Dự án năng lượng mặt trời áp mái tại nhà máy Samsung Electronics Việt Nam (SEV) thuộc Khu công nghiệp Yên Phong, tỉnh Bắc Ninh, đã chính thức đi vào vận hành ổn định. Với công suất 2,38MWp, dự án này dự kiến sẽ sản xuất lượng điện sạch tương đương 2,59 triệu kWh mỗi năm. Điều đáng chú ý là dự án đã đạt được mục tiêu vận hành chỉ sau ba tháng thi công, đánh dấu khởi đầu của Samsung Việt Nam trong việc thực hiện mục tiêu đạt mức phát thải ròng bằng 0 của Chính phủ Việt Nam.

Ông Chung Diệu Tuấn, tổng giám đốc CME Solar, cho biết dự án này thể hiện cam kết mạnh mẽ của Samsung về trách nhiệm đối với môi trường và xã hội tại Việt Nam. Đồng thời, dự án cũng là dấu mốc quan trọng trên hành trình hiện thực hóa chiến lược phát triển bền vững của Samsung, doanh nghiệp FDI lớn nhất Việt Nam. Dự án điện mặt trời áp mái tại nhà máy SEV được thực hiện bởi CME Solar Investment, đảm nhiệm toàn bộ quy trình từ thiết kế kỹ thuật, hỗ trợ thủ tục pháp lý, thi công đến nghiệm thu và vận hành hệ thống.

Ông Tuấn cũng bày tỏ tin tưởng rằng thành công của dự án sẽ thể hiện sự chia sẻ giá trị cốt lõi trong phát triển bền vững giữa SEV và CME Solar. Việc hợp tác giữa hai bên không chỉ mang lại lợi ích về môi trường mà còn đóng góp vào sự phát triển bền vững của cộng đồng.

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương đang đề xuất một số chính sách hỗ trợ phát triển điện mặt trời tại dự thảo quyết định của Thủ tướng. Theo đó, hộ gia đình lắp đặt điện mặt trời mái nhà tự sản, tự tiêu có pin lưu trữ có thể được hỗ trợ tối đa 2,5 triệu đồng. Chính sách này được kỳ vọng sẽ khuyến khích sự phát triển của điện mặt trời tại các hộ gia đình, giúp giảm thiểu tác động môi trường và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo.

Không chỉ tại Việt Nam, các dự án điện mặt trời cũng đang ngày càng phổ biến trên toàn cầu. Mới đây, dự án điện mặt trời ban công đầu tiên tại Việt Nam sẽ được lắp cho các căn hộ ở TP.HCM, với chi phí được tài trợ 100% và triển khai theo mô hình điện mặt trời ban công đang phát triển tại Đức. Điều này cho thấy xu hướng phát triển điện mặt trời không chỉ dừng lại ở cấp độ công nghiệp mà còn mở rộng đến các hộ gia đình, cả ở Việt Nam và trên thế giới.

Việc triển khai dự án điện mặt trời áp mái tại nhà máy Samsung Electronics Việt Nam và các dự án tương tự khác đang đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam, hướng tới giảm thiểu tác động môi trường và tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo. Đây cũng là một bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa chiến lược phát triển bền vững của các doanh nghiệp tại Việt Nam, cũng như đóng góp vào sự phát triển bền vững của cộng đồng.

Ngày 29-7-2025, tại Hà Nội, Tạp chí Kinh tế Việt Nam – VnEconomy – Vietnam Economic Times đã tổ chức thành công diễn đàn “Công nghệ năng lượng trong kỷ nguyên mới”. Sự kiện này đã thu hút hơn 150 đại biểu đến từ các ban, bộ, ngành, viện, trường đại học, hiệp hội và doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực năng lượng.

Diễn đàn diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với những thách thức lớn về an ninh năng lượng. Nhu cầu năng lượng, đặc biệt là điện năng, dự kiến sẽ tiếp tục tăng trưởng ở mức 8-10% mỗi năm trong những năm tới. Điều này nhằm đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế và phấn đấu trở thành quốc gia có thu nhập cao vào năm 2045.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Tạ Đình Thi, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội, nhấn mạnh rằng việc chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và áp dụng công nghệ hiện đại không còn là lựa chọn mà là “con đường tất yếu”. Điều này xuất phát từ bối cảnh Việt Nam đang đối mặt với nhu cầu năng lượng ngày càng cao để phục vụ cho phát triển kinh tế, đồng thời cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

Đồng quan điểm, TSKH Phan Xuân Dũng, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (VUSTA), đánh giá cao vai trò của khoa học và công nghệ. Ông coi đây là “quốc sách hàng đầu” và “động lực quan trọng nhất” để phát triển kinh tế – xã hội nói chung và trong lĩnh vực năng lượng nói riêng. Để giải quyết những thách thức lớn đến từ nhu cầu tăng trưởng và yêu cầu giảm phát thải, ông Phan Xuân Dũng khẳng định: “Khoa học và công nghệ chính là chìa khóa để giải quyết đồng bộ các thách thức, biến khó khăn thành cơ hội phát triển mới”.

Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách quan trọng trong lĩnh vực này. Nghị quyết số 55-NQ/TW của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cùng với Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII), đã đặt ra mục tiêu phát triển mạnh các nguồn năng lượng tái tạo. Cụ thể, Quy hoạch điện VIII đặt mục tiêu tỷ lệ năng lượng tái tạo (không bao gồm thủy điện) phục vụ sản xuất điện đạt khoảng 28-36% vào năm 2030. Định hướng đến năm 2050, tỷ lệ năng lượng tái tạo sẽ lên đến 74-75%. Những mục tiêu này không chỉ thể hiện sự quyết tâm của Việt Nam trong việc chuyển dịch sang năng lượng sạch mà còn góp phần hiện thực hóa cam kết về giảm phát thải carbon của đất nước.

Thị trường carbon đang nổi lên như một cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc giảm phát thải khí nhà kính và đạt được lợi ích đa bên. Tuy nhiên, con đường đến với thị trường carbon vẫn còn nhiều thách thức và cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng.

Tại xã Cao Quảng, tỉnh Quảng Bình, các hộ dân đang tích cực bảo vệ và phục hồi rừng, gắn liền với hệ sinh thái bền vững. Trong khi đó, tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long, hàng vạn nông hộ đang triển khai thí điểm các mô hình trồng lúa phát thải thấp. Những thực hành không quá phức tạp như xử lý rơm rạ sau thu hoạch để tái sử dụng hoặc làm phân bón, luân canh lúa – tôm, lúa – hoa màu hay bón lót phân lân trước khi gieo hạt giúp ruộng lúa đạt chất lượng cao, ít sâu bệnh, lại hạn chế tác động tiêu cực tới môi trường.

Cộng đồng chủ rừng Cao Quảng, những nông hộ canh tác lúa bền vững tại miền Tây cùng nhiều cá nhân, tổ chức đang triển khai những giải pháp giảm phát thải đều đang trông chờ thị trường carbon được khởi động để nhận về những giá trị tương xứng với công sức, nỗ lực.

Theo kế hoạch của Chính phủ, thị trường carbon sẽ được vận hành thí điểm từ năm nay, tiến đến vận hành chính thức vào năm 2029. Thị trường carbon là cơ chế cho phép trao đổi, thương mại hóa chứng nhận giảm phát thải (CERs). Một tín chỉ carbon tương đương với quyền phát thải một tấn khí CO2. Việc giảm phát thải khí nhà kính có thể mang lại lợi ích tài chính cho các tổ chức, cá nhân thực hiện.

Tuy nhiên, để thị trường carbon phát triển, cần hoàn thiện khung khổ pháp lý và kỹ thuật. Hiện nay, đã có 80 quốc gia trên thế giới sử dụng cơ chế định giá carbon, chủ yếu dưới hình thức đánh thuế carbon và thị trường carbon.

Việt Nam có thể bán được 57 triệu tín chỉ carbon mỗi năm, thu về khoảng 300 triệu USD. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần sự chuẩn bị và triển khai đồng bộ các điều kiện cần thiết.

PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, chính sách nông nghiệp và môi trường, cho biết, Quyết định 232 đã định hướng chiến lược tổng thể, mục tiêu cụ thể và các nhóm nhiệm vụ then chốt để vận hành thị trường carbon. Tuy nhiên, khung khổ pháp lý này vẫn chưa hoàn thiện và còn thiếu nhiều yếu tố để thiết lập một thị trường carbon đúng nghĩa.

TS. Lê Xuân Nghĩa, Viện trưởng Viện Tư vấn phát triển, cũng chung niềm mong ngóng với cộng đồng chủ rừng, nông hộ canh tác phát thải thấp về việc thị trường carbon được triển khai.

Ông Phạm Hồng Lượng, Phó cục trưởng Cục Lâm nghiệp và kiểm lâm, thừa nhận, việc tính toán tín chỉ carbon không phải là điều đơn giản và “không thể tự nghĩ ra cách tính mà trên thế giới không ai công nhận”.

Lãnh đạo Cục Lâm nghiệp và kiểm lâm kỳ vọng giai đoạn từ nay đến 2029 có thể kịp chuẩn bị các điều kiện cần thiết về thể chế, chính sách và mong muốn có sự đầu tư, hoàn thiện đồng bộ để hoàn thiện các yếu tố về công nghệ, năng lực triển khai và các điều kiện hỗ trợ thị trường tín chỉ carbon.

Việc hình thành thị trường carbon ở Việt Nam là một bước tiến quan trọng trong việc thực hiện các mục tiêu giảm phát thải và bảo vệ môi trường, đồng thời tạo ra cơ hội kinh tế mới cho các tổ chức và cá nhân tham gia vào việc giảm phát thải khí nhà kính.

Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện khung khổ pháp lý, nâng cao năng lực và tăng cường hợp tác quốc tế để phát triển thị trường carbon hiệu quả. Đồng thời, cần có các chính sách hỗ trợ phù hợp để khuyến khích các tổ chức và cá nhân tham gia vào thị trường carbon, góp phần đạt được mục tiêu giảm phát thải và bảo vệ môi trường.

Trước những thách thức và cơ hội đang mở ra, Việt Nam cần có sự chuẩn bị kỹ lưỡng và quyết tâm cao để phát triển thị trường carbon, từ đó đạt được lợi ích đa bên và góp phần bảo vệ môi trường.