Công ty Cổ phần Điện Trường Giang đã đạt được thành tựu đáng kể với sản phẩm máy cắt chân không VCB TV1 (24-40.5kV) đạt tiêu chuẩn IEC và chứng nhận quốc tế KEMA, ASTA. Tuy nhiên, một nghịch cảnh đáng tiếc đang diễn ra khi sản phẩm đạt chuẩn quốc tế của doanh nghiệp này và nhiều doanh nghiệp khác không được sử dụng tại Việt Nam. Vấn đề không nằm ở năng lực sản xuất mà chủ yếu xuất phát từ rào cản chính sách và thiếu cơ chế hỗ trợ cho doanh nghiệp nội địa.

Lật xem Luật Đấu thầu năm 2023, có thể thấy rõ quy định ưu tiên cho sản phẩm sản xuất trong nước. Tuy nhiên, trên thực tế, hồ sơ mời thầu của các đơn vị chủ đầu tư vẫn còn thiếu các tiêu chí cụ thể để đánh giá và ưu tiên sản phẩm trong nước. Điều này vô tình tạo ra một rào cản cho chính các doanh nghiệp trong nước khi họ muốn tham gia vào các dự án và thị trường trong nước.

Một khó khăn khác mà doanh nghiệp phải đối mặt là chi phí nghiên cứu và phát triển (R&D) cao, trong khi không nhận được hỗ trợ từ chính sách. Chi phí thử nghiệm sản phẩm cao là một phần của vấn đề này, khi kết quả thử nghiệm tại các phòng thí nghiệm trong nước như Quatest không được công nhận. Điều này buộc doanh nghiệp phải thực hiện kiểm định quốc tế tại các tổ chức như KEMA, ASTA, CE, UL với chi phí cao hơn. Hiện tại, Việt Nam thiếu phòng thí nghiệm đạt tiêu chuẩn quốc tế, khiến cho quá trình thử nghiệm và kiểm định của các doanh nghiệp trở nên khó khăn và tốn kém hơn.

Ngoài ra, ngành công nghiệp hỗ trợ tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, dẫn đến việc doanh nghiệp phụ thuộc vào linh kiện nhập khẩu. Quá trình thương mại hóa và xuất khẩu sản phẩm cũng gặp khó khăn do chi phí cao cho chứng nhận quốc tế như CE, UL, và thiếu hỗ trợ tiếp thị cũng như chuyển giao công nghệ từ các dự án FDI. Tất cả những yếu tố này đã tạo ra một môi trường cạnh tranh không công bằng cho các doanh nghiệp Việt Nam, khiến họ gặp khó khăn trong việc phát triển và cạnh tranh với các công ty nước ngoài.

Nhận định về tình trạng này, các doanh nghiệp đang rất cần cơ chế hỗ trợ đúng và trúng để tạo điều kiện thuận lợi cho sản phẩm trong nước. Sự hỗ trợ này không chỉ giúp doanh nghiệp Việt Nam phát triển và bứt phá, mà còn góp phần khơi thông tiềm lực quốc gia. Từ đó, việc phát triển sản phẩm đạt chuẩn quốc tế của các doanh nghiệp trong nước sẽ không chỉ dừng lại ở con số nhỏ lẻ, mà còn có thể trở thành xu hướng mạnh mẽ, giúp nâng cao vị thế của các doanh nghiệp Việt Nam trên thị trường quốc tế.

Luật Đấu thầu năm 2023 đã đưa ra những quy định mới nhằm hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp trong nước. Tuy nhiên, để thực sự giúp các doanh nghiệp Việt Nam phát triển và nâng cao năng lực cạnh tranh, cần có những cơ chế hỗ trợ cụ thể và đồng bộ hơn.

Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam) gần đây đã tổ chức phiên họp thứ III của Ban Chỉ đạo, với trọng tâm là triển khai các mục tiêu chiến lược về khoa học công nghệ, chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo. Tại phiên họp, các thành viên đã thảo luận về việc rà soát thực hiện Thông báo kết luận số 02 từ phiên họp thứ II, dự thảo Quy chế hoạt động Khoa học Công nghệ và Đổi mới sáng tạo của Petrovietnam, cũng như dự thảo Chiến lược Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo đến năm 2030, định hướng đến 2050.

Một trong những nội dung quan trọng được đề cập trong phiên họp là việc cập nhật danh mục công nghệ và sản phẩm công nghệ chiến lược, cùng với báo cáo về mục tiêu phát triển của các đơn vị thành viên đến năm 2030 và định hướng đến 2050. Bên cạnh đó, vấn đề nhân lực khoa học công nghệ và chuyển đổi số cũng được đánh giá, với sự thống nhất về phân bổ nhân lực, chính sách thu hút, đào tạo chuyên sâu và trẻ hóa đội ngũ.

Tổng Giám đốc Petrovietnam Lê Ngọc Sơn nhấn mạnh rằng Tập đoàn đã có chiến lược và mục tiêu rõ ràng, cũng như xác định nguồn tài chính để thương mại hóa sản phẩm công nghệ. Ông yêu cầu cần xây dựng định mức, chế độ đãi ngộ đặc biệt cho đội ngũ nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo. Việc này nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, thúc đẩy sự phát triển của Tập đoàn.

Chủ tịch HĐTV Petrovietnam Lê Mạnh Hùng yêu cầu các đơn vị khẩn trương hoàn thiện chiến lược nghiên cứu khoa học và mục tiêu chuyển đổi số, đồng bộ hóa các mục tiêu từ đơn vị thành viên đến Tập đoàn. Ông cũng nhấn mạnh việc cần đẩy nhanh nghiên cứu công nghệ, thương mại hóa sản phẩm và dịch vụ mới nhằm gia tăng doanh thu cho Tập đoàn, cũng như hoàn thiện công tác của Tổ giúp việc để giám sát đến từng cá nhân thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo.

Về nhân lực, lãnh đạo Tập đoàn thống nhất tập trung vào 3 nhóm: ‘Tổng công trình sư’, trưởng nhóm nghiên cứu, chuyên gia nghiên cứu, đồng thời đề xuất cơ chế đãi ngộ và khen thưởng phù hợp. Điều này nhằm mục đích thu hút và giữ chân những nhân tài trong lĩnh vực khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, tạo đà cho sự phát triển bền vững của Petrovietnam trong tương lai.

Thông tin chi tiết về các hoạt động của Petrovietnam có thể được tìm thấy tại trang web chính thức của Petrovietnam. Tập đoàn đang tích cực triển khai các kế hoạch nhằm hiện thực hóa chiến lược đã đề ra, hướng tới mục tiêu trở thành một trong những tập đoàn năng lượng hàng đầu Việt Nam.