Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo và xin ý kiến về đề xuất xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng do các doanh nghiệp đề xuất. Trong báo cáo của mình, Bộ NN&MT đã dẫn chứng một loạt các văn bản pháp lý liên quan, nhấn mạnh sự khuyến khích đối với các cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và tiên tiến. Mục tiêu chính là nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đồng thời đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường.

Ngành chăn nuôi lợn hiện là một trong những ngành chủ lực của Việt Nam, chiếm tỷ trọng 62-65% tổng sản lượng thịt hơi các loại. Theo số liệu mới nhất, vào năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng lớn, và các chỉ tiêu kinh tế cũng như kỹ thuật còn thấp. Điều này đã gây ra những khó khăn trong việc đảm bảo an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.

Đại dịch tả lợn châu Phi đã gây ra những thiệt hại nghiêm trọng, với hơn 9 triệu con lợn bị tiêu hủy và tổn thất ước tính lên tới hơn 30.000 tỷ đồng. Vào tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục là 105.000 đồng/kg, tác động trực tiếp lên chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước và khiến nó tăng tới 6,73%.

Hai doanh nghiệp, CTCP Nông nghiệp BAF Việt Nam và CTCP Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT, xin ý kiến về việc triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 lợn nái sinh sản và sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm. Tổng mức đầu tư cho dự án này ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.

Bộ NN&MT cho biết đã tiến hành nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi đã có hơn 2.000 mô hình tương tự, với gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này ứng dụng công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ blockchain, giám sát bằng cảm biến, cũng như thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực. Điều này giúp phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.

Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng thể hiện nhiều ưu điểm nổi trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Nó giúp nâng cao mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung, rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng, đồng thời tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần. Một ưu điểm nữa là tiết kiệm nhân công, khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.

Trước những lợi ích tiềm năng của mô hình này, Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Mục tiêu chính là giải quyết các vấn đề liên quan đến an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường vừa đề xuất Thủ tướng Chính phủ cho phép triển khai mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Đề xuất này xuất phát từ hai doanh nghiệp trong nước là Công ty cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam (BAF Việt Nam) và Công ty cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, những đơn vị đã gửi văn bản xin ý kiến về việc triển khai mô hình này.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng đã được Trung Quốc triển khai từ năm 2018 và đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Với hơn 2.000 mô hình và gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi heo, Trung Quốc đã cung cấp 2,65 triệu heo nái sinh sản và hơn 30 triệu heo thịt mỗi năm. Mô hình này đã chứng minh được hiệu quả và tiềm năng trong việc tăng sản lượng và chất lượng chăn nuôi.

Mô hình chăn nuôi heo trong nhà nhiều tầng có nhiều ưu điểm nổi trội so với chăn nuôi truyền thống. Nhờ áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật và công nghệ hiện đại như AI, Blockchain, ICT, tự động hóa, giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng con heo theo thời gian thực, mô hình này giúp phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh, ước lượng tăng khối lượng cơ thể hàng ngày. Hơn nữa, hệ thống cho ăn chính xác và tự động giúp kiểm soát lượng ăn theo thể trạng và nhu cầu, tối ưu hóa chi phí chăn nuôi.

Một trong những lợi ích quan trọng của mô hình này là mức độ an toàn sinh học, an toàn dịch bệnh được nâng cao thông qua hệ thống xử lý nước, chất và khí thải thông minh. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro dịch bệnh và đảm bảo chất lượng sản phẩm chăn nuôi.

BAF Việt Nam đã đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi heo 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 heo nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu heo thương phẩm/năm với tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng. Dự kiến sau khi dự án hoàn thiện và đưa vào khai thác hết công suất, có thể mang về cho BAF Việt Nam từ 12.000 – 13.000 tỷ đồng doanh thu mỗi năm, thời gian hoàn vốn dự kiến từ 5 – 5,5 năm.

Nếu được Thủ tướng đồng ý, nhiều khả năng đây sẽ là dự án ‘chung cư nuôi heo’ đầu tiên tại Việt Nam. Việc triển khai mô hình này cũng phù hợp với mục tiêu hiện đại hóa ngành chăn nuôi và đảm bảo an toàn sinh học, bảo vệ môi trường.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết, luật, đề án, chiến lược phát triển ngành chăn nuôi đều đặt mục tiêu hiện đại hóa ngành chăn nuôi; khuyến khích cơ sở chăn nuôi ứng dụng công nghệ cao và đảm bảo an toàn sinh học, bảo vệ môi trường. Việt Nam cũng đã có tiêu chuẩn TCVN 14209:2024 về trại nuôi heo nhiều tầng.

Nuôi heo cũng là ngành chăn nuôi chủ lực ở Việt Nam, chiếm tỷ trọng 62-65% tổng sản lượng thịt các loại. Năm 2024, sản lượng thịt hơi xuất chuồng đạt gần 5,2 triệu tấn, đứng thứ 6 thế giới. Tiêu thụ thịt heo của người Việt đứng thứ tư thế giới và tăng từ 30kg thịt xẻ/người năm 2021 lên 37,04kg thịt xẻ/người năm 2024.