Lai Châu, một tỉnh miền núi phía Bắc với địa hình phức tạp và khí hậu mát mẻ, đang nổi lên như một điểm sáng trong lĩnh vực phát triển cây dược liệu quý hiếm. Với hơn 2/3 diện tích tự nhiên là rừng, đất lâm nghiệp và thảm thực vật phong phú, tỉnh này được đánh giá có tiềm năng lớn để phát triển ngành công nghiệp dược liệu.

Tỉnh Lai Châu hiện có gần 900 loài dược liệu, trong đó nhiều loài có giá trị kinh tế cao như sâm Lai Châu, lan kim tuyến, thất diệp nhất chi hoa, và đương quy. Diện tích trồng dược liệu trên địa bàn tỉnh hiện là hơn 17.800 ha, bao gồm các loại cây như quế, sơn tra, sa nhân, thảo quả, sâm Lai Châu, thất diệp nhất chi hoa, và đương quy. Đặc biệt, tỉnh đang tập trung phát triển sản phẩm OCOP từ dược liệu và hướng đến xây dựng thương hiệu uy tín, có giá trị đặc biệt đối với sản phẩm từ thảo dược.

Để thúc đẩy sự phát triển của ngành dược liệu, tỉnh Lai Châu đang tìm kiếm thị trường đầu ra cho sản phẩm này. Nhiều hộ dân tại các địa phương trên địa bàn tỉnh đã mạnh dạn chuyển đổi sản xuất từ trồng ngô, lúa nương sang trồng dược liệu, qua đó góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống. Điển hình như gia đình chị Phàn Tả Mẩy ở bản Sín Chả, xã Sì Lở Lầu, đã vươn lên thoát nghèo, ổn định cuộc sống từ chuyển đổi sang trồng cây dược liệu. Hiện, gia đình chị đã có thu nhập trên 400 triệu đồng từ trồng sâm Lai Châu và thất diệp nhất chi hoa.

Tỉnh Lai Châu đã ban hành nhiều giải pháp để bảo tồn và phát triển cây dược liệu. HĐND tỉnh đã ban hành Nghị quyết số 38/2019/NQ-HĐND ngày 11/12/2019 thông qua Đề án phát triển một số cây dược liệu giai đoạn 2020-2025, tầm nhìn đến năm 2030. Đặc biệt, Tỉnh ủy Lai Châu đã ban hành Nghị quyết số 17-NQ/TU về phát triển sâm Lai Châu giai đoạn 2024-2030, định hướng đến năm 2035.

Trên cơ sở đó, tỉnh Lai Châu đã đưa ra nhiều chính sách hỗ trợ người dân trong việc trồng và phát triển cây dược liệu. Tỉnh hỗ trợ giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật trong giai đoạn từ năm 2020-2025 đối với các loại cây dược liệu: sâm Lai Châu, thất diệp nhất chi hoa, lan kim tuyến. Tỉnh cũng hỗ trợ bảo tồn, hoàn thiện quy trình, nhân giống dược liệu, vật tư, bao bì nhãn mác sản phẩm; hỗ trợ chi phí chuyển giao, ứng dụng khoa học kỹ thuật mới, áp dụng quy trình kỹ thuật và quản lý chất lượng đồng bộ theo chuỗi.

Với những giải pháp đồng bộ và quyết tâm cao, tỉnh Lai Châu đang kỳ vọng sẽ khai thác tiềm năng lớn từ cây dược liệu, tạo nguồn thu quan trọng cho tỉnh và góp phần nâng cao thu nhập, ổn định đời sống cho người dân. Trong tương lai, tỉnh Lai Châu có thể trở thành một trong những trung tâm sản xuất dược liệu lớn của cả nước, góp phần phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Lễ hội quốc tế Sâm Ngọc Linh và dược liệu năm 2025, một sự kiện quan trọng nhằm quảng bá thương hiệu Sâm Ngọc Linh và dược liệu đến với công chúng trong nước và quốc tế, đã bị tạm dừng tổ chức. Thông tin này được ông Trần Út, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố Đà Nẵng, công bố vào ngày 17/7. Quyết định này đã được UBND thành phố Đà Nẵng thống nhất trong cuộc họp giao ban ngày 7/7 của Chủ tịch và các Phó Chủ tịch UBND thành phố.

Lễ hội, dự kiến tổ chức từ ngày 1 đến ngày 3 tháng 8 năm 2025, tại Quảng trường 24/3 thành phố Tam Kỳ, tỉnh Quảng Nam, sẽ được chuyển sang năm 2026. Mục đích của lễ hội là quảng bá thương hiệu Sâm Ngọc Linh và dược liệu, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống của các địa phương vùng sâm. Sự kiện này cũng tạo cơ hội giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, kiến thức, công nghệ trong nước và quốc tế về công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị Sâm Ngọc Linh, nhằm thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, phát triển du lịch sinh thái, cộng đồng và thu hút đầu tư vào các địa phương trong tỉnh.

Sâm Ngọc Linh là cây dược liệu quý hiếm, có giá trị kinh tế rất cao, được xem là cây xóa đói giảm nghèo của người dân. Hiện mỗi kg sâm Ngọc Linh củ có giá giao động từ vài chục triệu đồng đến cả trăm triệu đồng. Riêng lá sâm Ngọc Linh có giá từ 5 triệu đồng đến cả 10 triệu đồng khi mùa lá khan hiếm. Giá trị kinh tế cao của Sâm Ngọc Linh đã mang lại nguồn thu đáng kể cho người dân và chính quyền địa phương.

Tỉnh Quảng Nam cũ, nay là thành phố Đà Nẵng, đã xác định diện tích vùng bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh là 15.567 ha. Ngoài ra, chính quyền đang nghiên cứu trồng di thực Sâm Ngọc Linh ở một số địa phương khác có điều kiện tương đồng để mở rộng, phát triển diện tích trồng Sâm Ngọc Linh. Điều này không chỉ giúp bảo tồn và phát huy giá trị của loài dược liệu quý hiếm này mà còn góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội của địa phương.

Tổng diện tích cho thuê môi trường rừng để trồng Sâm Ngọc Linh là 1.428,96 ha, trong đó hộ gia đình, cá nhân 428,96 ha; tổ chức, doanh nghiệp 1.000 ha. Diện tích trồng cây Sâm Ngọc Linh trên địa là 1.243,00 ha. Những con số này cho thấy sự quan tâm và đầu tư của chính quyền và người dân vào việc bảo tồn và phát triển Sâm Ngọc Linh, một loài dược liệu quý hiếm và có giá trị kinh tế cao.

Việc tạm dừng tổ chức lễ hội quốc tế Sâm Ngọc Linh và dược liệu năm 2025 không chỉ là một quyết định mang tính tức thời mà còn là cơ hội để các bên liên quan đánh giá lại và chuẩn bị tốt hơn cho sự kiện tiếp theo. Điều này sẽ giúp lễ hội trở thành một sự kiện quan trọng và hấp dẫn hơn nữa, không chỉ trong nước mà còn trên trường quốc tế.