-8% trong năm nay và 9-10% vào năm 2026.
Đặc biệt, TS. Lực nhấn mạnh rằng, cải cách thể chế đang được đẩy mạnh là một động lực quan trọng, với bốn trụ cột: khoa học công nghệ, hội nhập kinh tế quốc tế, đổi mới thể chế, và phát triển kinh tế nhà nước, y tế, giáo dục. Quốc hội cũng đã thông qua nhiều luật, như Luật Công nghiệp Công nghệ số, công nhận tài sản số, và sửa đổi Hiến pháp trong hai tháng, thể hiện quyết tâm cải cách.
Việt Nam đang đứng trước ngã rẽ quan trọng, nơi cơ hội và thách thức đan xen. Dòng vốn dịch chuyển, áp lực thuế quan và tỷ giá đòi hỏi các chính sách linh hoạt và cải cách quyết liệt. Tuy nhiên, với các cải cách thể chế mạnh mẽ và tiềm năng tăng trưởng kinh tế cao, Việt Nam có thể tận dụng lợi thế để thu hút đầu tư và thúc đẩy xuất khẩu. Để đạt phát triển bền vững, Chính phủ cần tiếp tục tháo gỡ rào cản hành chính, thúc đẩy đầu tư tư nhân, đa dạng hóa thị trường, đẩy mạnh chuyển đổi số, chuyển đổi xanh…
https://www.vietnambiz.vn
