Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang tích cực xây dựng Dự thảo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2026-2030. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc đổi mới và nâng cao chất lượng phát triển nông thôn bền vững tại Việt Nam. Dự thảo này kế thừa và phát huy những nền tảng tích cực từ giai đoạn 2021-2025, đồng thời bổ sung nhiều nội dung mới theo hướng hiện đại hóa, phân cấp linh hoạt và phản ánh thực chất kết quả phát triển nông thôn.

Dự thảo đề xuất phân chia các xã thành 3 nhóm theo điều kiện thực tiễn để áp dụng các mức chỉ tiêu phù hợp. Đồng thời, đề xuất mạnh mẽ việc phân quyền cho UBND cấp tỉnh trong việc quy định tỷ lệ cụ thể nhiều tiêu chí như hạ tầng giao thông, điện, nước, nhà ở, thu nhập, đào tạo…, nhằm đảm bảo tính linh hoạt và sát thực tế.

Một điểm mới nổi bật trong Dự thảo là việc bổ sung tiêu chí về bảo tồn làng nghề, phát triển OCOP, tiêu chí làng thông minh, tiêu chí hạnh phúc và chuyển đổi số trong quản trị xã. Điều này thể hiện sự quan tâm đến việc nâng cao chất lượng sống và sức khỏe người dân nông thôn, cũng như phát triển nông thôn bền vững.

Về hạ tầng giao thông nông thôn, Dự thảo đặt ra mục tiêu: 100% đường xã được nhựa hóa hoặc bê tông hóa, ít nhất 80% đường thôn, liên thôn được cứng hóa và 70% đường ngõ xóm sạch, thuận tiện. Tỷ lệ đất nông nghiệp có hệ thống tưới tiêu chủ động cũng được giữ ở mức ≥80%.

Dự thảo cũng đề xuất tiêu chí thu nhập bình quân đầu người đặt ra mục tiêu tăng ít nhất 2 lần so với năm 2020 — tương đương mức ≥72 triệu đồng/người với xã nhóm 1, ≥100 triệu đồng với xã nhóm 2 và ≥118 triệu đồng với xã nhóm 3.

Bên cạnh đó, Dự thảo cũng nhấn mạnh đến việc nâng cao vai trò kinh tế tập thể, sản xuất quy mô và tiêu chuẩn hóa nông sản. Yêu cầu mỗi xã có ít nhất 1 hợp tác xã hoặc tổ hợp tác hoạt động hiệu quả, ít nhất một mô hình liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm chủ lực, và có kế hoạch phát triển sản phẩm OCOP.

Chuyển dịch cơ cấu lao động và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực là nội dung xuyên suốt trong bộ tiêu chí. Dự thảo đặt mục tiêu tỷ lệ lao động có bằng cấp, chứng chỉ đạt từ 30%–40% tùy nhóm xã; tất cả các xã phải triển khai kế hoạch đào tạo cộng đồng, chuyển đổi nghề, đồng thời có tổ khuyến nông cộng đồng hoạt động hiệu quả.

Bộ tiêu chí cũng phản ánh rõ những vấn đề xã hội đương đại như bình đẳng giới, phòng chống bạo lực gia đình, bảo vệ trẻ em, với các chỉ tiêu cụ thể hơn, phù hợp với chức năng quản lý của từng bộ, ngành.

Tóm lại, Dự thảo Bộ tiêu chí quốc gia về xã nông thôn mới giai đoạn 2026-2030 thể hiện rõ định hướng phát triển nông thôn không chỉ là kinh tế, hạ tầng, mà còn là nơi an cư, hạnh phúc, có dịch vụ tốt, môi trường bền vững và người dân được phục vụ tận tâm.

Xã Đông Hiệp, thành phố Cần Thơ đã phát động và triển khai hiệu quả mô hình ‘Gia đình 5 có, 3 sạch’ như một giải pháp toàn diện nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân và góp phần xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu. Mô hình ‘Gia đình 5 có, 3 sạch’ đề ra những tiêu chí cụ thể gồm ‘5 có’: Có ngôi nhà an toàn, Có sinh kế bền vững, Có sức khỏe, Có kiến thức, Có nếp sống văn hóa và ‘3 sạch’: Sạch nhà, Sạch bếp, Sạch ngõ. Thông qua việc cụ thể hóa các tiêu chí này, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã Đông Hiệp đã tham mưu và triển khai có hiệu quả kế hoạch tại các chi hội phụ nữ ấp cũng như từng hộ gia đình.

Để hiện thực hóa mục tiêu của mô hình, Hội LHPN xã Đông Hiệp đã ra mắt nhiều mô hình mới gắn liền với việc đăng ký thực hiện, bao gồm mỗi ấp một tiêu chí ‘5 có’ và ba tiêu chí ‘3 sạch’. Hội đã tổ chức tặng 50 thùng rác và hướng dẫn người dân phân loại rác thải tại nguồn, từ đó đóng góp vào việc thực hiện tiêu chí bảo vệ môi trường trong xây dựng nông thôn mới.

Song song với đó, Hội LHPN xã cũng tiến hành khảo sát các mô hình kinh tế có lợi ích cao, hỗ trợ các hội viên và chị em phụ nữ về nguồn vốn và kỹ thuật sản xuất. Các mô hình kinh tế nổi bật như trồng sầu riêng, trồng nhãn ‘Indo’, trồng hoa Tết, và trồng hoa màu dưới chân ruộng đã được triển khai và nhân rộng, không chỉ tăng thu nhập mà còn giúp người dân có được cuộc sống tốt hơn.

Qua quá trình triển khai, mô hình ‘Gia đình 5 có, 3 sạch’ đã mang lại kết quả tích cực, với cuộc sống vật chất và tinh thần của người dân nông thôn được cải thiện và nâng cao. Hệ thống đường xá trong xã cũng trở nên sáng sủa hơn nhờ việc xây dựng các tuyến đèn chiếu sáng công cộng, tạo nên bức tranh tươi mới cho vùng nông thôn.

Ngày 19/1/2024, xã Đông Hiệp đã long trọng tổ chức Lễ công nhận đạt chuẩn Nông thôn mới kiểu mẫu. Sự kiện này là minh chứng cho sự thành công của mô hình ‘Gia đình 5 có, 3 sạch’ trong việc góp phần xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu tại địa phương, là cơ sở để xã Đông Hiệp tiếp tục phát triển và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân trong thời gian tới.