Trong showbiz Việt, danh sách ‘sao hạng A’ luôn là chủ đề thu hút nhiều thảo luận sôi nổi. Gần đây, thị trường giải trí Việt Nam đã chứng kiến sự xuất hiện của làn sóng mới, văn hóa thần tượng quốc nội nở rộ và tạo ra nhiều tiêu chuẩn mới khi nhắc đến danh xưng ‘sao hạng A’. Một fanpage chuyên cập nhật và phân tích âm nhạc đã tạo ra làn sóng tranh luận dữ dội khi liệt kê 10 nghệ sĩ được cho là đủ tư cách để được gọi là ‘sao hạng A’ của làng nhạc Việt hiện tại.

Fanpage này đã sử dụng tiêu chí The Ulmer Scale – một tiêu chí đánh giá được tạo ra bởi nhà báo giải trí James Ulmer từ năm 1998 để giải thích khái niệm ‘sao hạng A, B, C, D’. Thang đo này từng được sử dụng trong ngành điện ảnh Mỹ để đánh giá mức độ ‘bán vé’ (bankability) hay của nghệ sĩ dựa trên dữ liệu cụ thể như doanh thu phòng vé, khả năng thu hút đầu tư, và mức độ hấp dẫn truyền thông. Dựa trên những yếu tố này, fanpage đã đưa ra danh sách 10 nghệ sĩ Vpop được phân loại là sao hạng A, chia thành hai nhóm: A+ gồm Mỹ Tâm và Sơn Tùng; trong khi đó, nhóm A bao gồm Mỹ Linh, Lệ Quyên, Hồ Ngọc Hà, Tóc Tiên, Đông Nhi, Noo Phước Thịnh, SOOBIN và HIEUTHUHAI.

Tuy nhiên, không phải ai cũng đồng ý với danh sách trên. Mỗi một khán giả đều có danh sách ‘sao hạng A’ xứng đáng của riêng mình. Để có cái nhìn thực tế hơn, chúng tôi đã thực hiện một cuộc khảo sát ngắn lấy ý kiến từ 3 đối tượng khán giả, gồm: gen Z còn đang đi học; Gen Z đã đi làm và Gen Y. Từ cuộc khảo sát này, có thể thấy rằng khái niệm ‘nghệ sĩ hạng A’ ở showbiz Việt chưa từng có một thước đo rõ ràng. Thay vì gắn mác ‘sao hạng A’, nên ghi nhận rằng nghệ sĩ có những giá trị rất khác nhau: người mạnh về doanh số bán album hay nhạc số, người mạnh về show thực tế, người vượt trội về chỉ số truyền thông mạng xã hội, và người giữ giá trị lâu bền trong lòng khán giả.

Về việc đánh giá ngôi sao hạng A ở Vbiz, chuyên gia truyền thông giải trí Hồng Quang Minh nhận định: ‘Đúng là ở Việt Nam hiện vẫn thiếu một hệ thống đánh giá chuyên nghiệp, minh bạch và mang tính định lượng cao như Billboard, Forbes hay hệ thống chỉ số truyền thông của Hàn Quốc.’ Dù vậy, các bảng xếp hạng vẫn mang giá trị tham khảo nhất định, đặc biệt là khi được tổng hợp từ nhiều nền tảng và có so sánh theo chuỗi thời gian, nhưng để phân loại chính xác sao hạng A thì vẫn cần thêm nhiều tầng đánh giá khác, trong đó có sự phân tích của những người trong nghề.

Từ khảo sát kể trên của chúng tôi cho thấy bức tranh thị trường khái quát. Dù mỗi người có một sự lựa chọn, nhưng điểm chung chính là những cái tên được khán giả ‘chấm đủ trình hạng A’ đều có điểm chung là nổi tiếng, mức độ phủ sóng truyền thông lớn, có hit và hình ảnh tích cực. Trong top những ngôi sao hạng A được lựa chọn này, Mỹ Tâm – Sơn Tùng là 2 cái tên không chỉ thuyết phục đại đa số khán giả mà còn ‘vượt ngưỡng’ để trở thành ‘sao hạng S’.

Danh xưng ‘sao hạng S’ xuất phát từ văn hóa đại chúng Nhật Bản, đặc biệt là mảng game, manga, anime. Hạng S (Special hoặc Super) vượt lên trên mức A truyền thống. Khi bảng xếp hạng kết thúc ở mức A, thì S được thêm vào như một tầng đặc biệt – tượng trưng cho năng lực siêu cấp, không thể thay thế. ‘Sao hạng S’ là những người không thể thay thế, và khi bước qua đỉnh cao thì những đóng góp họ để lại đều giúp thị trường chuyển biến một cách mạnh mẽ.

Có một số tiêu chí để đánh giá sao hạng S, điển hình như: Nổi tiếng đại chúng; có tầm ảnh hưởng; tài năng thật sự; thành tích khủng; danh tiếng bền. Mỹ Tâm và Sơn Tùng M-TP được coi là 2 đại diện tiêu biểu nhất cho danh hiệu sao hạng S, được nhiều khán giả công nhận nhờ bề dày sự nghiệp của mình. Trong khi đó, SOOBIN và HIEUTHUHAI nhờ sức nóng từ chương trình thực tế mà trở thành thần tượng thế hệ mới, dẫn đầu làn sóng idol quốc nội trong năm qua.

HIEUTHUHAI luôn là tâm điểm tranh luận về việc ‘liệu có đủ trình hạng A’ hay không. HIEUTHUHAI trẻ, mới nổi lên từ cuộc thi King Of Rap và bắt đầu cuộc chinh phạt Vbiz qua Anh Trai Say Hi và 2 Ngày 1 Đêm. Netizen tin rằng vẫn còn quá sớm để đánh giá liệu HIEUTHUHAI có thể đứng chung mâm với các tên tuổi lớn. Nhưng Hiếu chính là nhân tố phản ánh rõ sự chuyển dịch thị hiếu của khán giả trẻ. HIEUTHUHAI dẫn đầu thị trường Gen Z, làm gì cũng viral, cát-xê top đầu Vbiz. HIEUTHUHAI có sức hút ổn định nhờ hình ảnh gần gũi, chỉn chu và luôn biết làm mới mình qua từng dự án.

Điều quan trọng là Gen Z không chỉ quan tâm đến âm nhạc mà còn nhìn vào cách nghệ sĩ hiện diện trên các nền tảng số, tương tác ra sao, truyền cảm hứng thế nào và HIEUTHUHAI làm điều đó một cách thông minh. Sự xuất hiện của HIEUTHUHAI và các nghệ sĩ trẻ khác đã giúp thị trường giải trí Việt Nam trở nên đa dạng và phong phú hơn, đồng thời cũng tạo ra những tiêu chuẩn mới cho danh xưng ‘sao hạng A’.