TP.HCM đang nỗ lực phấn đấu để trở thành một trong top 100 thành phố đáng sống nhất thế giới vào năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2045. Để đạt được mục tiêu này, thành phố đã đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP.HCM.

Nghị quyết 98 đã được ban hành từ trước và trong 2 năm triển khai, TP.HCM đã nỗ lực thực hiện được 36 trên tổng số 44 cơ chế được đưa ra. Các cơ chế này đã mang lại nhiều kết quả tích cực, giúp thành phố phục hồi và phát triển nhanh chóng sau đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, TP.HCM cũng nhìn nhận còn những tồn tại, hạn chế trong việc triển khai thực hiện Nghị quyết 98.

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cho biết, các cơ chế chính sách vượt trội đã được quy định tại Nghị quyết 98, tuy nhiên quá trình thực hiện, TP.HCM vẫn phải làm theo các trình tự, thủ tục hiện hành. Điều này đã gây ảnh hưởng đến việc thu hút các nhà đầu tư chiến lược, các dự án đầu tư chiến lược. Thành phố đề xuất được phép quy định bổ sung một số ngành nghề đầu tư chiến lược và các nhà đầu tư chiến lược, bao gồm một số dự án đặc thù của TP.HCM.

Đề xuất quan trọng khác của TP.HCM là cho phép thành phố được chỉ định lựa chọn nhà đầu tư khi thực hiện các dự án chiến lược. Về tháo gỡ các dự án tồn đọng, chống lãng phí, lãnh đạo TP.HCM đề xuất cho phép vận dụng Kết luận 77-KL/TW của Bộ Chính trị để tháo gỡ các dự án tương tự. Thành phố sẽ chịu trách nhiệm xác định các dự án tương tự, không hợp pháp hóa sai phạm và không để thất thoát tài sản của Nhà nước.

Về tổ chức bộ máy chính quyền xã, phường, lãnh đạo TP.HCM đề xuất cho phép ủy quyền lại để giám đốc trung tâm hành chính công của xã, phường ký các hồ sơ. Đồng thời, TP.HCM cũng đề xuất có chính sách đặc thù cho khu thương mại tự do ở Bà Rịa – Vũng Tàu. Nội dung này đã được TP.HCM kiến nghị và được Thủ tướng quan tâm.

Sau 2 năm thực hiện Nghị quyết 98, bên cạnh những kết quả tích cực, toàn diện cho TP.HCM, vẫn còn 6 cơ chế đang triển khai và 2 cơ chế dừng thực hiện do đã có quy định mới. Các kết quả tích cực mà Nghị quyết 98 mang lại bao gồm tăng trưởng kinh tế, số thu ngân sách, số doanh nghiệp mới thành lập… Công tác chăm lo an sinh xã hội cũng đã được cải thiện tích cực. Đến nay, tỷ lệ hộ nghèo của TP.HCM chỉ còn dưới 0,5%.

Để đạt được mục tiêu trở thành một trong top 100 thành phố đáng sống nhất thế giới, việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 là cần thiết. Các đề xuất của TP.HCM nhằm mục đích cải thiện môi trường đầu tư, tăng cường thu hút đầu tư và nâng cao hiệu quả quản lý. Với những nỗ lực không ngừng, TP.HCM đang kỳ vọng vào một tương lai phát triển tươi sáng hơn.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh vừa giao Sở Tài chính chủ trì xây dựng đề án thành lập Khu thương mại tự do (Free Trade Zone – FTZ) tại Vũng Áng, với mục tiêu tạo ra một không gian thể chế đặc biệt thu hút đầu tư quốc tế. Dự án này đang được hoàn thiện với sự phối hợp của Ban Quản lý Khu kinh tế và các đơn vị tư vấn chiến lược, dự kiến trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy trước ngày 10/8/2025.

FTZ Vũng Áng được thiết kế áp dụng hàng loạt cơ chế ưu đãi vượt trội về thuế quan, hải quan, đầu tư, tài chính, lao động và đất đai. Đây là mô hình thử nghiệm phương thức ‘chính quyền phục vụ – doanh nghiệp dẫn dắt’, nhằm tạo ra môi trường đầu tư minh bạch, hiệu quả, linh hoạt và tích hợp quốc tế. Khu thương mại tự do này sẽ tập trung thu hút các doanh nghiệp sản xuất định hướng xuất khẩu, doanh nghiệp logistics xuyên biên giới, tập đoàn thương mại điện tử quốc tế, trung tâm kho ngoại quan, công nghiệp hỗ trợ và doanh nghiệp công nghệ cao.

Để đạt mục tiêu này, Hà Tĩnh xem xét áp dụng một số cơ chế mới trong FTZ, bao gồm miễn thuế nhập khẩu và xuất khẩu đối với hàng hóa lưu thông trong khu vực; tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc tuyển dụng và sử dụng lao động nước ngoài; cho phép nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100% vốn; triển khai thủ tục đầu tư, xây dựng, hải quan qua hệ thống điện tử tích hợp ‘một cửa số hóa’.

Tỉnh Hà Tĩnh cũng đang đánh giá lại toàn bộ hệ thống chính sách ưu đãi đầu tư hiện hành, với mục tiêu chuyển từ phương thức thu hút đầu tư bằng miễn – giảm thuế sang cách tiếp cận mới: cạnh tranh bằng chất lượng thể chế và hiệu quả quản trị nhà nước.

Về vị trí địa lý, Vũng Áng giữ vai trò chiến lược trong hành lang kinh tế Đông – Tây, là điểm tiếp nhận và trung chuyển hàng hóa quan trọng cho miền Trung Việt Nam, Lào và Đông Bắc Thái Lan. Hệ thống cảng nước sâu Sơn Dương – Vũng Áng có khả năng tiếp nhận tàu trên 50.000 DWT và đang được quy hoạch phát triển thành trung tâm trung chuyển quốc tế. Khu kinh tế Vũng Áng có không gian quy hoạch rộng hơn 22.000 ha với đầy đủ hệ thống hạ tầng điện, nước, đường bộ, đường sắt và logistics.

Các chuyên gia nhận định rằng nếu được trao quyền về thể chế, FTZ Vũng Áng có tiềm năng phát triển thành trung tâm logistics quốc tế phục vụ cho toàn khu vực Đông Dương. Để hiện thực hóa mục tiêu này, yếu tố quyết định là thể chế điều kiện cần và tinh thần dám làm điều kiện đủ.

Bộ Tài chính đang tích cực hoàn thiện đề án khu thương mại tự do, đồng thời rà soát các quy định liên quan để đảm bảo sự phù hợp với các định hướng phát triển mới.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng vừa ký văn bản phúc đáp kiến nghị của cử tri tỉnh Hà Tĩnh liên quan đến khu thương mại tự do. Kiến nghị này được gửi đến trước Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV và được chuyển đến Bộ Tài chính thông qua Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội.

Cử tri tỉnh Hà Tĩnh đề nghị ban hành các quy định liên quan đến khu thương mại tự do, đảm bảo phù hợp với Kết luận số 115-KL/TW ngày 16/1/2025 của Bộ Chính trị. Kết luận này nhấn mạnh việc rà soát, đánh giá lại tổng thể hoạt động của các khu công nghiệp, khu chế xuất trong cả nước để có cơ chế, chính sách phát triển cho giai đoạn tới, hướng tới việc lấy khu công nghiệp, khu chế xuất, khu thương mại tự do thế hệ mới làm cứ điểm chiến lược để tạo động lực phát triển cho các vùng và cả nước.

Bộ Tài chính cho biết, Văn phòng Trung ương Đảng đã giao Ban Cán sự Đảng Bộ Kế hoạch và Đầu tư xây dựng Đề án Khu thương mại tự do báo cáo Bộ Chính trị vào ngày 22/1/2025. Hiện, Bộ Tài chính đang hoàn thiện dự thảo Đề án để lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương liên quan. Trên cơ sở các ý kiến góp ý, Bộ Tài chính sẽ tổng hợp và báo cáo Bộ Chính trị xem xét, phê duyệt Đề án. Từ đó, Bộ sẽ đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành các quy định liên quan đến khu thương mại tự do.

Bộ Tài chính cũng tiếp thu ý kiến của cử tri tỉnh Hà Tĩnh và đề nghị Đoàn đại biểu Quốc hội, các cơ quan có liên quan của tỉnh Hà Tĩnh phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính trong quá trình hoàn thiện Đề án và đề xuất các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến khu thương mại tự do.

Việc thành lập khu thương mại tự do là một phần quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế của Việt Nam. Khu thương mại tự do được kỳ vọng sẽ trở thành các cứ điểm chiến lược, tạo động lực phát triển mới cho các vùng và cả nước. Bộ Tài chính đang nỗ lực để hoàn thiện các quy định và cơ chế cần thiết, đảm bảo sự phù hợp với các kết luận và định hướng phát triển của Bộ Chính trị.

Chính phủ cũng như Bộ Tài chính đang đẩy mạnh việc xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động của các khu thương mại tự do, từ đó nâng cao hiệu quả và thu hút đầu tư vào các khu vực này. Những nỗ lực này của Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan được kỳ vọng sẽ góp phần vào việc phát triển kinh tế – xã hội của cả nước.