Chính phủ Trung Quốc vừa công bố một kế hoạch hỗ trợ tài chính toàn diện nhằm giúp giải quyết cuộc khủng hoảng dân số đang ngày càng nghiêm trọng. Đây là một phần trong nỗ lực mới của chính phủ Trung Quốc để khuyến khích sinh con và hỗ trợ các gia đình có trẻ nhỏ. Từ ngày 1/1/2025, chính phủ sẽ cung cấp trợ cấp nuôi con hằng năm là 3.600 nhân dân tệ (khoảng 500 USD) cho mỗi trẻ em cho đến khi trẻ tròn ba tuổi. Điều này áp dụng cho tất cả trẻ em sinh từ thời điểm đó trở đi, không phân biệt thứ tự sinh trong gia đình.
Trẻ em sinh trước ngày 1/1/2025 nhưng vẫn chưa đủ 3 tuổi cũng sẽ được hưởng trợ cấp dựa trên số tháng còn lại. Đây là lần đầu tiên chính phủ trung ương Trung Quốc triển khai một chương trình trợ cấp nuôi con trên toàn quốc. Trước đó, hơn 20 tỉnh thành trên khắp Trung Quốc đã thử nghiệm các chính sách trợ cấp nuôi con ở nhiều cấp độ địa phương khác nhau.
Chính sách này được đưa ra trong bối cảnh dân số Trung Quốc đã suy giảm trong ba năm liên tiếp. Năm 2024, dân số Trung Quốc giảm 1,39 triệu người, còn 1,4083 tỷ người. Các dự báo của Liên hợp quốc cho thấy dân số Trung Quốc có thể giảm từ khoảng 1,4 tỷ người hiện nay xuống còn 800 triệu người vào năm 2100.
Trung Quốc đã thực thi nghiêm ngặt chính sách một con trong hàng chục năm, điều này không chỉ làm giảm tỷ lệ sinh mà còn ảnh hưởng sâu sắc đến tư tưởng xã hội và niềm tin vào việc sinh con. Mặc dù chính sách này đã được nới lỏng, cho phép các gia đình sinh con thứ ba, nhưng nhiều chuyên gia cảnh báo rằng đà phục hồi này có thể chỉ là tạm thời và không đồng đều.
Những rào cản lớn đối với quyết định sinh con của các cặp vợ chồng bao gồm đà tăng trưởng kinh tế chậm chạp, bất ổn gia tăng, chi phí nuôi con cao ngất ngưởng, cạnh tranh khốc liệt và bất bình đẳng giới sâu sắc. Tuy nhiên, chính sách hỗ trợ tài chính mới được xem là một bước ngoặt lớn trong việc chuyển tiền trực tiếp đến hộ gia đình và có thể đặt nền tảng cho các hình thức hỗ trợ tài khóa lớn hơn trong tương lai.
Trên thực tế, nhiều chính quyền địa phương đã triển khai các khoản trợ cấp nhằm khuyến khích sinh con. Hiện đã có hơn 20 chính quyền cấp tỉnh tại Trung Quốc thực hiện các chính sách trợ cấp nuôi con. Dân số Trung Quốc không chỉ suy giảm mà còn đang già hóa nhanh chóng, làm dấy lên lo ngại về tương lai của hệ thống lương hưu quốc gia.
Chính phủ Trung Quốc đang nỗ lực tìm kiếm giải pháp để đối phó với cuộc khủng hoảng dân số. Thông qua việc hỗ trợ tài chính trực tiếp cho các gia đình có trẻ nhỏ, chính phủ hy vọng có thể khuyến khích các cặp vợ chồng sinh con, từ đó giúp giảm thiểu những thách thức về nhân khẩu học mà đất nước đang phải đối mặt.
