Trong bối cảnh hiện nay, khu vực kinh tế nhà nước (KTNN) đang đóng vai trò chủ lực trong các ngành, lĩnh vực trọng yếu của nền kinh tế. Không chỉ đảm bảo an ninh năng lượng, an ninh lương thực, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo vệ chủ quyền quốc gia, KTNN còn là lực lượng sản xuất chủ đạo, dẫn dắt và hỗ trợ khu vực tư nhân phát triển. Đặc biệt, các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đang nắm giữ vai trò trụ cột trong các lĩnh vực then chốt như năng lượng, tài chính, viễn thông, khai thác tài nguyên chiến lược, và phát triển hạ tầng kỹ thuật quốc gia.

Các DNNN không chỉ là lực lượng sản xuất chủ đạo mà còn đóng vai trò quan trọng là công cụ điều tiết thị trường, hỗ trợ khu vực tư nhân phát triển, góp phần thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững và công bằng xã hội. Tuy nhiên, thực tế những năm qua đã cho thấy khu vực DNNN cũng bộc lộ nhiều bất cập. Chỉ số ICOR trung bình của DNNN ở mức 6,1, cao hơn nhiều so với khu vực tư nhân và doanh nghiệp FDI. Nhiều dự án do DNNN làm chủ đầu tư vẫn xảy ra tình trạng chậm tiến độ, đội vốn, hiệu quả thấp, gây lãng phí nguồn lực.

Về quản trị doanh nghiệp, nhiều DNNN vẫn duy trì mô hình quản lý mang tính hành chính, chưa ứng dụng đầy đủ thông lệ quản trị tiên tiến; chuyển đổi số còn chậm, dữ liệu phân tán. Từ Nghị quyết Trung ương 3 khóa IX (năm 2001) về tiếp tục sắp xếp, đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả DNNN, đến Nghị quyết số 12-NQ/TW (năm 2017), Đảng ta luôn nhất quán quan điểm: Kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo trong nền kinh tế; DNNN phải trở thành lực lượng vật chất quan trọng, dẫn dắt và hỗ trợ các thành phần kinh tế khác cùng phát triển.

Luật số 68/2025/QH15 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ ngày 01/8/2025, đã tạo hành lang pháp lý mới cho việc quản lý và đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp. Luật này thể hiện bước tiến quan trọng trong thể chế hóa chủ trương của Đảng: tăng quyền tự chủ, tăng trách nhiệm giải trình, tách bạch chức năng quản lý nhà nước và chức năng đại diện chủ sở hữu vốn nhà nước.

Để phát huy vai trò, nâng cao hiệu quả KTNN, cần tập trung thực hiện một số giải pháp trọng tâm. Đó là hoàn thiện thể chế; đổi mới quản trị doanh nghiệp; đẩy nhanh cổ phần hóa, thoái vốn; chuyển đổi số, thúc đẩy đổi mới sáng tạo; phân cấp gắn với trách nhiệm giải trình. Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp này sẽ giúp KTNN phát huy tối đa vai trò chủ đạo, dẫn dắt và hỗ trợ khu vực tư nhân phát triển.

Trong bối cảnh phát triển mới, KTNN với lực lượng nòng cốt là các DNNN vẫn giữ vai trò nền tảng trong phát triển kinh tế – xã hội. Tuy nhiên, để khu vực này thực sự phát huy vai trò chủ đạo, không còn con đường nào khác ngoài tái cấu trúc toàn diện: vận hành theo nguyên tắc thị trường, quản trị hiện đại, minh bạch, chuyên nghiệp. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của DNNN mà còn góp phần xây dựng một nền kinh tế vững mạnh, bền vững.

Tóm lại, KTNN và các DNNN có vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Tuy còn nhiều thách thức và bất cập, nhưng với các giải pháp toàn diện và quyết liệt, KTNN có thể phát huy tối đa vai trò của mình. Đồng thời, việc Quốc hội thông qua Luật số 68/2025/QH15 đã tạo tiền đề pháp lý quan trọng cho sự phát triển và đổi mới của DNNN trong thời gian tới. Xem thêm: https://vietnamnet.vn/loi-giai-cho-doanh-nghiep-nha-nuoc-202213045759.htm, https://tuoitre.vn/doanh-nghiep-nha-nuoc-phai-la-luc-luong-san-xuat-chu-dao-20220122113514537.htm, https://dangcongluan.vn/tai-sao-doanh-nghiep-nha-nuoc-van-phai-co-chu-tong-tien-tu-kinh-doanh-co-hieu-qua-406351.html, https://baoxaydung.com.vn/doanh-nghiep-nha-nuoc-dau-la-loa-hinh-kinh-te-trung-cau-39173.html, https://thanhtra.vn/tang-quyen-tu-chu-cho-doanh-nghiep-nha-nuoc-m78952-p54268470.htm.

Tập đoàn VAS, một doanh nghiệp tiên phong trong ngành thép, vừa được vinh danh trong danh sách Top 50 doanh nghiệp phát triển bền vững năm 2025 (Top 50 CSA). Đây là sự công nhận cho chiến lược phát triển bền vững và tầm nhìn dài hạn của VAS.

Với gần 30 năm kinh nghiệm, VAS đã tiên phong đầu tư vào công nghệ luyện thép bằng lò điện tiên tiến, quy mô hàng đầu Đông Nam Á. Nhờ đó, lượng khí thải, bụi công nghiệp và tiếng ồn đã được giảm thiểu đáng kể. Mô hình sản xuất của VAS được xem là một ‘hệ sinh thái’ tuần hoàn khép kín, nơi phế liệu được tái chế thành Thép Xanh VAS, xỉ thép được tái sử dụng làm vật liệu xây dựng và nước thải được tái dùng hiệu quả, giảm thiểu dấu chân carbon của ngành thép.

VAS cũng là doanh nghiệp thép nội địa tiên phong trở thành thành viên của Hiệp hội Thép Thế giới, nơi hội tụ các ông lớn toàn cầu với tiêu chuẩn khắt khe. Điều này khẳng định khát vọng hội nhập bằng chất lượng và lan tỏa giá trị bằng tinh thần tiên phong của VAS.

Theo đại diện công ty, mỗi tấn Thép Xanh VAS không chỉ là sản phẩm vật chất mà còn là bằng chứng cho cam kết bền vững, là kết tinh của công nghệ hiện đại, tư duy tiến bộ và khát vọng xanh – một khát vọng vượt xa lợi nhuận, hướng đến sự phát triển hài hòa và có trách nhiệm với thế hệ mai sau.

VAS cũng hiểu rằng để phát triển vững chắc, trước hết phải có một nền tảng quản trị chuẩn mực – minh bạch – nhân văn. Với triết lý ‘Con người là trung tâm’, VAS xây dựng hệ sinh thái nhân sự phát triển toàn diện, nơi mọi cá nhân được tạo điều kiện phát huy năng lực và trưởng thành trong một môi trường làm việc công bằng, chính trực và đầy cảm hứng.

Bên cạnh đó, VAS lặng thầm chia sẻ lợi ích với cộng đồng bằng những chương trình ý nghĩa, từ quỹ học bổng ‘VAS – Vươn cao tinh thần Việt’ dành cho sinh viên nghèo hiếu học, đến chương trình ‘Nối dài sự sống’ tặng oxy trong đại dịch, tặng xe cứu thương, hỗ trợ thiết bị y tế cho vùng sâu… với tổng ngân sách lên đến hơn 40 tỷ đồng.

Danh hiệu Top 50 doanh nghiệp phát triển bền vững năm 2025 một lần nữa tiếp thêm sức mạnh cho con tàu VAS vững tiến vươn xa. Với ‘Tâm Thép’ vững vàng, VAS khẳng định sẽ tiếp tục kiến tạo một tương lai nơi giá trị kinh tế song hành cùng tiến bộ xã hội và bảo vệ môi trường.