Thái Nguyên – một tỉnh miền núi phía Bắc của Việt Nam – đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể trong công cuộc đổi mới và phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi. Với nhiều giải pháp đồng bộ và hiệu quả, tỉnh đã cải thiện đáng kể hạ tầng kỹ thuật, văn hóa – xã hội thiết yếu như điện, đường, trường học, trạm y tế, nhà văn hóa tại các bản làng.

Những nỗ lực này không chỉ nâng cao mức sống của người dân mà còn làm thay đổi căn bản tập quán canh tác và bộ mặt bản làng. Các bản làng dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên nay đã có những gam màu tươi sáng với những ngôi nhà mới xây dựng, đường sá được mở rộng và trải bê tông, tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao lưu và phát triển kinh tế.

Việc đầu tư có trọng tâm trọng điểm, phù hợp với điều kiện, tiềm năng thế mạnh, phong tục tập quán của đồng bào đã thu được kết quả tích cực. Công tác vận động quần chúng phát huy quyền làm chủ, sự tham gia chủ động của cộng đồng và người dân đã khơi dậy tinh thần nỗ lực vươn lên của đồng bào. Nhờ đó, tỷ lệ hộ nghèo giảm sâu, khoảng cách về mức sống so với bình quân chung của tỉnh từng bước thu hẹp.

Sự nghiệp giáo dục, y tế, văn hóa của các vùng dân tộc có bước phát triển mới. Tỉnh Thái Nguyên cũng đẩy mạnh việc trang bị kiến thức về khoa học kỹ thuật, hỗ trợ vật tư phân bón, nguồn cây, con giống chuyển đổi cây trồng vật nuôi, phát triển ngành nghề, làng nghề truyền thống. Hệ thống hạ tầng viễn thông được xây dựng tạo điều kiện cho bà con tiếp cận các nền tảng công nghệ số.

Một số sản phẩm nông nghiệp của tỉnh đã có giá trị thương phẩm cao, trong đó chè là cây trồng chủ lực. Nhiều địa phương đã tập trung phát triển và đã cho sản lượng, giá trị thương phẩm cao với các loại cây trồng như na, bưởi, quế… Sản phẩm truyền thống như dệt, may trang phục dân tộc, mật ong, gạo nếp vải, cốm, miến dong, rượu men lá… đã đáp ứng yêu cầu về chất lượng, thị hiếu người tiêu dùng và đã đạt tiêu chuẩn OCOP.

Bên cạnh những thành tựu, vẫn còn một số khó khăn và thách thức mà tỉnh cần phải vượt qua. Các vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi địa hình trải rộng, mật độ dân cư không tập trung, trình độ sản xuất còn dựa nhiều vào yếu tố tự nhiên, phương thức canh tác giản đơn, giá trị kinh tế thấp, ít cơ hội tiếp cận việc làm phi nông nghiệp.

Cơ sở hạ tầng nhiều xã phía Bắc của tỉnh chưa được đầu tư hoàn thiện. Cơ chế, chính sách chưa đủ hấp dẫn thu hút doanh nghiệp có tiềm lực kinh tế mạnh đầu tư vào công nghiệp chế biến, liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị tại các xã vùng sâu, vùng xa.

Tuy nhiên, bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số tại Thái Nguyên vẫn được giữ gìn và phát huy. Những nét đẹp mang giá trị văn hóa truyền thống của đồng bào như ngôn ngữ, trang phục truyền thống, phong tục tập quán, nghi lễ tín ngưỡng, ẩm thực, dân ca dân vũ được các cấp ủy, chính quyền tạo điều kiện cho bà con bảo tồn và phát huy.

Mới đây, tỉnh Thái Nguyên đã ban hành đề án phát triển du lịch cộng đồng với nhiều triển vọng về các điểm đến mới và tạo thêm việc làm cho người dân. Làng du lịch sinh thái nhà sàn Thái Hải, Làng du lịch cộng đồng xóm Mỏ Gà, Làng văn hóa dân tộc bản Quyên… có thể coi là hình mẫu để nâng cao, nhân rộng.

Trong thời gian tới, tỉnh cần tiếp tục quan tâm và có những giải pháp hiệu quả hơn nữa để phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi một cách bền vững.

Ngày 1/7 vừa qua đã đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình cải cách bộ máy chính quyền địa phương tại Đà Nẵng, khi thành phố triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Trải qua một tháng thực hiện, các sở, ban, ngành, xã, phường, đặc khu của Đà Nẵng đã cơ bản kiện toàn tổ chức bộ máy nhằm đảm bảo hoạt động liên tục, không gián đoạn.

Thành ủy Đà Nẵng đã tổ chức hội nghị đánh giá tình hình một tháng triển khai vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp trên địa bàn vào ngày 29/7. Theo báo cáo của Sở Nội vụ thành phố Đà Nẵng, trên cơ sở quyết định giao biên chế công chức của UBND thành phố, các cơ quan, đơn vị đã phân bổ chỉ tiêu biên chế đảm bảo theo quy định. Tổng số cán bộ, công chức, viên chức được giao là 53.314 chỉ tiêu, trong đó có 2.692 chỉ tiêu cán bộ, công chức cấp tỉnh; 5.714 chỉ tiêu cán bộ, công chức cấp xã; 44.908 chỉ tiêu người làm việc hưởng lương từ ngân sách tại các đơn vị sự nghiệp công lập.

Trong thời gian qua, các sở, ban, ngành và các xã, phường, đặc khu đã cơ bản kiện toàn tổ chức bộ máy nhằm đảm bảo hoạt động liên tục, không gián đoạn trong công tác quản lý, cung cấp dịch vụ công. Thành phố cũng chỉ đạo rà soát nhu cầu bổ sung nhân lực chuyên ngành công nghệ thông tin tại các xã, phường, với nhu cầu bổ sung 107 người. Chính quyền đã công khai các quyết định và thủ tục hành chính với 2.291 thủ tục, trong đó có 2.114 thủ tục theo quy định của bộ, ngành và 177 thủ tục hành chính đặc thù. Số lượng dịch vụ công trực tuyến được tích hợp trên Cổng dịch vụ công quốc gia là 2.056 thủ tục và 228 thủ tục cung cấp thông tin.

Về hệ thống mạng, hạ tầng công nghệ thông tin, thành phố đã hoàn thành bố trí đến 100% cấp xã. Các xã, phường cũng bố trí cơ bản trang thiết bị, hạ tầng mạng tại trung tâm phục vụ hành chính công; thiết lập, cung cấp tài khoản sử dụng cho cán bộ, công chức trên các hệ thống dùng chung.

Tuy nhiên, trong quá trình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp, một số xã, phường phát sinh khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính. Một vấn đề khác là hệ thống mạng tại khu vực miền núi còn yếu, đường truyền Internet không ổn định, thường mất kết nối hoặc tốc độ chậm, ảnh hưởng đến truy cập, xử lý văn bản và thực hiện dịch vụ công.

Tại hội nghị, lãnh đạo các phường, xã kiến nghị thành phố tiếp tục tháo gỡ một số khó khăn, vướng mắc để mô hình chính quyền địa phương 2 cấp tiếp tục hoạt động hiệu quả, phục vụ nhân dân tốt hơn.

Ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đánh giá cao những kết quả đạt được bước đầu sau một tháng vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Tuy nhiên, ông Quảng yêu cầu các cấp chính quyền địa phương tập trung đánh giá lại toàn diện kết quả đạt được sau một tháng vận hành. Trong đó, lựa chọn, phân cấp trách nhiệm đến từng cá nhân lãnh đạo, những việc cấp bách cần tập trung xử lý trước.

Bí thư Thành ủy Đà Nẵng đề nghị các cấp lãnh đạo soi lại mục tiêu của cấp chính quyền địa phương 2 cấp mới, nhất là chính quyền cấp cơ sở đã phục vụ người dân tốt hơn chưa, đã gần dân, sát dân hơn chưa, có gì khúc mắc hay không?. Đối với các khó khăn, ông Quảng lưu ý, cần nhìn nhận một cách toàn diện và không thể đánh đồng các phường, xã trung tâm với các xã vùng núi, biên giới.

Một đoàn cứu trợ đã đến với các hộ dân tại bản Sốp Phe và bản Ta Đo, hai bản bị cô lập từ ngày 21/7 đến nay, trong nỗ lực hỗ trợ các cộng đồng bị ảnh hưởng bởi thiên tai.

Tình hình đường sá nghiêm trọng tại khu vực này đã khiến cho việc di chuyển trở nên khó khăn. Trước tình hình đó, Ủy ban Nhân dân xã đã triển khai kế hoạch tập kết lương thực, thực phẩm tại bản Sốp Phe và sử dụng thuyền để vận chuyển về bản Ta Đo. Đây là những nỗ lực không ngừng nghỉ của chính quyền địa phương trong việc hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng.

Các物资 hỗ trợ mà đoàn cứu trợ mang đến bao gồm mỳ gói, sữa, chăn, nước lọc và quần áo. Đây là những nhu yếu phẩm thiết yếu giúp người dân ổn định cuộc sống trong giai đoạn khó khăn này. Song song đó, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An cũng nhanh chóng bố trí phương tiện để vận chuyển và cấp phát quân trang, vật chất, nhu yếu phẩm, chăn, màn, phản, dụng cụ nhà bếp và thuốc men.

Những hỗ trợ từ đoàn cứu trợ và Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An nhằm giúp bộ đội và người dân địa bàn bị thiệt hại do bão lũ ổn định cuộc sống. Sự hỗ trợ kịp thời này không chỉ giúp người dân vượt qua khó khăn mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, hỗ trợ lẫn nhau trong cộng đồng.

Việc cấp phát các物资 hỗ trợ được thực hiện một cách khẩn trương và hiệu quả. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương đã giúp cho việc hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng trở nên suôn sẻ hơn.

Trước những nỗ lực hỗ trợ của đoàn cứu trợ và các cơ quan chức năng, người dân tại bản Sốp Phe và bản Ta Đo bày tỏ sự biết ơn và mong muốn nhận được thêm hỗ trợ để sớm ổn định cuộc sống.

Thông qua các hoạt động hỗ trợ, chúng ta hy vọng rằng người dân tại các khu vực bị ảnh hưởng sẽ sớm vượt qua khó khăn và tái thiết cuộc sống. Sự hỗ trợ và quan tâm của xã hội sẽ giúp cho cộng đồng trở nên mạnh mẽ hơn.

a> Nếu muốn tìm hiểu thêm về công tác cứu trợ tại Nghệ An, bạn có thể truy cập trang web chính thức của Ủy ban Nhân dân tỉnh Nghệ An để có thông tin chi tiết về các hoạt động hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai.

Để tìm hiểu thêm về hoạt động của Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An trong công tác cứu trợ, bạn có thể truy cập trang web của Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An để có thông tin cụ thể về các hoạt động hỗ trợ người dân.

Trong nỗ lực hỗ trợ người dân vượt qua hậu quả của lũ lụt tại các xã miền núi tỉnh Nghệ An, lực lượng bộ đội tỉnh đã huy động hàng trăm cán bộ, chiến sĩ cùng các lực lượng khác để giúp bà con sơ tán, di dời tài sản và khắc phục hậu quả. Tính đến ngày 23/7, tình hình thiệt hại tại Nghệ An đã được ghi nhận với 1 người chết, 1 người mất tích, 4 người bị thương và hơn 3.200 ngôi nhà bị ngập sâu trong nước lũ.

Nhiều tuyến quốc lộ và tỉnh lộ tại khu vực này cũng bị sạt lở nghiêm trọng, với 16 vị trí ngập sâu và 3 cầu bị cuốn trôi, gây khó khăn lớn cho việc di chuyển và cứu trợ. Lực lượng biên phòng đã phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương để tìm kiếm và hỗ trợ người dân bị ảnh hưởng. Đặc biệt, họ đã tìm thấy thi thể của bà Lỳ Y D., 70 tuổi, bị nước cuốn trôi tại xã Nậm Cắn.

Thượng tá Hồ Mạnh Hùng, Chính trị viên Đồn Biên phòng Cửa khẩu quốc tế Nậm Cắn, trực tiếp chỉ huy tại chỗ, cho biết đơn vị đã huy động lực lượng giúp nhân dân khắc phục hậu quả, tìm kiếm nạn nhân mất tích xuyên đêm và vẫn túc trực hỗ trợ. Trên toàn tuyến biên giới, mưa lũ đã gây ra thiệt hại nặng nề, làm sập và cuốn trôi nhiều ngôi nhà, buộc phải di dời hàng trăm hộ dân ở các xã biên giới như Nhôn Mai, Mỹ Lý, Thông Thụ, Tri Lễ.

Không chỉ nhà dân bị ảnh hưởng, nhiều trường học, trạm y tế, chuồng trại và công trình hạ tầng tại khu vực này cũng bị hư hỏng nghiêm trọng. Tại điểm chia cắt eo Vực Bồng, nằm trên Quốc lộ 7A, xã Con Cuông, Thượng tá Trần Văn Hùng, Chỉ huy trưởng Ban chỉ huy phòng thủ khu vực 5 – Anh Sơn, cho biết từ sáng sớm, ban chỉ huy đã huy động cán bộ, chiến sĩ cùng 3 cano, thuyền máy có mặt tại điểm chia cắt để túc trực, sẵn sàng hỗ trợ bà con và ứng phó kịp thời khi có tình huống xảy ra.

Lực lượng chức năng đang tiếp tục nỗ lực để hỗ trợ người dân và khắc phục hậu quả của lũ lụt. Tình hình thời tiết và thiệt hại có thể còn tiếp diễn, và sự hỗ trợ kịp thời từ các lực lượng đã giúp giảm thiểu phần nào khó khăn cho người dân bị ảnh hưởng. Hiện tại, các hoạt động tìm kiếm và hỗ trợ đang được tiếp tục thực hiện tích cực.

Trong những năm gần đây, hệ thống điện, đường, trường, trạm tại các xã vùng sâu, vùng xa đã được xây dựng và nâng cấp một cách đồng bộ. Việc này đã giúp thay đổi đáng kể cơ sở hạ tầng tại những khu vực vốn bị hạn chế về điều kiện kinh tế – xã hội. Những con đường đất đã được bê-tông hóa, nhựa hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại và giao thương của nhân dân. Trường học và trạm y tế cũng được xây dựng khang trang, hiện đại, giúp con em đồng bào có môi trường học tập tốt hơn và người dân được chăm sóc sức khỏe một cách đầy đủ.

Việc đầu tư vào vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi không chỉ giúp kích cầu phát triển toàn xã hội mà còn đóng vai trò quan trọng trong việc giảm bớt khoảng cách giữa các hộ gia đình giàu và nghèo. Tuy nhiên, để đạt được hiệu quả lâu dài, cần có sự đầu tư chung cho toàn vùng và đầu tư riêng cho từng đối tượng. Sự hỗ trợ có mục tiêu và phù hợp sẽ giúp những hộ nghèo, cận nghèo có động lực vươn lên, thoát khỏi tình trạng khó khăn.

Ông Điểu Điều, Trưởng ban Dân tộc Hội đồng nhân dân tỉnh Đồng Nai, đã nhấn mạnh về tầm quan trọng của việc đầu tư cho từng hộ gia đình để giúp họ có động lực vươn lên. Trước mắt, cần tập trung vào việc hỗ trợ con giống, nông cụ cho đồng bào. Về lâu dài, cần có những chương trình đầu tư nghề, cũng như thay đổi tư duy, ý thức cho đồng bào để họ có thể tự vươn lên. Cách tiếp cận xóa nghèo một cách giản đơn chỉ tập trung vào việc hỗ trợ vật chất mà không tạo ra sự thay đổi bền vững trong cách sống và tư duy của người dân không phải là giải pháp bền vững.

Lâm Nhanh, một cán bộ đoàn của xã Lộc Hưng, tỉnh Đồng Nai, đã cho thấy một hướng đi mới trong việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng để nâng cao giá trị kinh tế và mở ra cơ hội phát triển cho địa phương. Anh đã tiên phong trong việc chuyển đổi vùng đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng dưa lưới và đã nhận được sự hỗ trợ từ Quỹ hỗ trợ nông dân. Hiện tại, anh đã hỗ trợ thêm 10 hộ dân khác trồng dưa lưới trên diện tích 10 ha, giúp họ có thêm thu nhập và cải thiện điều kiện sống.

Ở các xã biên giới như Tân Tiến, Thiện Hưng, Hưng Phước, sự đầu tư vào hạ tầng y tế đã mang lại hiệu quả rõ ràng. Trước đây, những xã này gặp khó khăn về hạ tầng y tế, nhưng nhờ có nguồn vốn từ Chương trình phát triển vùng dân tộc thiểu số và miền núi, hệ thống chăm sóc sức khỏe tại đây đã được củng cố và nâng cấp. Trạm y tế xã Hưng Phước đã được trang bị đầy đủ hạ tầng kỹ thuật và khối phụ trợ, cũng như đủ thuốc trong danh mục thuốc chữa bệnh chủ yếu. Điều này đã giúp người dân vùng sâu, vùng xa có điều kiện tiếp cận dịch vụ y tế tốt hơn, giảm thiểu bệnh tật và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Thông qua các chương trình tín dụng ưu đãi, người dân tại những khu vực này đã có điều kiện đầu tư vào sản xuất, chăn nuôi, phát triển kinh tế hộ gia đình một cách bền vững. Chị Thị Geo, ở xã Đắk Nhau, là một trong những hộ dân đã được vay vốn từ nguồn vốn chính sách và đã sử dụng số vốn này để mua bò giống và xây dựng chuồng trại. Hiện tại, gia đình chị đã có một nguồn thu nhập ổn định từ chăn nuôi bò và đã chính thức thoát nghèo.

Những nguồn vốn chính sách từ trung ương và địa phương đã đóng vai trò quan trọng trong việc cải thiện đời sống của đồng bào vùng sâu, vùng xa. Chúng như những cơn ‘mưa dầm’ thấm sâu vào đời sống của người dân, mang lại sự thay đổi tích cực và bền vững. Việc tiếp tục đầu tư và hỗ trợ một cách có hiệu quả sẽ giúp người dân tại những khu vực này có thể vươn lên, thoát khỏi tình trạng khó khăn và xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.

Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) giai đoạn 2021-2030, giai đoạn 1 từ năm 2021-2025 (Chương trình 1719) đã được triển khai với mục tiêu đẩy mạnh phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội và thu hẹp khoảng cách về mức sống giữa vùng đồng bào DTTS&MN và cả nước.

Sau hơn hai năm triển khai, Chương trình 1719 đã đạt được những kết quả tích cực. Theo Ban chỉ đạo Trung ương các chương trình mục tiêu quốc gia giai đoạn 2021-2025, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng và Ban chỉ đạo đã tích cực chỉ đạo các bộ, ngành tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công. Nhờ đó, kết quả giải ngân đã có sự cải thiện rõ rệt. Năm ngoái, tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công nguồn ngân sách Trung ương đạt 83% kế hoạch, cao hơn nhiều so với năm 2022 chỉ đạt 25,6%.

Trong giai đoạn 2022-2025, tổng vốn ngân sách Trung ương giao thực hiện Chương trình 1719 là khoảng 89,7 nghìn tỷ đồng, bao gồm 49,1 nghìn tỷ vốn đầu tư phát triển và gần 40,6 nghìn tỷ vốn sự nghiệp. Tính đến nay, kết quả giải ngân vốn ngân sách Trung ương đã phân bổ thực hiện chương trình giai đoạn 2022-2024 đạt xấp xỉ 48 nghìn tỷ, tương đương 72,6% kế hoạch.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn một số vướng mắc và khó khăn trong triển khai chương trình. Cụ thể, đối tượng thụ hưởng một số chính sách hỗ trợ đầu tư từ Chương trình 1719 có xu hướng thu hẹp so với nhu cầu vốn của giai đoạn 2021-2025. Quy định áp dụng các tiêu chí số hộ nghèo, hộ cận nghèo, tỷ lệ hộ nghèo, xã đặc biệt khó khăn… được xác định từ năm 2020, 2021 để áp dụng phân bổ vốn cho cả giai đoạn 2022-2025 đã không còn phù hợp với nhu cầu vốn thực tế.

Ngoài ra, còn nhiều vướng mắc liên quan tới quy định đối tượng thuộc các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới không tiếp tục được hỗ trợ từ các chương trình mục tiêu quốc gia. Mức hỗ trợ thực hiện một số nội dung còn thấp, chưa thu hút, khuyến khích các đối tượng tham gia. Công tác chuẩn bị đầu tư của một số địa phương còn bất cập, chưa sát thực tế, ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn.

Để khắc phục những vướng mắc này, cần có sự điều chỉnh và cải thiện trong quá trình triển khai chương trình. Việc rà soát và cập nhật các tiêu chí, quy định để phù hợp với nhu cầu vốn thực tế là cần thiết. Đồng thời, cần tăng cường hỗ trợ và hướng dẫn các địa phương trong công tác chuẩn bị đầu tư, đảm bảo tiến độ thực hiện và giải ngân kế hoạch vốn.

Nhìn chung, Chương trình 1719 đã đạt được một số kết quả tích cực trong việc giải ngân vốn đầu tư công, tuy nhiên vẫn còn nhiều thách thức cần phải vượt qua để đảm bảo mục tiêu của chương trình. Với sự nỗ lực và phối hợp của các bộ, ngành và địa phương, chương trình sẽ tiếp tục được triển khai hiệu quả, góp phần phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS&MN.

Thông tin thêm về chương trình mục tiêu quốc gia có thể được tìm thấy trên trang web của Chính phủ.