Cỏ năn tượng, một loài thực vật ngập mặn đặc hữu tại Đồng bằng sông Cửu Long, đang nổi lên như một giải pháp tiềm năng để phát triển kinh tế bền vững và thân thiện với môi trường. Với khả năng sinh trưởng mạnh mẽ trong môi trường mặn và lợ, loại cỏ này không chỉ hỗ trợ đa dạng sinh học mà còn mang lại nhiều lợi ích kinh tế đáng kể cho người dân địa phương.

Tiến sĩ Dương Văn Ni, một chuyên gia hàng đầu về đa dạng sinh học và là Chủ tịch kiêm Giám đốc Quỹ Bảo tồn Mekong, đã nhận thấy tiềm năng của cỏ năn tượng từ nhiều năm trước. Loại cỏ này có khả năng đặc biệt, với thân rỗng giúp dẫn khí oxy từ không khí xuống rễ, tạo điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật có lợi phát triển và hạn chế sự phát triển của rong tảo gây hại. Qua đó, cỏ năn tượng mở ra những triển vọng mới trong việc bảo vệ môi trường và phát triển kinh tế.

Mô hình kết hợp trồng cỏ năn tượng với nuôi tôm, cua quảng canh đã chứng minh rằng môi trường nuôi tự nhiên được cải thiện đáng kể. Nhờ đó, tôm lớn nhanh hơn và dịch bệnh được giảm thiểu. Đây là một phương pháp ‘sống hài hòa với tự nhiên’, thay vì cố gắng áp đặt ý chí của con người lên môi trường. Mô hình này không chỉ mang lại lợi ích kinh tế mà còn đóng góp vào bảo tồn đa dạng sinh học và phát triển bền vững.

Tại tỉnh Sóc Trăng, mô hình trồng và khai thác cỏ năn tượng đã được triển khai và mở rộng từ vài chục hộ gia đình lên hàng trăm hộ. Người dân có thể thu hoạch khoảng 2 tấn cỏ tươi mỗi vụ từ 1.000m² đất. Sau khi phơi khô, sản lượng còn lại khoảng 1 tấn, với chi phí đầu vào gần như không đáng kể. Điều này đã giúp người dân địa phương, đặc biệt là phụ nữ, có thêm nguồn thu nhập ổn định và bền vững.

Từ nguồn nguyên liệu cỏ năn tượng, người dân địa phương đã tạo ra các sản phẩm thủ công như giỏ, túi, khay… Mỗi tuần, một người có thể kiếm thêm từ 400.000 đến 500.000 đồng, một khoản thu nhập đáng kể và bền vững cho vùng nông thôn. Mô hình phát triển kinh tế từ cây năn tượng đã lan rộng và được tiếp nhận bởi nhiều tổ chức và doanh nghiệp.

Hội Phụ nữ huyện Mỹ Xuyên đã thành lập hàng chục tổ hợp tác đan lát, sản xuất hàng nghìn sản phẩm thủ công mỗi tuần. Công ty VietnamHousewares đang xây dựng một chuỗi cung ứng khép kín, từ vùng nguyên liệu đến sản phẩm cuối cùng, để xuất khẩu sang các thị trường cao cấp như Hoa Kỳ, Nhật Bản và châu Âu.

Cỏ năn tượng không chỉ có tiềm năng trong lĩnh vực thủ công mỹ nghệ mà còn có thể ứng dụng trong ngành nội thất công nghiệp, sản xuất viên nén sinh học, bột giấy và vật liệu cách âm. Để đánh thức tiềm năng này, Việt Nam cần xây dựng vùng nguyên liệu tập trung, kết hợp với các tổ chức khoa học, hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp để dẫn dắt thị trường.

Không chỉ dừng lại ở các doanh nghiệp lớn, cỏ năn tượng còn trở thành nguồn cảm hứng khởi nghiệp cho nhiều bạn trẻ, đặc biệt là những người muốn gắn bó với tài nguyên bản địa và phát triển bền vững. Với những lợi ích kinh tế và môi trường mà cỏ năn tượng mang lại, đây chắc chắn là một hướng đi hứa hẹn cho tương lai.

Tỉnh Tây Ninh đang tích cực triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm bảo vệ môi trường và xây dựng cảnh quan nông thôn sáng – xanh – sạch – đẹp. Hội Phụ nữ tỉnh Tây Ninh đã đóng vai trò quan trọng trong việc tuyên truyền, vận động người dân thay đổi thói quen sinh hoạt và sản xuất, hướng tới bảo vệ môi trường.

Nhiều địa phương trên địa bàn tỉnh đã tổ chức ra quân vệ sinh môi trường định kỳ, xây dựng mô hình ‘tuyến đường sáng – xanh – sạch – đẹp’, phát động phong trào phân loại rác tại hộ gia đình. Công tác thu gom và xử lý rác thải sinh hoạt, bao bì thuốc bảo vệ thực vật sau sử dụng cũng được chú trọng, với sự vào cuộc của các tổ tự quản và hợp tác xã môi trường.

Tại xã Thủ Thừa, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) xã đã tích cực thực hiện nhiều hoạt động góp phần cùng Đảng bộ, chính quyền và Nhân dân trong xã tập trung xây dựng các tuyến đường hoa. Đại diện Hội LHPN xã Thủ Thừa thông tin, xã Thủ Thừa được thành lập trên cơ sở sáp nhập thị trấn Thủ Thừa, một phần xã Bình Thạnh, xã Tân Thành và xã Nhị Thành.

Còn tại xã Long Cang, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Long Cang đã ra quân hưởng ứng các hoạt động bảo vệ môi trường, trồng cây xanh, trồng hoa, dọn vệ sinh ở khuôn viên trụ sở, các tuyến đường trong ấp. Đặc biệt, các phong trào do địa phương, đoàn thể phát động đã nhận được sự hưởng ứng tích cực của người dân.

Tỉnh Tây Ninh đang đẩy mạnh việc bảo vệ môi trường nông thôn thông qua nhiều giải pháp đồng bộ và có chiều sâu. Từ việc nâng cao nhận thức cộng đồng, đầu tư hạ tầng thu gom, xử lý rác thải, đến ban hành các chính sách hỗ trợ kỹ thuật – tài chính, tỉnh từng bước xây dựng nông thôn theo hướng sạch, xanh và bền vững.

Để phong trào xây dựng nông thôn mới trong thời gian tới đạt hiệu quả và mục tiêu đề ra, UBND tỉnh Tây Ninh đề nghị các cấp, các ngành đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao nhận thức cho cán bộ và người dân nông thôn, nâng cao chất lượng các cuộc vận động, phong trào thi đua xây dựng nông thôn mới.

Tây Ninh chú trọng bảo vệ môi trường, xây dựng cảnh quan nông thôn sáng – xanh – sạch – đẹp – an toàn; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống gắn với phát triển kinh tế du lịch nông thôn; giữ gìn an ninh, trật tự xã hội và quốc phòng trên địa bàn nông thôn.

Với định hướng đúng và sự vào cuộc quyết liệt từ chính quyền đến người dân, Tây Ninh đang dần hình thành diện mạo nông thôn mới kiểu mẫu, không chỉ phát triển kinh tế, mà còn gìn giữ được không gian sống trong lành, sạch đẹp, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của tỉnh trong giai đoạn tới.

UBND tỉnh Tây Ninh đang tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động bảo vệ môi trường và xây dựng nông thôn mới, nhằm nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân và bảo vệ môi trường sống.

Anh Vũ Anh Tuấn, cư trú tại xã Nam Tiên Hưng, đã thực hiện một dự án đầy tham vọng khi biến một khu ruộng trũng bỏ hoang thành đầm sen rộng gần 20 mẫu. Không chỉ mang lại thu nhập hàng trăm triệu đồng mỗi năm, đầm sen của anh còn góp phần làm đẹp làng quê và tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương.

Trước đây, khu ruộng này từng là vùng trũng cấy lúa kém hiệu quả, nhiều hộ dân đã bỏ hoang. Tuy nhiên, anh Tuấn đã mạnh dạn mượn lại ruộng của trên 40 hộ dân để trồng sen. Với đặc tính dễ trồng, ít sâu bệnh, sen đã trở thành cây trồng chủ lực của gia đình anh.

Sau 3 năm cải tạo, đầm sen của anh Tuấn đã trở thành một trong những đầm sen lớn nhất tại địa phương. Mùa hè là thời điểm sen vào chính vụ thu hoạch, và đầm sen của anh Tuấn lúc nào cũng có hàng nghìn bông hoa bung nở, thơm ngát cả một vùng quê.

Anh Tuấn cho biết, để sen ra nhiều hoa, hoa to, nở đúng độ, màu sắc đẹp, thơm; đài to, nhiều hạt, tỷ lệ hạt mẩy cao, anh đã áp dụng các biện pháp chăm sóc đặc biệt. Mỗi năm, đầm sen cho gia đình anh Tuấn nguồn thu từ 250 – 300 triệu đồng, đồng thời giải quyết việc làm cho trên 10 lao động ở địa phương.

Cây sen đã “đánh thức vùng đất trũng”, làm giàu cho gia đình anh Tuấn và còn mở ra cơ hội phát triển du lịch nông thôn gắn với nền nông nghiệp xanh. Ông Nguyễn Sinh Hoạch, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: Mạnh dạn tích tụ ruộng trũng trồng sen của anh Tuấn là mô hình mới tại địa phương, đem lại hiệu quả kinh tế cao.

Việc bỏ lúa trồng sen như cách anh Tuấn đang làm mở ra một hướng đi triển vọng trong phát triển kinh tế nông nghiệp, nhất là đối với diện tích trũng cấy lúa kém hiệu quả ở các địa phương. Đây là một điển hình về việc chuyển đổi cây trồng để tăng giá trị trên một đơn vị diện tích canh tác.

Ở tỉnh Hà Tĩnh, nơi mà phần lớn dân số sinh sống ở các vùng nông thôn, hơn 150.000 hộ nông dân đã đăng ký danh hiệu sản xuất, kinh doanh giỏi các cấp. Đây được xem là những ‘hạt mầm’ quan trọng để hình thành các doanh nghiệp tư nhân ở khu vực nông thôn. Với gần 224.000 hội viên tham gia tổ chức hội nông dân, họ đã được tạo điều kiện thuận lợi để đầu tư mở rộng sản xuất, áp dụng công nghệ hiện đại nhằm nâng cao chất lượng và giá trị của các sản phẩm nông nghiệp.

Nhiều nông dân tại Hà Tĩnh đã xây dựng được cơ sở sản xuất bài bản, hình thành doanh nghiệp và trở thành lực lượng nòng cốt trong việc hình thành nền kinh tế tư nhân ở khu vực nông thôn. Một ví dụ điển hình là Châu Thị Hồng Hà, một nông dân chính hiệu và cũng là hội viên xuất sắc của Hà Tĩnh. Khởi nghiệp từ một vài con hươu chỉ với mục đích có thêm thu nhập, sau hơn 30 năm, gia đình bà đã gây dựng nên trang trại chăn nuôi hươu có quy mô hàng trăm con. Đến nay, vợ chồng bà đã thành lập Doanh nghiệp tư nhân nhung hươu Thuận Hà, chuyên kinh doanh các sản phẩm từ hươu. Doanh nghiệp hiện có 3 sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh.

Nhiều hội viên nông dân ở Hà Tĩnh đã và đang chuyển mình mạnh mẽ, trở thành những ‘doanh nhân nông thôn’, làm chủ mô hình sản xuất lớn, tạo công ăn việc làm cho lao động địa phương. Tuy nhiên, các mô hình kinh tế tư nhân từ hội viên nông dân vẫn gặp không ít rào cản, từ thiếu vốn, khó tiếp cận thị trường, công nghệ còn hạn chế cho đến thiếu kỹ năng quản lý, điều hành.

Để tháo gỡ những vướng mắc và tạo điều kiện tốt hơn nữa cho những nông dân trở thành doanh nhân, ông Trần Đình Ước – Phó Chủ tịch Hội Nông dân (Ủy ban MTTQ tỉnh) cho biết: Hội viên nông dân sản xuất – kinh doanh giỏi chính là mắt xích quan trọng, giúp nông thôn thoát khỏi tư duy sản xuất nhỏ lẻ, hướng đến nền kinh tế hàng hóa bền vững. Hiện nay, kinh tế nông hộ đang là mô hình kinh tế chính ở khu vực nông thôn.

Từ thực tiễn, việc nhìn nhận đúng vai trò của kinh tế nông hộ và có chính sách phát triển phù hợp sẽ không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất nông nghiệp mà còn góp phần hình thành một khu vực kinh tế tư nhân năng động, sáng tạo và bền vững. Hội Nông dân tỉnh đang tích cực triển khai các nội dung Nghị quyết số 68-NQ/TW ngày 4/5/2025 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân.