Chương trình OCOP – Nâng tầm sản phẩm Việt: Từ làng quê ra thế giới

Tính đến tháng 7/2025, cả nước đã có 17.068 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, thuộc 9.195 chủ thể OCOP, trong đó có 126 sản phẩm đạt chuẩn 5 sao cấp quốc gia. Đây là minh chứng rõ ràng cho chất lượng, tiềm năng và tính cạnh tranh của hàng Việt.

Tối 1/8/2025, tại không gian văn hóa giàu bản sắc của Hoàng thành Thăng Long, Hội chợ ‘Các sản phẩm OCOP xuất khẩu’ (VIETNAM OCOPEX 2025) chính thức khai mạc. Sự kiện do Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp cùng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, UBND TP Hà Nội, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam tổ chức – là hoạt động xúc tiến thương mại cấp quốc gia, nhằm đưa các sản phẩm OCOP của Việt Nam chạm đến thị trường quốc tế.

Hội chợ năm nay quy tụ 300 gian hàng đến từ hơn 200 đơn vị của 34 tỉnh, thành trên cả nước. Các sản phẩm trưng bày rất đa dạng: từ chè, cà phê, hạt điều, các sản phẩm chế biến, dược liệu, trầm hương, tinh bột nghệ, tổ yến… cho đến các dòng mỹ phẩm tự nhiên như dầu gội, serum, tinh dầu. Ngoài ra, sự kiện còn có sự góp mặt của các gian hàng quốc tế đến từ Peru, Lào, Campuchia, cùng nhiều đơn vị kết nối thương mại – thể hiện sự lan tỏa và tầm vóc ngày càng lớn của chương trình OCOP Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: ‘Việt Nam không chỉ là quốc gia có thế mạnh xuất khẩu nông sản, mà còn sở hữu kho tàng sản phẩm địa phương giàu bản sắc và chất lượng cao. Chương trình OCOP chính là hình ảnh sống động về giá trị văn hóa bản địa gắn liền với sự phát triển kinh tế nông thôn’.

OCOP – Cầu nối giữa truyền thống và hội nhập

Sự phát triển của chương trình OCOP trong những năm gần đây đã mở ra hướng đi bền vững cho kinh tế nông thôn. Không chỉ giúp khai thác hiệu quả tiềm năng bản địa, khơi dậy giá trị văn hóa vùng miền, OCOP còn tạo động lực chuyển đổi từ sản xuất nhỏ lẻ sang mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị. Các sản phẩm OCOP ngày càng đáp ứng tốt hơn các tiêu chuẩn chất lượng, vệ sinh an toàn thực phẩm, truy xuất nguồn gốc, mẫu mã bao bì hiện đại, thân thiện môi trường – từ đó đủ điều kiện chinh phục các thị trường khó tính.

Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân nhận định: ‘OCOP không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế mà còn là lời khẳng định mạnh mẽ về bản sắc Việt, về tinh thần đổi mới sáng tạo trong từng sản phẩm truyền thống. Đây là hướng phát triển đúng đắn, gắn sản phẩm nông thôn với chuỗi giá trị toàn cầu’.

Tại Hà Nội, theo ông Nguyễn Mạnh Quyền – Phó Chủ tịch UBND Thành phố – hiện toàn thành phố có 3.317 sản phẩm OCOP đã được đánh giá, phân hạng, chiếm 21,3% tổng sản phẩm OCOP của cả nước. Trong đó, có 6 sản phẩm đạt 5 sao, 22 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.571 sản phẩm 4 sao và 1.718 sản phẩm 3 sao.

Hà Nội xác định OCOP không chỉ đơn thuần là sản phẩm nông thôn, mà còn là sản phẩm văn hóa – cầu nối giữa truyền thống và hiện đại, giữa bản sắc và hội nhập. Do đó, Thành phố sẽ tiếp tục đẩy mạnh hỗ trợ các chủ thể OCOP mở rộng thị trường, cải tiến mẫu mã, nâng cao giá trị, hướng đến xuất khẩu.

Hội chợ lần này là cơ hội lớn để doanh nghiệp Hà Nội nói riêng và cả nước nói chung kết nối đối tác quốc tế, tìm kiếm đơn hàng xuất khẩu, đồng thời tiếp cận, học hỏi yêu cầu khắt khe của các thị hàng tiềm năng.

Điểm nhấn đặc biệt tại VIETNAM OCOPEX 2025 là việc Bộ Công Thương lần đầu tiên tổ chức hội chợ trên nền tảng số, mở ra không gian giao dịch trực tuyến, thuận tiện cho các doanh nghiệp và nhà nhập khẩu quốc tế tham gia trao đổi, đàm phán mà không cần trực tiếp có mặt tại Việt Nam.

Hàng chục nghìn sản phẩm OCOP được hình thành từ những làng quê Việt Nam nay đang dần ‘cất cánh’ ra thế giới. Mỗi sản phẩm là một câu chuyện của vùng đất, con người và văn hóa – từ bát chè Thái Nguyên đậm đà, hạt cà phê Buôn Ma Thuột thơm nồng, tinh dầu quế Trà My thanh khiết cho tới tổ yến Khánh Hòa quý giá… Tất cả đang được chuẩn hóa, nâng tầm để trở thành sản phẩm có giá trị gia tăng cao, mang thương hiệu Việt Nam ra quốc tế.

Chính sự hỗ trợ kịp thời của các cấp chính quyền, tổ chức xúc tiến thương mại, cùng với tư duy đổi mới của cộng đồng doanh nghiệp, hợp tác xã, đã tạo nên sức bật mạnh mẽ cho OCOP. Thay vì sản xuất theo lối cũ – nhỏ lẻ, thiếu định hướng thị trường – các chủ thể OCOP ngày nay đã chú trọng nghiên cứu thị hiếu người tiêu dùng, cải tiến bao bì, tiêu chuẩn hóa chất lượng, ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số để xây dựng thương hiệu bài bản hơn.

Để sản phẩm OCOP thực sự tạo dấu ấn ở thị trường quốc tế, theo ông Nguyễn Sinh Nhật Tân, các hoạt động xúc tiến thương mại đóng vai trò then chốt: ‘Cần đẩy mạnh kết nối các nhà phân phối quốc tế, tổ chức đào tạo kiến thức xuất khẩu cho các chủ thể OCOP, đồng thời hỗ trợ về tài chính, công nghệ, tiêu chuẩn hóa để OCOP trở thành thương hiệu hàng Việt uy tín toàn cầu’.

Từ những phiên chợ quê, hội làng, sản phẩm OCOP đang từng bước ‘có mặt’ trên các sàn thương mại điện tử, chuỗi siêu thị quốc tế, hội chợ triển lãm lớn… Khát vọng đưa đặc sản Việt ra thế giới – vốn từng là điều xa vời – nay đã hiện hữu và tiếp tục lan tỏa mạnh mẽ.

Hội chợ các sản phẩm OCOP xuất khẩu (VIETNAM OCOPEX 2025) sẽ diễn ra từ ngày 1 – 3/8/2025, tại Hoàng thành Thăng Long – 19C Hoàng Diệu, Hà Nội.