Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký Công điện số 113/CĐ-TTg ngày 19/7/2025 về việc triển khai các giải pháp nhằm phát triển hiệu quả vận tải đường thủy và thúc đẩy sự phát triển của ngành logistics trong lĩnh vực vận tải. Công điện này được gửi đến các Bộ trưởng của các Bộ: Xây dựng, Tài chính, Công Thương, Nông nghiệp và Môi trường, Tư pháp, Khoa học và Công nghệ, Quốc phòng, Công an; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam; và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Việt Nam sở hữu hệ thống sông ngòi với tổng chiều dài có khả năng khai thác vận tải khoảng 42.000 km, cùng với đường bờ biển dài hơn 3.260 km và nhiều cửa sông, vịnh tự nhiên thuận lợi. Điều này tạo ra điều kiện thuận lợi để phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển, một phương thức vận tải có chi phí thấp, khả năng chuyên chở hàng hóa với khối lượng lớn, góp phần giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Vận tải thủy đã từng bước khẳng định vai trò quan trọng trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia, với tỷ trọng vận tải hàng hóa bằng đường thủy nội địa và ven biển có xu hướng ngày càng tăng.

Tuy nhiên, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn bất cập; năng lực đội tàu, công tác quản lý phương tiện, chất lượng nguồn nhân lực và kết nối giữa các phương thức vận tải còn hạn chế. Để khắc phục những tồn tại này, tạo động lực mới cho ngành vận tải thủy phát triển nhanh và bền vững, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các Bộ và địa phương thực hiện các giải pháp.

Đối với Bộ Xây dựng, Thủ tướng yêu cầu khẩn trương rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy, tập trung vào các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực, phát triển công nghệ. Việc này nhằm tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi cho sự phát triển của ngành vận tải thủy.

Bộ Tài chính được yêu cầu chủ trì cân đối, bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Đây là bước đi quan trọng để nâng cao năng lực và hiệu quả của hệ thống giao thông vận tải đường thủy.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường được yêu cầu rà soát và đơn giản hóa thủ tục giao đất, cho thuê đất, giao khu vực biển để phát triển hạ tầng cảng, bến thủy nội địa, cảng biển, nạo vét luồng hàng hải, đường thủy. Điều này sẽ giúp giảm bớt các rào cản hành chính và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển hạ tầng vận tải thủy.

Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch; tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa. Qua đó, các địa phương sẽ có kế hoạch cụ thể để phát triển ngành vận tải thủy và nâng cao hiệu quả sử dụng đất.

Nhìn chung, việc triển khai các giải pháp phát triển hiệu quả vận tải đường thủy và thúc đẩy sự phát triển của ngành logistics trong lĩnh vực vận tải là rất quan trọng. Điều này không chỉ giúp tận dụng tối đa tiềm năng của hệ thống giao thông vận tải đường thủy mà còn góp phần vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Công điện số [số công điện] nhằm đẩy mạnh phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển. Văn bản này được gửi tới các Bộ trưởng và Chủ tịch Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, nhấn mạnh tầm quan trọng của vận tải thủy trong hệ thống giao thông vận tải quốc gia.

Với hệ thống sông ngòi chằng chịt và đường bờ biển dài hơn 3.260 km, Việt Nam có tiềm năng rất lớn để phát triển vận tải thủy, giúp giảm áp lực cho đường bộ, đường sắt và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Vận tải thủy không chỉ là một phương thức giao thông hiệu quả, tiết kiệm chi phí mà còn góp phần giảm thiểu ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, do chưa được quan tâm đầu tư đúng mức, kết cấu hạ tầng phục vụ phát triển vận tải thủy vẫn còn nhiều bất cập, hạn chế.

Để khắc phục những tồn tại này, Thủ tướng yêu cầu các Bộ và địa phương ưu tiên đầu tư, cải tạo nâng cấp luồng tuyến chính, các cảng bến thủy nội địa, các cảng biển trọng điểm. Đặc biệt, Bộ Xây dựng được giao nhiệm vụ chỉ đạo rà soát, sửa đổi các văn bản quy phạm pháp luật ngành hàng hải, đường thủy, tập trung vào các chính sách khuyến khích, thu hút xã hội hóa đầu tư hạ tầng, phương tiện vận tải thủy, nguồn nhân lực, phát triển công nghệ. Điều này nhằm tạo ra môi trường pháp lý thuận lợi cho việc đầu tư và phát triển vận tải thủy.

Bộ Tài chính được yêu cầu cân đối, bố trí nguồn vốn đầu tư công trung hạn giai đoạn 2026-2030 cho các dự án trọng điểm phát triển hạ tầng đường thủy, hàng hải. Bộ này cũng cần nghiên cứu cơ chế thu hút đầu tư tư nhân vào phát triển kết cấu hạ tầng đường thủy, cảng, bến thủy nội địa và cảng biển. Sự tham gia của khu vực tư nhân được kỳ vọng sẽ giúp thúc đẩy sự phát triển của vận tải thủy.

Các địa phương cũng được yêu cầu rà soát, cập nhật quy hoạch sử dụng đất và bố trí quỹ đất phục vụ xây dựng cảng thủy nội địa, bến cảng biển theo quy hoạch; tích hợp quy hoạch trung tâm logistics, kho bãi, trung tâm phân phối hàng hóa gắn với vận tải thủy nội địa. Điều này sẽ giúp tối ưu hóa việc sử dụng đất đai và nguồn lực, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc phát triển vận tải thủy.

Thủ tướng cũng giao Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà trực tiếp chỉ đạo việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ nêu trên. Văn phòng Chính phủ sẽ chủ trì, phối hợp với Bộ Xây dựng đôn đốc các bộ, cơ quan, địa phương thực hiện nhiệm vụ được giao tại Công điện này. Sự chỉ đạo và phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan sẽ giúp đảm bảo việc triển khai các nhiệm vụ được hiệu quả và đúng tiến độ.

Có thể thấy, việc phát triển vận tải thủy nội địa và vận tải ven biển là một hướng đi quan trọng trong chiến lược phát triển giao thông vận tải của Việt Nam. Với sự quan tâm và đầu tư đúng mức, vận tải thủy có thể trở thành một ngành giao thông hiệu quả, góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.