Trong hành trình cuộc sống, không ít lần chúng ta phải đương đầu với những tình huống nan giải khiến bản thân cảm thấy ngượng ngùng, thậm chí là xấu hổ trước gia đình, bạn bè và xã hội. Tuy thế, có những lúc chúng ta buộc phải buông bỏ tâm lý e thẹn và xấu hổ để có cái nhìn khách quan, xác định điều gì thực sự có lợi cho mình. Để có thể đánh giá và nhìn nhận đúng đắn trong những tình huống này, chúng ta cần phải giữ một tinh thần tỉnh táo và đủ can đảm để phân biệt rõ ràng giữa đúng và sai, giữa cái tốt và cái xấu.

Quá trình đánh giá và nhìn nhận này đòi hỏi sự chân thành và khách quan. Chúng ta cần phải nhìn nhận vấn đề một cách toàn diện, đánh giá dựa trên các khía cạnh khác nhau trước khi đưa ra kết luận. Đồng thời, chúng ta cũng cần phải có đủ勇 khí để chấp nhận thực tế, dù có phũ phàng hay không như ý muốn, để có thể trưởng thành và phát triển bản thân. Việc vượt qua tâm lý e ngại và xấu hổ không chỉ giúp chúng ta tăng cường sự tự tin mà còn cho phép chúng ta nhìn nhận bản thân và thế giới xung quanh một cách rõ ràng hơn.

Không thể phủ nhận rằng, việc dám đối mặt với thực tế và nhìn nhận vấn đề một cách chân thực là chìa khóa giúp chúng ta trưởng thành. Qua những trải nghiệm này, chúng ta học được cách thức để không chỉ vượt qua khó khăn mà còn phát triển bản thân một cách toàn diện. Trưởng thành không chỉ là một quá trình tích lũy kinh nghiệm sống mà còn là việc học cách đối mặt và vượt qua những thử thách mà cuộc sống mang lại. Chỉ khi chúng ta sẵn sàng đương đầu với thử thách và can đảm để thay đổi bản thân theo hướng tích cực, chúng ta mới có thể đạt được sự phát triển thực sự và hạnh phúc bền vững.

Cuối cùng, cần nhấn mạnh rằng mỗi người chúng ta đều có những điểm mạnh và điểm yếu riêng. Việc nhận diện và chấp nhận những điểm yếu của bản thân không chỉ giúp chúng ta cải thiện mà còn mở ra cơ hội để học hỏi và phát triển. 링크 Để có thể xây dựng một tương lai tốt đẹp hơn, chúng ta cần không ngừng nỗ lực và phấn đấu. Sự tỉnh táo,勇 khí và khả năng nhìn nhận vấn đề một cách khách quan sẽ là những yếu tố quan trọng giúp chúng ta thành công trên hành trình tự hoàn thiện bản thân.

Sự Chuyển Dịch Trong Hành Vi Tài Chính: Thách Thức Và Cơ Hội Cho Nhà Đầu Tư Việt

Ngày 08/07/2025, Công ty Quản lý Quỹ Thiên Việt (TVAM) đã công bố Báo cáo khảo sát 2025 với chủ đề ‘Thực trạng và Nhu cầu của người Việt về Quản lý tài sản Cá nhân’. Khảo sát này đã chỉ ra một thực trạng đáng quan tâm là mặc dù có đến 88% nhà đầu tư kỳ vọng mức lợi nhuận trên 7%/năm, trong đó 42% mong đợi mức sinh lời đột phá từ 15-30%/năm, nhưng phần lớn danh mục của họ vẫn tập trung vào các ‘bến đỗ’ quen thuộc như tiết kiệm, vàng và bất động sản.

Tại tọa đàm diễn ra trong khuôn khổ sự kiện, các chuyên gia từ lĩnh vực ngân hàng, fintech và quản lý quỹ đã cùng nhau phân tích nghịch lý này và đưa ra những nhận định về xu hướng tài chính cá nhân trong giai đoạn tới.

Nghịch lý trong hành vi đầu tư

Số liệu từ báo cáo của TVAM cho thấy có tới 75% nhà đầu tư chỉ tập trung vào 2-3 kênh đầu tư, thay vì chủ động phân bổ tài sản đa dạng. Điều này phản ánh tâm lý e ngại rủi ro và thiếu định hướng trung dài hạn, ngay cả ở nhóm nhà đầu tư có năng lực tài chính và sở hữu tài sản tích lũy lớn.

Ông Nghiêm Xuân Huy, Nhà sáng lập kiêm Tổng Giám đốc Finhay, cho rằng có bốn rào cản chính khiến nhà đầu tư ngần ngại bước từ tiết kiệm sang đầu tư. Đó là tâm lý an toàn, sự thiếu hụt kiến thức tài chính bài bản, lo ngại rủi ro ngắn hạn và sự thiếu vắng một nền tảng dẫn dắt đủ dễ hiểu và dễ làm.

Sự e dè với công nghệ

Bên cạnh đó, theo khảo sát của TVAM, sự e dè này còn thể hiện rõ trong thái độ với các giải pháp công nghệ. Dịch vụ quản lý tài sản số vẫn còn rất mới mẻ, chỉ 36% người được hỏi biết đến hình thức này và trong số đó chỉ 16% từng sử dụng.

Tuy nhiên, cánh cửa cho nền tảng số không hoàn toàn đóng lại, theo TVAM, nhà đầu tư vẫn đánh giá cao khả năng theo dõi danh mục thời gian thực, cảnh báo rủi ro và gợi ý phân bổ tự động.

Mô hình hybrid: Chìa khóa cho tương lai tài chính

Các chuyên gia cho rằng ‘chìa khóa’ để giải quyết nghịch lý của nhà đầu tư Việt nằm ở mô hình hybrid (kết hợp). Công nghệ sẽ đóng vai trò là công cụ giúp theo dõi, phân tích và tự động hóa, nhưng yếu tố con người như chuyên gia tư vấn vẫn là không thể thiếu.

Sự chuyển dịch trong hành vi tài chính không chỉ đến từ nhà đầu tư mà còn được thúc đẩy bởi sự khác biệt thế hệ. Dưới góc nhìn của ngân hàng, ông Từ Tiến Phát, Tổng Giám đốc Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB), chỉ ra sự đối lập rõ rệt giữa Gen X và Gen Z trong cách tiếp cận tài chính.

Ông Phát cho rằng đây vừa là thách thức, vừa là cơ hội buộc các định chế tài chính phải thay đổi, chuyển mình thành ‘đối tác tài chính trọn đời’ thay vì chỉ là nơi giữ tiền.

Ở góc độ fintech, ông Đỗ Quang Thuận, Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn MoMo, cho biết người dùng ngày càng chi tiêu có chủ đích và công nghệ đang dần thay đổi cách người dùng tương tác với tiền.

Tương lai của tài chính cá nhân

Nhìn ra khu vực, bà Nguyễn Anh Viễn Phương, Giám đốc khối Khách hàng ưu tiên, Standard Chartered Việt Nam, nhận định Việt Nam có nhiều điểm tương đồng với các thị trường đang phát triển.

Tuy nhiên, sự khác biệt nằm ở chỗ tỷ lệ tiết kiệm còn cao, ưu tiên vàng và bất động sản thay vì cổ phiếu hay các quỹ đầu tư như ở thị trường phát triển hơn.

Bà Phương đánh giá Việt Nam đang ở giai đoạn chuyển tiếp quan trọng với tiềm năng phát triển tài chính cá nhân rất lớn.

Trong xã hội hiện đại, một hiện tượng đáng buồn đang diễn ra ở nhiều gia đình: cha mẹ và con cái sống chung nhưng ngày càng xa cách về mặt tình cảm. Hiện tượng này được gọi là ‘family estrangement’ (xa cách nội tâm trong gia đình). Mặc dù vẫn cùng ăn cơm, vẫn chào hỏi mỗi ngày, nhưng khoảng cách giữa nhiều bậc cha mẹ và con cái ngày càng lớn dần mà không ai kịp nhận ra. Không có cãi vã, không xung đột, nhưng họ chỉ đơn giản là không còn chuyện gì để nói.

Một bà mẹ 43 tuổi chia sẻ rằng con trai cô ‘ngoan’, chưa từng khiến cô phiền lòng, nhưng càng lớn càng xa cách mẹ. Con trai cô cứ về tới nhà là đóng cửa phòng, mẹ gọi ăn cơm cũng chỉ đáp ‘dạ’. Ngồi ăn chưa xong đã rút điện thoại ra lướt. Hỏi gì cũng trả lời cụt lủn. Cô thấy con ngay trước mắt mà như đang dần biến mất khỏi đời mình.

Theo báo cáo của tổ chức Stand Alone (Anh), có tới 1/4 người trẻ trưởng thành từng có giai đoạn ‘xa cách hoàn toàn’ với cha mẹ về mặt cảm xúc, dù vẫn đang sống cùng mái nhà. Tại Trung Quốc, một nghiên cứu đăng trên Frontiers in Psychology năm 2023 cũng chỉ ra rằng các sinh viên có sự kết nối gia đình thấp sẽ dễ rơi vào trạng thái cô đơn và trầm cảm hơn gấp đôi so với nhóm có nền tảng giao tiếp tích cực.

Theo lý thuyết gắn bó cảm xúc (attachment theory), trẻ lớn lên trong môi trường mà cảm xúc bị xem nhẹ hoặc bị kiểm soát quá mức sẽ dần phát triển kiểu gắn bó ‘né tránh’ (avoidant): không chia sẻ, không kết nối và tự rút vào thế giới riêng. Sự hiện diện thể chất như cùng ăn cơm, ngủ chung nhà không đồng nghĩa với sự hiện diện tình cảm. Thói quen ‘phubbing’ (lơ người đối diện vì chăm chú vào điện thoại) cũng là yếu tố khiến trẻ cảm thấy mình không còn là ưu tiên trong mắt người lớn.

Không ít phụ huynh cảm thấy hụt hẫng khi thấy con cái ít nói, ít tâm sự. Họ cho rằng mình đã hy sinh rất nhiều, tại sao lại bị con ‘bỏ rơi’ về mặt cảm xúc? Theo chuyên gia tâm lý học phát triển, vấn đề không nằm ở việc ‘thiếu quan tâm’ mà là ở cách quan tâm sai thời điểm, sai phương pháp. Nhiều cha mẹ hay hỏi ‘Hôm nay được mấy điểm?’, ‘Học đến đâu rồi?’… nhưng lại ít khi hỏi ‘Dạo này con có vui không?’, ‘Hôm nay con thế nào?’… Dần dà, trong mắt con, cha mẹ dường như chỉ quan tâm đến thành tích mà không phải con người thật của mình.

Áp lực thành công, sự kỳ vọng và nhịp sống quá nhanh khiến những cuộc trò chuyện chân thành dần biến mất. Dù không có một tiếng la mắng, vẫn có hàng trăm lần im lặng làm tổn thương. Để ‘gặp lại’ con trong chính ngôi nhà của mình, các chuyên gia tâm lý học gia đình khuyến nghị một số cách sau: Tạo ra những khoảng thời gian ‘không kỳ vọng’, lắng nghe mà không phản ứng vội, thiết lập lại ‘những nghi thức gia đình’, và chấp nhận sự thay đổi như một phần của trưởng thành.

Cuộc sống hạnh phúc không nhất thiết phải phô diễn với người khác. Có những điều càng khoe ra càng dễ rước họa hoặc mất phước, đặc biệt là 4 kiểu khoe dưới đây. Chúng ta thường thấy trên mạng xã hội, mọi người dễ dàng chia sẻ về cuộc sống của mình, từ việc ăn tối ở nhà hàng 5 sao đến việc có người quen quyền lực giúp đỡ.

Những người thực sự sống sung túc và hạnh phúc lại rất ít khi mở miệng khoe khoang. Họ hiểu rằng, càng phô trương càng dễ rước điều tiếng. Hạnh phúc đích thực không nằm ở việc cho thiên hạ biết bạn đang vui cỡ nào, mà nằm ở việc sống bình yên, không bị dòm ngó, soi mói. Cuộc đời không phải là gameshow, nơi mà mọi người cần phát sóng trực tiếp mỗi ngày bạn ăn gì, mặc gì, quen ai, làm gì tử tế.

Có 4 kiểu khoe mà những người từng trải luôn tránh. Thứ nhất, đừng khoe mình khỏe mạnh phi thường. Sức khỏe vốn là thứ mong manh nhất trong đời. Nhiều người thích khoe về chuyện mình ăn uống thả ga, thức khuya vẫn tỉnh táo, mỗi năm khám sức khỏe đều xanh lè như lá mạ. Tuy nhiên, chính những người khoe khoang như vậy lại dễ bị gậy ông đập lưng ông.

Thứ hai, đừng khoe quen người quyền lực. Thời buổi bây giờ, ai cũng có thể khoe anh bạn làm sếp lớn, chị họ làm ở bộ phận nào đó, người quen là tổng giám đốc. Nhưng khi thật sự cần nhờ vả, mới thấy rõ giới hạn của những mối quan hệ vừa đủ để kể nhưng không đủ để cứu.

Thứ ba, đừng khoe thích là xách vali đi du lịch. Câu nói nói là đi – là bay ngay nghe có vẻ phóng khoáng, tự do, nhưng trong thực tế lại là con dao hai lưỡi. Có người thật sự tài giỏi, làm nhiều hưởng xứng đáng. Nhưng cũng có không ít người sống ảo, vay mượn, nợ thẻ tín dụng để chụp ảnh check-in cho bằng bạn bằng bè.

Thứ tư, đừng khoe tôi vừa giúp ai đó. Giúp người là điều tốt, nhưng nếu biến thành nội dung để đăng, thì giá trị sẽ mất đi ít nhiều. Những người thật sự sống tử tế lại hành động thầm lặng.

Những người thật sự sống tốt, sống đủ, họ không có thời gian để khoe vì họ còn đang bận sống thật. Lần tới nếu bạn muốn khoe, thử nghĩ xem: Điều đó là để truyền cảm hứng, hay chỉ để chứng minh bạn hơn người? Nếu là vế sau, có thể bạn đang mất đi một phần giá trị thật sự rồi đấy.

Hạnh phúc như trà ngon, để yên mà thưởng thức sẽ thấy rõ vị. Khoe quá nhiều, dễ khiến người khác khó chịu và chính bạn cũng không còn thấy ngon nữa.