Nhiều nghệ sĩ Việt Nam đang trở thành mục tiêu của chiêu trò lừa đảo bằng cách sử dụng hình ảnh và thông tin cá nhân được tạo ra từ trí tuệ nhân tạo (AI). Mới đây, nam diễn viên Quốc Trường đã lên tiếng cảnh báo về việc hình ảnh của anh bị lợi dụng để trục lợi.

Trên mạng xã hội, xuất hiện hàng loạt hình ảnh Quốc Trường chia sẻ kinh nghiệm kinh doanh. Tuy nhiên, anh khẳng định tất cả thông tin và hình ảnh được sử dụng đều là mạo danh. Quốc Trường cho biết, có những cá nhân và tổ chức tín dụng, cờ bạc trên mạng sử dụng hình ảnh và thông tin của anh tạo ra từ AI để quảng cáo và lừa gạt.

Nam diễn viên kêu gọi khán giả cần tỉnh táo trước những thông tin sai sự thật để tránh mất tiền và trở thành nạn nhân của chiêu trò lừa đảo. Quốc Trường cũng sẽ trình báo đến cơ quan chức năng những đơn vị tùy tiện sử dụng hình ảnh và thông tin của anh để lừa gạt.

Đây không phải là trường hợp đầu tiên nghệ sĩ Việt Nam gặp phải tình huống tương tự. Trước đó, nhiều nghệ sĩ cũng đã trở thành nạn nhân của chiêu trò lừa đảo bằng AI. Giữa tháng 7, nam diễn viên Mạc Văn Khoa cũng bị giả hình ảnh và giọng nói bằng AI để lừa đảo bán hàng.

Không chỉ Mạc Văn Khoa, các nghệ sĩ khác như Khắc Việt và Đan Trường cũng từng lên tiếng cảnh báo về việc bị sử dụng hình ảnh và thông tin cá nhân để lừa đảo. Các nghệ sĩ yêu cầu khán giả cần tỉnh táo và cảnh giác trước những thông tin sai sự thật trên mạng xã hội.

Họ cũng kêu gọi cơ quan chức năng vào cuộc để xử lý mạnh tay những trường hợp lừa đảo mạo danh nghệ sĩ. Việc này không chỉ giúp bảo vệ quyền lợi của các nghệ sĩ mà còn giúp đảm bảo an toàn cho khán giả.

Trước tình trạng trên, cơ quan chức năng cần có biện pháp mạnh tay hơn để ngăn chặn và xử lý những trường hợp sử dụng AI để tạo ra thông tin và hình ảnh giả mạo.

Công chúng cũng cần nâng cao cảnh giác khi tiếp cận thông tin trên mạng xã hội. Việc kiểm chứng thông tin trước khi chia sẻ hoặc tin tưởng sẽ giúp giảm thiểu những rủi ro không đáng có.

Nhìn chung, việc sử dụng AI để tạo ra thông tin và hình ảnh giả mạo đang trở thành một vấn đề nhức nhối. Cần có sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng, nghệ sĩ và công chúng để giải quyết vấn đề này.

Đội hình sinh viên tình nguyện Mùa hè xanh của Học viện Tài chính đã phát động và triển khai nhiều hoạt động thiết thực tại xã Cao Minh, tỉnh Tuyên Quang. Các hoạt động này không chỉ gắn với chủ trương ‘Chuyển đổi số vì cộng đồng’ mà còn tích cực hưởng ứng phong trào ‘Bình dân học vụ số’. Mục tiêu chính của đội hình sinh viên tình nguyện là lan tỏa những giá trị nhân văn và hành động thiết thực tới từng hộ dân, từng lớp học và từng tuyến đường tại vùng cao.

Đội hình sinh viên tình nguyện đã bám sát định hướng ‘Chuyển đổi số toàn dân – không để ai bị bỏ lại phía sau’ để triển khai hiệu quả phong trào ‘Bình dân học vụ số’ tại cả hai xã Cao Minh và Nặm Nhì. Theo đó, tổ thực chiến ‘phủ số’ cho dân bản đã trực tiếp đến các khu chợ, sinh hoạt cộng đồng và từng nhà để hướng dẫn cài đặt và sử dụng VNeID. Đối tượng được chú trọng đặc biệt bao gồm người cao tuổi và người dân tộc thiểu số chưa có điều kiện tiếp cận công nghệ. Qua đó, giúp họ tiếp cận các dịch vụ công trực tuyến và nâng cao kiến thức về công nghệ thông tin.

Bên cạnh hoạt động ‘phủ số’, các bạn sinh viên tình nguyện cũng tổ chức các buổi truyền thông về an toàn và an ninh mạng. Qua các buổi truyền thông này, người dân được nâng cao cảnh giác trước các hành vi lừa đảo qua mạng, giả mạo thông tin và đánh cắp dữ liệu cá nhân. Đồng thời, đội hình sinh viên tình nguyện hỗ trợ cán bộ xã và huyện trong việc chuẩn hóa dữ liệu và tiếp cận các phần mềm quản lý cơ sở dữ liệu số. Điều này nhằm thúc đẩy việc ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động quản lý và phục vụ người dân tốt hơn.

Ngoài ra, đội hình sinh viên tình nguyện Mùa hè xanh của trường còn tham gia hỗ trợ cao điểm vận hành chính quyền địa phương hai cấp trên địa bàn. Các bạn được phân công tham gia nhập liệu, rà soát và cập nhật thông tin hộ dân trên hệ thống quản lý dữ liệu số. Bên cạnh đó, họ cũng hỗ trợ xử lý các thủ tục hành chính công trực tuyến và hướng dẫn người dân thực hiện các thao tác hành chính qua mạng.

Theo Bí thư Đoàn Học viện Tài chính Tạ Đình Hòa, sinh viên của trường cũng tổ chức lớp học Hoa phượng đỏ với chủ đề ‘Quản lý tài chính cá nhân’ dành cho học sinh cấp 1. Trong lớp học này, các tình nguyện viên đã sáng tạo nội dung học qua các trò chơi và tình huống mô phỏng dễ hiểu. Qua đó, giúp các em bước đầu làm quen với việc lập kế hoạch chi tiêu, tiết kiệm và phân biệt nhu cầu – mong muốn.

Cuối cùng, đội hình sinh viên tình nguyện đã trao tặng 2 tủ sách với hàng trăm đầu sách kỹ năng sống, truyện tranh và sách tham khảo học tập tới trường THCS Cổ Linh trên địa bàn. Đồng thời, họ cũng trao tặng 20 phần quà đến tận tay các hộ gia đình có hoàn cảnh khó khăn. Những hoạt động này thể hiện tinh thần trách nhiệm xã hội và sự tận tâm của sinh viên Học viện Tài chính trong việc đóng góp cho cộng đồng.

Ngày 17/7, chị N., 38 tuổi, cư trú tại Hà Nội, đã nhận được một cuộc điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng. Người này thông báo rằng chị có một đơn hàng và yêu cầu chuyển khoản 10.000 đồng. Sau đó, đối tượng đã hướng dẫn chị hủy đăng ký hội viên giao hàng và chuyển khoản nhầm. Khi chị thực hiện theo hướng dẫn, tài khoản của chị đã bị trừ 1,5 tỷ đồng.

Thủ đoạn trên là một hồi chuông cảnh báo về một loại tội phạm mạng đang tiến hóa rất nhanh, hoạt động có tổ chức và len lỏi vào từng giao dịch thương mại điện tử. Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, cho rằng điểm nguy hiểm nhất của chiêu lừa “shipper giả” nằm ở chỗ các đối tượng không hành động theo những kịch bản cũ kỹ, sơ sái như trước đây, mà liên tục biến đổi cách tiếp cận, đánh thẳng vào tâm lý tin tưởng của người dùng.

Các đối tượng xấu luôn tìm cách bắt kịp hành vi mua sắm trực tuyến của người dân để giăng bẫy, từ giả danh nhân viên giao hàng đến giả mạo tổng đài chăm sóc khách hàng, gửi đường link tra cứu đơn hàng hay thậm chí giả dạng sàn thương mại điện tử. Điều khiến người bị hại dễ mắc lừa chính là việc dữ liệu đơn hàng, từ tên, địa chỉ, số điện thoại, đến giá trị món hàng, hoàn toàn trùng khớp với đơn thật mà họ đang chờ nhận.

Thượng tá Đào Trung Hiếu nhận định, nhiều người chủ quan nghĩ rằng vài chục nghìn đồng không đáng kể, nhưng thực chất, đó là cái bẫy mở cửa cho tội phạm công nghệ cao. Đường link hoặc mã QR mà đối tượng gửi tới thường chứa mã độc, cài vào điện thoại để chiếm quyền điều khiển ứng dụng ngân hàng. Hoặc nguy hiểm hơn, các trang web giả mạo yêu cầu nhập OTP, thực chất là hành vi ủy quyền vô tình cho kẻ gian rút toàn bộ tiền trong tài khoản.

Vấn nạn rò rỉ dữ liệu cá nhân là một vấn đề nghiêm trọng. Thông tin cá nhân của người dùng không còn an toàn như nhiều người tưởng. Dữ liệu bị rò rỉ từ 3 nguồn chính: Nội bộ các sàn thương mại điện tử hoặc đơn vị vận chuyển; các website và ứng dụng kém bảo mật nơi người dùng vô tình để lại thông tin; thị trường mua bán “data rác” diễn ra công khai trên mạng xã hội.

Với vài trăm nghìn đồng, các nhóm lừa đảo có thể sở hữu hàng nghìn bộ dữ liệu chi tiết, từ đó dựng lên câu chuyện lừa đảo khớp tới 90-100% sự thật, khiến người nhận tin tưởng gần như tuyệt đối. Khi niềm tin bị khai thác làm công cụ gây án, mọi cảnh báo chung chung trở nên vô nghĩa nếu không có kỹ năng phòng vệ cụ thể.

Trước thực trạng này, Thượng tá Hiếu khuyến cáo người dùng cần cảnh giác và tự bảo vệ mình. Người dùng cần nhớ nguyên tắc cơ bản: Không chuyển tiền trước cho shipper lạ, không bấm vào đường link hoặc quét QR từ tin nhắn không rõ nguồn gốc, không cung cấp mã OTP hay mật khẩu ngân hàng cho bất kỳ ai. Hãy kiểm tra đơn hàng trực tiếp trên ứng dụng chính thức, ưu tiên thanh toán khi nhận hàng và bật bảo mật đa lớp cho tài khoản ngân hàng.

Tuy nhiên, Tiến sĩ Tội phạm học cũng chia sẻ về một vấn đề đáng lo hơn, là nhóm bị tội phạm nhắm đến nhiều nhất chính là học sinh, sinh viên và người trẻ tuổi, vốn thành thạo công nghệ nhưng thiếu kỹ năng kiểm chứng thông tin. Việc giáo dục kỹ năng tự vệ số cần được triển khai khẩn cấp, bài bản, như một môn học bắt buộc trong trường học và cộng đồng, để thế hệ trẻ có thể tự bảo vệ mình trước những kịch bản lừa đảo tinh vi ngày càng xuất hiện dày đặc.

Một người đàn ông Trung Quốc gần đây đã bị khởi tố vì liên quan đến việc mua bán trái phép hóa đơn thuế giá trị gia tăng (VAT) đặc biệt. Điều đáng chú ý trong vụ việc này là người đàn ông họ Vương đã chủ động trình báo với cảnh sát, cho rằng mình là nạn nhân trong một giao dịch trực tuyến. Tuy nhiên, quá trình điều tra đã phát hiện ra rằng anh Vương thực sự đã tham gia vào việc mua bán trái phép hóa đơn VAT đặc biệt.

Cục Công an thành phố Lạc Dương, tỉnh Hà Nam, Trung Quốc, đã tiến hành khởi tố anh Vương sau khi phát hiện hành vi mua bán trái phép hóa đơn VAT đặc biệt. Ban đầu, anh Vương trình báo rằng mình đã bị lừa đảo và chuyển khoản 70.000 NDT (hơn 254 triệu đồng) trong một giao dịch mua hàng trực tuyến. Tuy nhiên, khi kiểm tra nội dung trò chuyện qua WeChat giữa anh Vương và bên bán, lực lượng chức năng đã phát hiện ra rằng giao dịch không liên quan đến hàng hóa thông thường mà là hóa đơn VAT đặc biệt.

Ở Trung Quốc, hóa đơn VAT đặc biệt là một loại chứng từ được cấp thông qua cơ quan thuế và chỉ được phép sử dụng cho các doanh nghiệp hợp pháp. Việc mua bán tự do loại hóa đơn này là nghiêm cấm. Trong quá trình khám xét nơi ở của anh Vương, cảnh sát đã phát hiện 12 tờ hóa đơn VAT đặc biệt, mỗi tờ có mệnh giá từ 100.000 đến 120.000 NDT, với tổng giá trị vượt 1,3 triệu NDT (hơn 4,7 tỷ đồng). Tất cả đều là hóa đơn thật nhưng đã bị vô hiệu hóa và không thể sử dụng trong khấu trừ thuế.

Khi làm việc với cơ quan điều tra, anh Vương khai rằng gia đình anh sản xuất và kinh doanh ốc vít. Vào cuối năm 2019, sau khi nghe nói rằng có thể giảm chi phí sản xuất bằng cách mua hóa đơn VAT trên mạng và nộp cho cơ quan thuế để được khấu trừ thuế, anh Vương đã nảy sinh ý định thử nghiệm. Anh tìm một tài khoản rao bán hóa đơn trực tuyến và chủ động kết bạn với người này qua WeChat. Sau nhiều lần thương lượng, bên bán đồng ý cung cấp hóa đơn và yêu cầu anh Vương chuyển tiền nhiều đợt để hoàn tất giao dịch.

Đến ngày 30/12/2019, anh Vương nhận được 12 tờ hóa đơn nhưng thiếu một số giấy tờ liên quan. Khi liên hệ lại để yêu cầu gửi bổ sung, anh phát hiện mình bị chặn tài khoản và quyết định trình báo cảnh sát. Tuy nhiên, qua quá trình điều tra, lực lượng chức năng đã xác định rằng anh Vương không phải là nạn nhân mà là người vi phạm pháp luật Trung Quốc. Số hóa đơn mua về dù là thật nhưng không hợp lệ do bị vô hiệu hóa và không đủ điều kiện sử dụng.

Cảnh sát địa phương đã khởi tố anh Vương về hành vi mua hóa đơn thuế trái phép nhằm mục đích trốn thuế. Theo Điều 208 của Bộ luật Hình sự Trung Quốc, hành vi mua bán hóa đơn VAT trái phép có thể bị phạt tù đến 5 năm hoặc tạm giam hình sự, kèm theo mức phạt tiền từ 20.000 đến 200.000 NDT (72 triệu đến hơn 728 triệu đồng).

Vụ việc này một lần nữaเน้น mạnh sự nghiêm cấm của pháp luật Trung Quốc đối với việc mua bán trái phép hóa đơn VAT đặc biệt và những hậu quả pháp lý nghiêm trọng mà các cá nhân có thể đối mặt khi tham gia vào các hoạt động bất hợp pháp này.

Các mạng xã hội và nền tảng trực tuyến đang tích cực triển khai các biện pháp nhằm ngăn chặn và thanh lọc sản phẩm thông tin, hình ảnh do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra. Mục đích chính là bảo vệ người dùng khỏi những hình thức lừa đảo trực tuyến ngày càng tinh vi. Đại diện của các nhà mạng và hãng công nghệ cho rằng đã đến lúc cần nhận thức rõ ràng về giá trị của thông tin xác thực được tạo ra bởi con người và những sản phẩm giả lập từ AI.

Sự phát triển nhanh chóng của AI trong thời gian gần đây đã tạo ra nguy cơ nhầm lẫn giữa thực và giả, vi phạm bản quyền sáng tạo và tạo ra môi trường nguy hiểm trên không gian mạng. Lực lượng an ninh mạng châu Âu đã chỉ ra rằng sản phẩm thông tin từ AI lan truyền trên mạng đã tạo ra sự nhầm lẫn ở người dùng, đặc biệt là thế hệ trẻ. Các dạng thông tin như làm bài tập, soạn dữ liệu số, tổng hợp thông tin theo cú pháp, lệnh tìm kiếm đang được sử dụng nhiều hơn, biến công cụ AI trở nên thông minh hơn.

Tuy nhiên, hệ lụy của việc sử dụng thông tin từ AI là người dùng có thể tin tưởng tuyệt đối vào tính chân thật của dữ liệu và sử dụng một cách máy móc, gây ra nhầm lẫn và sai lệch. Một số nhà nghiên cứu đã thử dùng AI vào việc chẩn đoán bệnh tật, sử dụng phác đồ y tế, chọn mua thuốc và thu được kết quả tổng hợp thông tin đáng tin cậy. Nhưng nếu không có sự tham vấn, kiểm chứng lại từ người có chuyên môn, sẽ có nhiều người nhầm lẫn và gặp nguy hiểm.

Các trường hợp khác đã thử nghiệm so sánh dữ liệu thông tin chính trị, lịch sử xã hội với công cụ AI và phát hiện ra sai sót nghiêm trọng khi dữ liệu được lắp ghép lại tùy tiện. Nhiều thông tin do AI đưa ra khi có yêu cầu đã sai lệch so với thực tế nhưng trình bày khéo léo và trôi chảy, dễ đánh lừa người dùng. Điều này dễ dẫn đến nghi ngờ của người dùng AI khi tiếp cận vấn đề thời sự, xã hội và kiểm chứng lịch sử.

Tất cả cho thấy dữ liệu tổng hợp là nguồn khai thác chính của AI, nhưng không phải dữ liệu nào cũng chính xác. Nếu có công cụ AI được nhiều nhóm người dùng cố tình đưa dữ liệu sai lệch, tương tác nhiều lần, sẽ tích hợp thông tin không chính xác và gây hệ lụy. Các tổ chức nghiên cứu, ứng dụng đã kiến nghị mạng xã hội, môi trường chia sẻ thông tin, công nghệ phải kiểm tra sản phẩm từ AI.

Trường học, viện nghiên cứu, thư viện số, nhà xuất bản đã vào cuộc ngăn chặn nhầm lẫn học thuật, đánh lừa thông tin tác quyền, giả mạo tác phẩm và sáng chế. Trên không gian mạng, chiêu trò giả lập thông tin, câu view của người dùng có chủ đích, sử dụng AI tạo dữ liệu giả lập không chính xác đang là đối tượng phải thanh lọc.

Cảnh báo của cơ quan an ninh mạng về nguy cơ người dùng bị lừa đảo, tấn công mạng, gây nhầm lẫn thông tin và hiểu sai sự việc khi sử dụng dữ liệu, sản phẩm do AI tạo ra. Cơ quan chức năng đã cảnh báo người dùng mạng xã hội thận trọng, tỉnh táo trước dữ liệu mơ hồ, nhất là có dấu hiệu do công cụ AI soạn.

Hầu hết dữ liệu từ AI đều có tính chất hài hước, hình ảnh gần gũi, đẹp mắt, dễ thu hút người dùng quan tâm và tác động thông tin, cảm xúc người dùng. Theo cơ quan chức năng, thanh lọc thông tin tạo ra từ AI, bảo đảm giúp người dùng tránh bị nguy hại, nhầm lẫn, lừa đảo trực tuyến là cần thiết và cần sự hợp tác của đa số người dùng.

Một quán cà phê độc đáo đã nhanh chóng trở thành tâm điểm chú ý của khách hàng nhờ vào sự xuất hiện của một “nàng hậu” thân thiện và xinh đẹp. Quán cà phê này tọa lạc tại một khu vực sầm uất, nơi có đông người qua lại hàng ngày. Để tạo ra một điểm nhấn thu hút khách hàng, chủ quán đã đưa ra ý tưởng chiêu mộ một người phụ nữ xinh đẹp, không chỉ đảm nhiệm vai trò nhân viên mà còn trở thành biểu tượng của quán.

Với sự xuất hiện của “nàng hậu” này, quán cà phê đã biến thành một điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm kiếm một không gian thoải mái, ấm cúng để thư giãn và tận hưởng thời gian. Không chỉ dừng lại ở việc thưởng thức các loại đồ uống ngon và phong phú, nhiều khách hàng đã tới quán cà phê này để chiêm ngưỡng và ngắm nhìn vẻ đẹp của người phụ nữ xinh đẹp này.

Sự xuất hiện của quán cà phê đã tạo ra một hiện tượng trên mạng xã hội. Rất nhiều người đã chia sẻ hình ảnh và trải nghiệm của mình khi đến quán. Những tấm ảnh đẹp của “nàng hậu” cùng với không gian ấm cúng của quán đã giúp tăng sự quan tâm và thu hút khách hàng mới. Quán cà phê này không chỉ thành công trong việc tăng doanh số bán hàng mà còn góp phần quảng bá hình ảnh của mình thông qua sự xuất hiện của người phụ nữ xinh đẹp, kết nối với khách hàng thông qua sự thân thiện và gần gũi.

Kể từ khi mở cửa, quán cà phê đã chứng kiến sự gia tăng về số lượng khách hàng đến thăm. Không chỉ những người yêu thích ẩm thực và không gian cà phê, nhiều người còn tới đây để ‘săn lùng’ hình ảnh của “nàng hậu”. Các buổi Workshop, sự kiện ảnh và nhiều hoạt động khác cũng đã được tổ chức tại đây.

Điều mà mọi người đang quan tâm nhất hiện nay là liệu quán có duy trì mô hình kinh doanh này hay không, hay chỉ đơn thuần là một màu sắc và sẽ sớm thay đổi. Điều này chỉ có thể có câu trả lời từ chính chủ quán. Song không thể phủ nhận rằng nhờ vào việc áp dụng mô hình kinh doanh mới mẻ này, rất nhiều khách hàng đã biết đến quán hơn.

Thượng tá Đào Trung Hiếu, Tiến sĩ Tội phạm học, gần đây đã lên tiếng cảnh báo về việc học sinh, sinh viên trở thành mục tiêu của các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ với thủ đoạn ngày càng tinh vi. Theo ông Hiếu, tâm lý của học sinh, sinh viên thường sợ quyền lực, nể danh tiếng và thiếu khả năng kiểm chứng thực tế. Khi phải đối mặt với một người tự xưng là công an, các em dễ dàng hoảng loạn và làm theo yêu cầu của kẻ xấu.

Từ khoảng một tháng trở lại đây, đã có nhiều vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản nhắm vào học sinh, sinh viên với thủ đoạn giả mạo cán bộ công an, đe dọa ‘con mồi’ để buộc phải chuyển tiền. Các đối tượng lừa đảo thường sử dụng kịch bản mồi dẫn như: ‘Em có liên quan đến một vụ án’, ‘Chúng tôi cần xác minh tài khoản của em có bị hacker lợi dụng hay không’, ‘Chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội’.

Thượng tá Hiếu phân tích, khi một người tự xưng là công an, nói giọng nghiêm nghị, dùng từ chuyên môn, đe dọa về ‘hồ sơ’, ‘đường dây rửa tiền’, ‘có lệnh triệu tập’… thì nạn nhân lập tức rơi vào trạng thái hoảng loạn. Điều này cho thấy sự thiếu hiểu biết và thiếu kinh nghiệm của học sinh, sinh viên khi đối mặt với các tình huống lừa đảo.

Cũng theo vị chuyên gia, các đối tượng thường dùng các thủ đoạn như yêu cầu nạn nhân tải ứng dụng, gửi ảnh CCCD, thậm chí bỏ nhà ra đi. Một số trường hợp, các đối tượng còn yêu cầu nạn nhân chuyển tiền vào tài khoản của cơ quan để chứng minh vô tội. Điều này cho thấy sự đa dạng và tinh vi của các thủ đoạn lừa đảo hiện nay.

Bên cạnh đó, Thượng tá Hiếu chỉ ra một số dấu hiệu nhận biết trẻ có thể đang bị kẻ xấu thao túng, như: sự thay đổi hành vi, cảm xúc và thói quen sử dụng thiết bị số; trẻ bắt đầu giấu diếm nội dung trò chuyện, đổi mật khẩu, lén lút nhắn tin về đêm… Những dấu hiệu này cần được phụ huynh và nhà trường quan tâm và chú ý.

Ông Hiếu cũng kiến nghị các phụ huynh hãy đồng hành cùng con thay vì kiểm soát cứng nhắc, còn nhà trường hãy chủ động giáo dục kỹ năng sống số như một môn học bắt buộc. Trong khi đó, cơ quan chức năng cần xây dựng kênh tiếp nhận tố giác thân thiện, dễ tiếp cận với học sinh, sinh viên. Điều này sẽ giúp nâng cao nhận thức và kỹ năng của học sinh, sinh viên trong việc phòng tránh các vụ lừa đảo.

Lawyer Trần Tuấn Anh, Công ty luật Minh Bạch, cũng cho rằng, nhà trường và gia đình đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ học sinh, sinh viên khỏi những chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi. Ông Tuấn Anh kiến nghị, gia đình cần dành thời gian quan tâm đến con cái nhiều hơn, không chỉ là kiểm soát thiết bị điện tử, mà quan trọng hơn là xây dựng sự tin tưởng, để khi có điều bất thường xảy ra, con cái sẵn sàng chia sẻ và hỏi ý kiến cha mẹ.

Từ góc độ của mình, luật sư Tuấn Anh cũng đề xuất các nhà trường cần trang bị kiến thức chuyên môn, cần lồng ghép giáo dục kỹ năng sống, kỹ năng nhận diện và phòng tránh lừa đảo công nghệ cao vào trong các buổi sinh hoạt, tiết học. Điều này sẽ giúp học sinh, sinh viên có được kiến thức và kỹ năng cần thiết để phòng tránh các vụ lừa đảo và bảo vệ bản thân.

Thượng tá Đào Trung Hiếu và luật sư Trần Tuấn Anh đều đồng tình rằng, việc phòng tránh các vụ lừa đảo đòi hỏi sự tham gia tích cực của cả gia đình, nhà trường và cơ quan chức năng. Chỉ khi có sự phối hợp và đồng hành chặt chẽ, mới có thể giúp học sinh, sinh viên tránh khỏi các vụ lừa đảo và đảm bảo an toàn cho bản thân.

Công an thành phố Hà Nội đang tăng cường cảnh báo người dân về thủ đoạn lừa đảo giả danh cơ quan Công an qua điện thoại, đặc biệt là hình thức “bắt cóc online” để tạo áp lực buộc người thân phải chuyển tiền.

Theo thông tin từ cơ quan chức năng, nhiều sinh viên tại Hà Nội đã trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo sử dụng thủ đoạn này. Đối tượng giả danh công an thường gọi điện cho nạn nhân, đe dọa rằng họ đang liên quan đến các hoạt động bất hợp pháp và yêu cầu chuyển tiền để giải quyết vấn đề.

Mới đây, Công an phường Ô Chợ Dừa, thành phố Hà Nội đã can thiệp và ngăn chặn một vụ lừa đảo liên quan đến “bắt cóc online”. Đối tượng lừa đảo giả danh công an, liên lạc với một nữ sinh và đe dọa sẽ bắt giữ cô nếu không có người thân chuyển tiền.

Cơ quan Công an khuyến cáo người dân cần cảnh giác với những cuộc gọi từ số lạ, đặc biệt khi đối tượng tự xưng là công an hoặc cơ quan chức năng. Người dân không nên cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền mà không xác minh rõ danh tính của người gọi.

Để phòng tránh những vụ lừa đảo này, người dân cần nâng cao nhận thức và kỹ năng bảo vệ mình. Nếu có nghi vấn hoặc cần hỗ trợ, người dân có thể liên hệ trực tiếp với cơ quan Công an gần nhất hoặc gọi điện đến đường dây nóng của Công an thành phố Hà Nội để được tư vấn và hỗ trợ kịp thời.

Trong trường hợp cần thiết, người dân có thể truy cập http://www.hanoi.gov.vn hoặc trang web chính thức của Công an thành phố Hà Nội để cập nhật thông tin và nhận biết các thủ đoạn lừa đảo mới.

Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch Philippines (SEC) đang phát cảnh báo tới công chúng, đặc biệt là những người đang tìm việc, về sự gia tăng của các vụ lừa đảo tuyển dụng việc làm. Những kẻ lừa đảo đang sử dụng một phương thức được gọi là ‘lừa đảo nhiệm vụ và nạp tiền’ để chiếm đoạt tài sản của cá nhân. Phương thức này đã được thực hiện thông qua các ứng dụng nhắn tin trực tuyến.

Thông tin từ Bộ phận Thực thi và Bảo vệ Nhà đầu tư của SEC (EIPD) cho biết đã nhận được nhiều báo cáo liên quan đến hoạt động lừa đảo này. Theo EIPD, những kẻ lừa đảo thường bắt đầu bằng việc liên hệ với nạn nhân tiềm năng qua các ứng dụng nhắn tin như Viber, Messenger và Telegram. Chúng đưa ra các nhiệm vụ trực tuyến đơn giản, chẳng hạn như sắp xếp hoặc mua hàng cho một doanh nghiệp thương mại điện tử giả mạo.

Để tham gia, những kẻ lừa đảo yêu cầu nạn nhân nạp một khoản tiền nhỏ để có thể truy cập vào nền tảng trực tuyến đáng ngờ mà chúng cung cấp. Những khoản nạp tiền nhỏ này ban đầu mang lại lợi nhuận như đã hứa, tạo ra một chiến thuật để xây dựng lòng tin và khuyến khích các khoản đầu tư lớn hơn.

Ví dụ điển hình cho hình thức lừa đảo này là khi một cá nhân được yêu cầu nạp PHP500 để thực hiện các nhiệm vụ được trả PHP1,000. Sau khi nhận được khoản thanh toán ban đầu này, kẻ lừa đảo sẽ cung cấp các nhiệm vụ có trả lương cao hơn yêu cầu một khoản tiền nạp lớn hơn nhiều, chẳng hạn như nạp PHP5,000 để tiếp cận các nhiệm vụ trị giá PHP10,000.

Chu kỳ nạp tiền với số lượng ngày càng lớn tiếp tục cho đến khi nạn nhân đã đầu tư một khoản tiền đáng kể. Khi cá nhân cố gắng rút tiền kiếm được, những kẻ điều hành nền tảng sẽ yêu cầu thêm các khoản thanh toán cho nhiều lý do bịa đặt trước khi chúng biến mất với số tiền đã được đầu tư.

EIPD strongly tư vấn rằng người dân Philippines không nên tham gia vào các vụ lừa đảo tuyển dụng việc làm này và cần phải cảnh giác khi gặp phải những lời đề nghị như vậy. Ủy ban này khuyến khích bất kỳ ai bắt gặp những kế hoạch này báo cáo ngay lập tức với EIPD qua [email protected] để có thể có những biện pháp ngăn chặn và xử lý triệt để.

Công an TP Hà Nội vừa phát đi cảnh báo về một thủ đoạn lừa đảo mới, trong đó các đối tượng giả danh nhân viên điện lực để chiếm đoạt tài sản của người dân. especially vào mùa hè này, khi nhu cầu sử dụng điện tăng cao, các đối tượng lừa đảo đã lợi dụng sự chủ quan của một số người dân để thực hiện hành vi phạm tội.

Bà H., cư trú tại Thanh Liệt, Hà Nội, là một trong những nạn nhân mới nhất của thủ đoạn này. Ngày 12/7, Công an phường Thanh Liệt đã tiếp nhận đơn trình báo của bà H. về việc bị mất hơn 500 triệu đồng sau khi nghe điện thoại của đối tượng giả danh nhân viên điện lực. Đối tượng này đã tự xưng là cán bộ điện lực Hà Nội và hướng dẫn bà H. thực hiện hợp đồng điện tử, sau đó gửi mã QR code và yêu cầu bà quét mã. Ngay sau khi bà H. quét mã QR, tài khoản của bà đã bị trừ hơn 500 triệu đồng.

Sự việc này đã được bà H. trình báo cơ quan Công an để làm rõ. Công an TP Hà Nội khuyến cáo người dân cần nâng cao cảnh giác trước thủ đoạn lừa đảo này. Các đối tượng thường mạo danh nhân viên ngành điện để yêu cầu người dân quét mã QR code hoặc cài đặt ứng dụng giả mạo, từ đó chiếm quyền điều khiển điện thoại để đánh cắp dữ liệu, tiền trong tài khoản ngân hàng.

Người dân tuyệt đối không nên cài đặt ứng dụng lạ từ đường link không xác minh, không cung cấp thông tin cá nhân, mã OTP hay cấp quyền truy cập điện thoại cho bất kỳ phần mềm nào không rõ nguồn gốc. Nếu có bất kỳ thắc mắc nào về điện lực hoặc các dịch vụ liên quan, người dân có thể liên hệ trực tiếp với Tổng đài chăm sóc khách hàng của Tổng Công ty Điện lực miền Bắc theo số 19006769 hoặc truy cập trang web của Trung tâm Chăm sóc khách hàng Tổng Công ty Điện lực miền Bắc (https://cskh.npc.com.vn).

Khi gặp các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo, người dân cần kịp thời trình báo cơ quan Công an để ngăn chặn và xử lý theo quy định của pháp luật. Công an TP Hà Nội đang tiếp tục điều tra và mở rộng vụ án, đồng thời kêu gọi người dân nâng cao cảnh giác và bảo vệ tài sản của mình.

Những chiêu lừa đảo giả mạo shipper đã trở thành một vấn đề nhức nhối trong thời gian gần đây, khi nhiều người vẫn trở thành nạn nhân của những kẻ gian manh này. Mặc dù cơ quan chức năng liên tục cảnh báo và báo chí thường xuyên đăng tin về thủ đoạn này, những kẻ lừa đảo vẫn tiếp tục tìm cách chiếm đoạt tiền và thông tin cá nhân của người dân.

Những kẻ lừa đảo thường sử dụng chiêu thức gọi điện giả danh nhân viên giao hàng, đọc chính xác tên, số điện thoại và địa chỉ của khách để tạo sự tin tưởng. Sau đó, chúng yêu cầu khách chuyển khoản vào tài khoản cá nhân với lý do phát sinh phí giao hàng hoặc phí bảo hiểm hàng hóa. Ngay khi nhận được tiền, đối tượng lập tức chặn liên lạc, khiến nạn nhân mất tiền và không nhận được hàng.

Một thủ đoạn khác mà những kẻ lừa đảo sử dụng là đánh vào sự lo sợ của nạn nhân bằng cách thông báo đã chuyển nhầm tài khoản ‘hội viên shipper’. Đối tượng nói rằng nếu không hủy dịch vụ, tài khoản sẽ bị trừ từ 2 đến 3,5 triệu đồng mỗi tháng. Trong tình huống căng thẳng này, nhiều người làm theo yêu cầu, nhấp vào liên kết lạ hoặc cung cấp mã OTP để ‘hủy dịch vụ’, vô tình mở đường cho kẻ gian chiếm đoạt tiền và thông tin cá nhân.

Nguyên nhân người dân dễ sập bẫy là do tình trạng rò rỉ dữ liệu cá nhân, tâm lý sợ mất đơn hàng, vội vàng nhận hàng khi bận rộn và sự chuyên nghiệp của những kẻ lừa đảo. Chúng sử dụng giọng nói tự tin, thuật ngữ chuyên ngành vận chuyển, thậm chí gửi hình ảnh giả mạo nhân viên giao hàng hoặc phiếu giao hàng để củng cố lòng tin của khách.

Để nhận biết và phòng tránh, người tiêu dùng cần lưu ý rằng nhân viên giao hàng chính thống không bao giờ yêu cầu khách hàng chuyển khoản vào tài khoản cá nhân trước khi nhận hàng. Nếu gặp tình huống yêu cầu đóng phí bổ sung hoặc cung cấp mã OTP để hoàn tất giao dịch, người mua phải lập tức dừng lại và xác minh thông tin qua ứng dụng chính thức của đơn vị vận chuyển.

Khi bị lừa, người dân cần giữ lại toàn bộ bằng chứng, trình báo cơ quan công an gần nhất hoặc liên hệ với các đường dây nóng để được hỗ trợ xử lý. Việc cảnh giác và có kiến thức về những thủ đoạn lừa đảo sẽ giúp người dân tránh trở thành nạn nhân của những kẻ gian manh này.

Trong bối cảnh tình trạng lừa đảo giả mạo shipper ngày càng trở nên phổ biến, người dân cần phải có tinh thần cảnh giác cao độ khi thực hiện các giao dịch trực tuyến. Đồng thời, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác phòng chống và xử lý nghiêm những trường hợp lừa đảo để đảm bảo an toàn cho người dân.

Người dẫn chương trình truyền hình Elaine Crowley đã lên tiếng về việc hình ảnh của cô bị sử dụng trong một kế hoạch lừa đảo giảm cân, khiến hàng ngàn người bị lừa đảo. Nữ dẫn chương trình truyền hình của Virgin Media Ireland AM đã chia sẻ về việc cô đã truy đuổi một kẻ lừa đảo trên internet đến Quần đảo Cayman sau khi hình ảnh của cô bị sử dụng để lừa đảo người dân.

Tuần này, Elaine Crowley cũng đã công khai vạch trần một kế hoạch lừa đảo giảm cân khác sử dụng hình ảnh giả của cô. Cô đã đăng một bức ảnh selfie cho thấy phần giữa của cơ thể mình. Trong một cuộc phỏng vấn với Sunday World, Elaine cho biết cô đã nhận được nhiều tin nhắn từ người dân hỏi về việc cô có tham gia một chương trình giảm cân hay không.

Sau đó, một người đã gửi cho cô một ảnh chụp màn hình và cô gần như ngã xuống sofa vì cười. Cô cho biết: ‘Làm thế nào mà bất kỳ ai cũng có thể nghĩ rằng đó là tôi! Tôi nghĩ đó là điều hài hước nhất, nhưng sau đó tôi nhận ra rằng có một số người bị lừa đảo.’

Elaine đã quyết định đăng một bài viết để cảnh báo người dân về kế hoạch lừa đảo này. Cô cũng cho biết cô đã từng là nạn nhân của kế hoạch lừa đảo trực tuyến trước đây. ‘Đầu tiên, tôi bị lừa đảo khi bán viên giảm cân và tôi đã đuổi theo công ty đến Quần đảo Cayman và đe dọa hành động pháp lý,’ cô tiết lộ.

‘Việc đó đã mất vài tuần, nhưng có những người bị lừa đảo hàng ngàn euro vì họ đã đăng ký một liều viên giảm cân và sau đó bị rút tiền trực tiếp hàng tháng mà không biết.’

Elaine cho biết cô muốn có đủ khả năng để truy đuổi những gã khổng lồ truyền thông xã hội. Cô cũng hy vọng sẽ có thể giúp người dân tránh bị lừa đảo trong tương lai. Với kinh nghiệm của mình, Elaine hy vọng sẽ giúp nâng cao nhận thức về vấn đề lừa đảo trực tuyến và bảo vệ người dân khỏi những kẻ lừa đảo.

Bộ Công an cảnh báo về thủ đoạn ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh, sinh viên

Ngày 28/7, Bộ Công an đã đăng tải cảnh báo về một hình thức lừa đảo mới gọi là ‘bắt cóc online’, một phương thức được cho là khá tinh vi và nguy hiểm. Theo đó, các đối tượng lừa đảo có thể khiến nạn nhân bị khống chế, điều khiển như trong một vụ bắt cóc thật sự, mặc dù không có sự tiếp xúc trực tiếp.

Đối tượng mà thủ đoạn này nhắm vào chủ yếu là các học sinh, sinh viên và những người trẻ nhẹ dạ, cả tin. Bộ Công an cho biết, vào ngày 26/7, Công an xã Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh, đã ngăn chặn thành công một vụ lừa đảo với thủ đoạn ‘bắt cóc, tống tiền online’.

Vụ việc liên quan đến một thiếu niên bị một nhóm người lạ gọi điện thông báo đang bị bắt cóc và yêu cầu gia đình chuyển khoản 250 triệu đồng để chuộc người. Công an xã Thạch Hà đã nhanh chóng vào cuộc, phối hợp với các đơn vị khác để xác minh và tìm thấy cháu N, người bị lừa đảo, tại một khách sạn trên địa bàn.

Cháu N cho biết đã bị một nhóm đối tượng gọi điện, tự xưng là công an và cáo buộc cháu liên quan đến đường dây rửa tiền. Các đối tượng yêu cầu cháu giữ bí mật, không thông báo với ai và thuê phòng khách sạn để ‘hợp tác điều tra’.

Bộ Công an phân tích, thủ đoạn lừa đảo này được dàn dựng bài bản qua 3 giai đoạn: gọi điện cho nạn nhân, tự xưng là cán bộ công an và đưa ra cáo buộc bịa đặt; tạo tâm lý hoảng loạn và yêu cầu giữ bí mật; ép nạn nhân rời khỏi nơi ở và cắt đứt liên lạc.

Sau đó, các đối tượng sẽ dựng kịch bản giả và yêu cầu chuyển tiền. Bộ Công an khuyến cáo học sinh, sinh viên và phụ huynh cần cảnh giác, tuyên truyền cho người thân và bạn bè về phương thức, thủ đoạn của loại tội phạm này.

Cơ quan công an sẽ trực tiếp gửi giấy mời, giấy triệu tập hoặc gửi qua công an địa phương, không làm việc qua điện thoại và không yêu cầu chuyển tiền vào tài khoản ngân hàng. Người dân cần báo ngay cho cơ quan công an khi phát hiện các trường hợp có dấu hiệu lừa đảo.

Như vậy, để phòng tránh những vụ lừa đảo này, người dân cần nâng cao cảnh giác và có những biện pháp phòng ngừa cần thiết. Hãy luôn kiểm tra thông tin trước khi thực hiện bất kỳ hành động nào và liên hệ với cơ quan chức năng nếu có nghi vấn.

Chiều ngày 24/7, tại cuộc Họp báo thường kỳ Quý II/2025 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Cục trưởng Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do đã cung cấp thông tin về những nỗ lực của Bộ trong việc xử lý và ngăn chặn các nội dung vi phạm trên mạng xã hội. Theo ông Lê Quang Tự Do, trong 6 tháng đầu năm 2025, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã thực hiện việc chặn và gỡ bỏ hàng chục nghìn nội dung vi phạm trên các nền tảng mạng xã hội lớn như Facebook, YouTube, TikTok, Apple và Google.

Ông Lê Quang Tự Do cho biết, khoảng 30.000 tài khoản giả mạo đã được gỡ bỏ trong 6 tháng qua. Tuy nhiên, tình trạng tái diễn vẫn còn phức tạp và đòi hỏi sự quyết liệt hơn trong công tác quản lý và xử lý. Ngoài ra, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cũng đã cấp mới nhiều giấy phép cho các mạng xã hội, trang thông tin điện tử, trò chơi điện tử. Đồng thời, cơ quan chức năng cũng phối hợp xử lý các vi phạm trong quảng cáo thực phẩm.

Ông Lê Quang Tự Do nhận định, thời gian qua, các hình thức lừa đảo trực tuyến đã gia tăng mạnh mẽ cả về quy mô và mức độ tinh vi. Nhiều tài khoản giả mạo đã xuất hiện ở nhiều lĩnh vực khác nhau, từ cơ quan Nhà nước, doanh nghiệp đến người nổi tiếng, với các thủ đoạn ngày càng tinh vi và có tổ chức. Điều này đặt ra thách thức lớn cho công tác quản lý và bảo vệ môi trường mạng.

Để ngăn chặn các hình thức lừa đảo ngày càng tinh vi trên không gian mạng, ông Lê Quang Tự Do cho biết, các cơ quan chức năng đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt. Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử đã triển khai các biện pháp kỹ thuật truy vết để chặn và gỡ bỏ các tài khoản giả mạo. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cũng tăng cường tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân về các thủ đoạn lừa đảo trực tuyến.

Cục An ninh mạng và phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, thuộc Bộ Công an đã gửi tin nhắn điện thoại đến từng người dân thông báo về những thủ đoạn mới lừa đảo trên các nền tảng xã hội. Tuy nhiên, ông Lê Quang Tự Do cũng nhấn mạnh rằng, các biện pháp kỹ thuật chỉ mang tính tạm thời, giải pháp lâu dài và bền vững vẫn là nâng cao ‘sức đề kháng’ của từng người dân trước các hình thức lừa đảo trực tuyến ngày một tinh vi.

Ông Lê Quang Tự Do cũng nhấn mạnh, trong bối cảnh công nghệ mới phát triển quá nhanh chóng và tinh vi, rất cần sự đồng hành của báo chí trong việc phát hiện, cảnh báo sớm các thủ đoạn lừa đảo tinh vi, góp phần ngăn chặn, hạn chế tối đa thiệt hại do lừa đảo mạng gây ra, cùng xây dựng một môi trường mạng an toàn, lành mạnh, đáng tin cậy.

Công an thành phố Hồ Chí Minh gần đây đã phát hiện và giải cứu nhiều trường hợp lừa đảo ‘bắt cóc online’ nhắm vào học sinh và sinh viên. Dù nhiều nạn nhân có kiến thức về công nghệ, nhưng do thiếu kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo, họ đã trở thành mục tiêu của những kẻ lừa đảo.

Một trường hợp điển hình gần đây là của sinh viên L.T.K.Y (sinh năm 2004, ngụ phường Bảy Hiền, thành phố Hồ Chí Minh). Y nhận được cuộc gọi điện thoại từ một người tự xưng là nhân viên giao hàng Shopee, yêu cầu kết bạn trên Zalo. Sau đó, một người mặc sắc phục Công an đã gọi video qua Zalo, nói rằng Y liên quan đến một đường dây ma túy và rửa tiền. Người này yêu cầu Y cài đặt phần mềm ‘Zoom Workplace’ và đăng nhập theo mã riêng để ‘làm việc nội bộ’. Trong quá trình ‘làm việc’, các đối tượng đã biết Y muốn đi du học Mỹ và yêu cầu Y chuyển khoản tổng cộng hơn 800 triệu đồng vào tài khoản ngân hàng mà chúng chỉ định để ‘chứng minh tài chính’.

Các đối tượng lừa đảo thường tiếp cận nạn nhân thông qua tin nhắn, cuộc gọi hoặc video call. Chúng thường giả danh cán bộ Công an, nói rằng đang xử lý vụ án liên quan đến nạn nhân như rửa tiền, buôn bán ma túy, gian lận tài chính… Qua đó, chúng cố gắng gieo rắc sự hoang mang, sợ hãi vào tâm lý người bị hại. Khi nạn nhân bắt đầu lo sợ, chúng liền yêu cầu người đó ‘hợp tác điều tra’ bằng cách rời khỏi nơi ở, đến thuê một phòng khách sạn hay nhà nghỉ, ở yên một chỗ.

Thượng tá Lê Duy Sâm, Phó Trưởng phòng Cảnh sát hình sự, Công an thành phố Hồ Chí Minh, cho biết rằng học sinh, sinh viên và người trẻ cần trang bị cho mình kỹ năng nhận diện chiêu trò lừa đảo và cảnh giác cao độ trước mọi yêu cầu bất thường qua mạng. Ông cũng nhấn mạnh rằng đừng để ‘màn hình điện thoại’ trở thành công cụ dẫn dắt cuộc đời bạn rơi vào tay kẻ xấu.

Công an thành phố Hồ Chí Minh đã giải cứu nhiều nạn nhân trong các vụ lừa đảo ‘bắt cóc online’ và cảnh báo người dân cần cẩn thận khi nhận được các cuộc gọi hoặc tin nhắn lạ. Bất kỳ cuộc gọi nào mạo danh cán bộ Công an, Viện Kiểm sát, yêu cầu cài phần mềm, chuyển tiền hoặc thuê khách sạn… đều là lừa đảo. Việc nâng cao cảnh giác và kỹ năng nhận diện lừa đảo là rất quan trọng để bảo vệ bản thân và tránh trở thành nạn nhân của những kẻ lừa đảo.

Trong thời đại số hiện nay, vấn đề lừa đảo trực tuyến đang trở thành một thách thức cấp thiết và đòi hỏi sự quan tâm của toàn xã hội. Theo số liệu thống kê của Bộ Thông tin và Truyền thông, Việt Nam hiện có hơn 70 triệu người sử dụng Internet trên tổng số hơn 100 triệu dân, đứng đầu khu vực về mật độ sử dụng mạng xã hội và dịch vụ trực tuyến. Tuy nhiên, sự phát triển nhanh chóng của công nghệ cũng dẫn đến sự gia tăng mạnh mẽ của các hình thức lừa đảo trực tuyến. Hàng loạt vụ việc người dân bị lừa mất hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỷ đồng qua mạng xã hội, email giả mạo, ứng dụng độc hại, website lừa đảo… đã được ghi nhận tại nhiều địa phương.

Các đối tượng lừa đảo ngày càng trở nên tinh vi, sử dụng công nghệ cao để qua mặt cả những người có hiểu biết. Mục tiêu cuối cùng của họ luôn là chiếm đoạt tài sản thông qua thủ đoạn giả danh, đánh vào tâm lý sợ hãi, nhẹ dạ, lòng tham hoặc sự thiếu cảnh giác của nạn nhân. Do đó, việc nâng cao nhận thức và kỹ năng phòng chống lừa đảo trực tuyến là cực kỳ quan trọng.

Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) đã phát hành tài liệu hướng dẫn ‘Kỹ năng nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến’, trong đó tổng hợp nhiều phương thức và kịch bản lừa đảo phổ biến. Các hình thức lừa đảo phổ biến hiện nay bao gồm giả mạo cơ quan nhà nước, công an, tòa án… gọi điện yêu cầu phối hợp điều tra, chuyển tiền phục vụ kiểm tra tài chính; lừa đảo trúng thưởng, việc làm, đầu tư sinh lời cao, yêu cầu cung cấp thông tin cá nhân hoặc chuyển tiền đặt cọc; tấn công bằng mã độc thông qua ứng dụng giả mạo, file đính kèm trong email, hoặc liên kết chứa mã độc; giả danh người thân qua mạng xã hội, dùng ảnh, video giả (deepfake) nhờ chuyển tiền gấp; tấn công tài khoản ngân hàng, ví điện tử thông qua các kỹ thuật phishing (giả mạo), smishing (tin nhắn lừa đảo), vishing (cuộc gọi lừa đảo)…

Để tự bảo vệ trên không gian mạng, Cục An toàn thông tin đã đưa ra 5 nhóm kỹ năng thiết yếu. Thứ nhất là kỹ năng nhận biết, giúp người dân kịp thời phát hiện nguy cơ. Người dùng cần nắm được cách tiếp cận, phương thức lừa đảo và kịch bản thường gặp. Thứ hai là kỹ năng phát hiện, giúp người dùng nhận diện các dấu hiệu lừa đảo qua các kênh như cuộc gọi, email, mạng xã hội, website, ứng dụng… Thứ ba là kỹ năng xử lý, khi nghi ngờ hoặc đã rơi vào bẫy lừa đảo, người dân cần biết cách xử lý đúng đắn. Thứ tư là kỹ năng phòng tránh, với nguyên tắc quan trọng là ‘phòng hơn chống’. Cuối cùng là kỹ năng bảo vệ lâu dài, với ‘3 nguyên tắc vàng’ và ‘6 KHÔNG’.

Cần sự chung tay của cả cộng đồng trong việc phòng chống lừa đảo trực tuyến. Lừa đảo trực tuyến là tội phạm công nghệ cao, khó kiểm soát và dễ lan rộng. Do đó, việc chủ động nhận diện và cảnh báo là vô cùng cần thiết. Bên cạnh sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, người dân cũng cần tích cực tham gia tuyên truyền, chia sẻ kiến thức phòng chống lừa đảo đến cộng đồng. Chỉ khi có sự phối hợp và cảnh giác của toàn xã hội, chúng ta mới có thể giảm thiểu và ngăn chặn hiệu quả các hình thức lừa đảo trực tuyến.

Thời gian gần đây, các đối tượng xấu đã lợi dụng việc sắp xếp tổ chức hành chính và vận hành chính quyền địa phương hai cấp để thực hiện các hoạt động lừa đảo chiếm đoạt tài sản và xuyên tạc chính sách. Những thủ đoạn lừa đảo tinh vi này nhắm vào tâm lý bỡ ngỡ và lo sợ mất quyền lợi của người dân, gây ra nhiều hệ lụy cho xã hội.

Một trong những thủ đoạn phổ biến mà các đối tượng xấu sử dụng là giả danh cảnh sát khu vực, cán bộ hộ tịch của xã/phường mới, gọi điện từ số di động hoặc tổng đài ảo, thông báo về thay đổi bộ máy hành chính và yêu cầu người dân cập nhật thông tin. Đối tượng thường gửi đường dẫn hoặc ứng dụng VNeID, dịch vụ công giả mạo có chứa mã độc để chiếm quyền điều khiển thiết bị, đánh cắp dữ liệu cá nhân và tiền trong tài khoản ngân hàng. Người dân cần đặc biệt cảnh giác với những cuộc gọi và đường dẫn không rõ nguồn gốc.

Ngoài ra, tình trạng giả danh cán bộ thuế cũng xuất hiện, dẫn dụ người dân cung cấp thông tin để “cập nhật dữ liệu” sau hợp nhất hành chính. Cục Thuế đã phải lên tiếng khẳng định không yêu cầu tổ chức, doanh nghiệp hay hộ kinh doanh nộp căn cước công dân, giấy phép đăng ký kinh doanh hoặc giấy chứng nhận đăng ký thuế để cập nhật thông tin. Người dân cần kiểm tra và xác minh thông tin trước khi cung cấp bất kỳ thông tin cá nhân nào.

Bên cạnh đó, các đối tượng xấu còn giả danh nhân viên Điện lực để yêu cầu khách hàng cung cấp thông tin cá nhân nhằm lừa đảo, chiếm đoạt tài sản. Ngay khi phát hiện thủ đoạn này, ngành Điện lực đã khuyến cáo người dân tuyệt đối không cung cấp thông tin cá nhân hoặc truy cập đường link lạ qua điện thoại, tin nhắn. Sự cảnh giác của người dân là chìa khóa để ngăn chặn những hành vi lừa đảo này.

Về mặt chính trị, việc sáp nhập các đơn vị hành chính là chủ trương chiến lược của Đảng và Nhà nước nhằm tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả quản lý và tạo nền tảng phát triển bền vững cho địa phương và đất nước. Tuy nhiên, trên nhiều trang mạng thù địch và của các phần tử cơ hội, phản động xuất hiện nhiều bài viết, luận điệu xuyên tạc, kích động dư luận. Những hành động này cần được lên án và đấu tranh.

Các thế lực thù địch không ngừng công kích nền tảng tư tưởng của Đảng, xuyên tạc chủ trương tinh gọn bộ máy, nhằm chia rẽ nội bộ và phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân. Để công tác tinh gọn bộ máy đạt hiệu quả tối ưu, chính quyền địa phương hai cấp hoạt động hiệu lực, việc định hướng thông tin và phản bác các luận điệu xuyên tạc của thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị là nhiệm vụ trọng tâm. Người dân cần có thông tin chính xác và được hướng dẫn để không bị ảnh hưởng bởi những thông tin sai lệch.

Mỗi người dân cần tỉnh táo nhận diện và chủ động đấu tranh phòng, chống các hoạt động lừa đảo và xuyên tạc chính sách. Tuyệt đối không chia sẻ thông tin xấu độc, sai sự thật hoặc chưa được kiểm chứng, đặc biệt là những nội dung từ các đối tượng lợi dụng danh nghĩa “phản biện” hay “dân chủ” để chống phá Đảng, Nhà nước và Nhân dân. Sự tỉnh táo và sáng suốt của người dân sẽ giúp ngăn chặn sự lan truyền của thông tin sai lệch.

Việc tỉnh táo nhận diện và chủ động đấu tranh sẽ giúp người dân tránh được các hoạt động lừa đảo và xuyên tạc chính sách, đồng thời đóng góp vào sự thành công của chủ trương tinh gọn bộ máy và xây dựng một xã hội an toàn và phát triển. Người dân cần tích cực tham gia vào việc bảo vệ và phát triển của đất nước, bằng cách không tin vào những thông tin không chính thống và không lan truyền thông tin sai lệch.

Trong thời gian gần đây, các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo,… đã xuất hiện hàng loạt tin tuyển dụng hấp dẫn, thu hút sự chú ý của nhiều sinh viên và lao động phổ thông. Tuy nhiên, nhiều người trong số họ đã trở thành nạn nhân của các ‘bẫy’ việc làm tinh vi, mất trắng hàng trăm nghìn đến vài triệu đồng chỉ sau vài cú nhấp chuột và tin nhắn chuyển khoản.

Các đối tượng lừa đảo thường lợi dụng tâm lý muốn có việc làm nhanh chóng và thu nhập cao của người lao động, đặc biệt là sinh viên và lao động phổ thông. Theo thống kê từ Phòng An ninh mạng và Phòng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Công an TP.HCM, số vụ lừa đảo tuyển dụng trực tuyến trong nửa đầu năm 2025 có chiều hướng tăng mạnh. Các chiêu trò lừa đảo ngày càng tinh vi, từ dựng fanpage giả mạo công ty thật, sử dụng hình ảnh thương hiệu uy tín, đến tổ chức phỏng vấn qua video call để tạo niềm tin.

Chuyên gia dự báo nguồn nhân lực Trần Anh Tuấn nhận định: ‘Tội phạm lợi dụng tâm lý người lao động muốn có việc ngay, không có nhiều kinh nghiệm, đặc biệt là mong muốn thu nhập cao mà ít ràng buộc. Đây chính là lỗ hổng để tội phạm khai thác.’

Để tránh trở thành nạn nhân của các ‘bẫy’ việc làm, người tìm việc cần thận trọng và tỉnh táo. Giám đốc kinh doanh Việc Làm Tốt Dương Việt Linh khuyến cáo: ‘Tuyệt đối không chuyển tiền trước, không gửi thông tin cá nhân nếu chưa xác minh doanh nghiệp. Người tìm việc nên kiểm tra thông tin qua trang web chính thức, gọi điện thoại đến tổng đài hoặc hỏi cộng đồng uy tín.’

Bên cạnh đó, các nền tảng mạng xã hội, diễn đàn việc làm cũng cần phải chịu trách nhiệm kiểm soát nội dung tuyển dụng. Các sàn việc làm cần có cơ chế xác minh tài khoản người đăng tin, gắn nhãn tin ‘đã xác thực’ và tăng cường AI lọc nội dung lừa đảo.

Công an TP.HCM kêu gọi các trường học, báo chí, doanh nghiệp cùng vào cuộc để nâng cao nhận thức cộng đồng về vấn đề này. Với hàng ngàn sinh viên sắp tốt nghiệp, kỳ nghỉ hè là ‘thời điểm vàng’ của thị trường lao động, nhưng cũng là ‘mùa săn mồi’ của các đối tượng xấu.

Trong thế giới việc làm số hóa, sự tỉnh táo là ‘tấm khiên’ đầu tiên bảo vệ người lao động khỏi những cú lừa đầy đau đớn. Công việc thật sẽ không yêu cầu bạn trả tiền trước để được làm việc.

Ngày 16/7, Bộ đội Biên phòng tỉnh Tây Ninh đã tiếp nhận 45 công dân Việt Nam bị trục xuất từ Campuchia qua Cửa khẩu quốc tế Mộc Bài. Theo thông tin ban đầu, những công dân này bị lực lượng chức năng Campuchia xác định là “cư trú trái phép” và bị buộc phải rời khỏi lãnh thổ nước này.

Trong số 45 công dân bị trục xuất, có 10 nữ, đến từ nhiều tỉnh thành khác nhau trên cả nước, bao gồm Ninh Bình, Hải Phòng, TPHCM, Tây Ninh, Thái Nguyên, Lâm Đồng, Đồng Nai, An Giang, Đắk Lắk, Tuyên Quang, Gia Lai và Cà Mau. Qua quá trình điều tra, cơ quan chức năng đã phát hiện 6 trường hợp có tiền án, tiền sự về các tội như lừa đảo, cưỡng đoạt tài sản, tàng trữ trái phép chất ma túy, đánh bạc, cướp tài sản, trộm cắp tài sản và cướp giật tài sản. Đáng chú ý, 1 công dân đang diện cấm xuất cảnh.

Được biết, trước khi bị bắt và trục xuất, các công dân này đã xuất cảnh sang Campuchia thông qua các trang web tìm kiếm việc làm được quảng cáo với mức thu nhập cao. Tuy nhiên, khi đến Campuchia, họ đã bị ép buộc làm việc trong các khu online lừa đảo trực tuyến. Công việc hàng ngày của họ bao gồm lên mạng xã hội trên các ứng dụng lừa đảo như app Tình Yêu, Shipper, Thương mại điện tử, Tài xỉu, Booking Khách sạn, Chứng khoán…

Các cơ quan chức năng đang tiếp tục điều tra, làm rõ vụ việc và hỗ trợ cho những công dân này trở về nhà an toàn. Đồng thời, qua vụ việc này, Bộ đội Biên phòng tỉnh Tây Ninh cũng cảnh báo người dân về những rủi ro khi tìm kiếm việc làm ở nước ngoài và kêu gọi mọi người cần cẩn trọng trước những lời mời làm việc với mức thu nhập cao.