Sau sự cố lật tàu du lịch tại vịnh Hạ Long, các chuyên gia tâm lý học và du lịch từ Đại học RMIT Việt Nam đã lên tiếng về vấn đề này. Họ nhấn mạnh rằng sự cố vừa rồi là một hồi chuông cảnh tỉnh mạnh mẽ cho ngành du lịch về việc nâng cao an toàn để khôi phục niềm tin cho du khách và công chúng.

Tiến sĩ Joe Othman, một giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, cho biết những sự cố như vậy thường gây ra một loạt cảm xúc phức tạp như sợ hãi, lo lắng, buồn bã… không chỉ với du khách mà cả với chủ tàu. Lượng khách du lịch cũng được dự báo sẽ sụt giảm phần nào đó, kéo theo đó là thu nhập của người dân địa phương cũng bị ảnh hưởng.

Tiến sĩ Othman cũng cho rằng, Hạ Long là một địa phương không đông dân, nơi mọi người thường có mối liên hệ chặt chẽ với nhau. Vì thế, các đơn vị kinh doanh du lịch có thể cảm nhận được nỗi đau tập thể và trách nhiệm cộng đồng.

Thạc sĩ Lê Huy Hoàng, bộ môn Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam nhận định, các nghiên cứu về thảm họa hàng hải cho thấy cộng đồng địa phương có thể bị ảnh hưởng khi điểm đến du lịch bỗng trở thành nơi “tưởng niệm”.

Tiến sĩ Katrina Phillips, một giảng viên cấp cao ngành Tâm lý học tại Đại học RMIT Việt Nam, phân tích rằng khi được chứng kiến hoặc nghe kể về một thảm họa như vụ việc ở vịnh Hạ Long, rủi ro vốn trừu tượng bỗng trở nên rất thật, điều đó làm tăng đáng kể mức độ cảnh giác và sợ hãi của du khách. Điều này có thể ảnh hưởng đến quyết định du lịch trong tương lai, đặc biệt với các gia đình có trẻ nhỏ hoặc người già, những người có xu hướng hủy hoặc hoãn chuyến đi sau các sự cố như vậy.

Tiến sĩ Justin Matthew Pang, Chủ nhiệm cấp cao bộ môn Quản trị du lịch và khách sạn Đại học RMIT Việt Nam, chia sẻ rằng đối với du khách nước ngoài, họ không quen thuộc với đặc điểm thời tiết nên có thể đánh giá thấp rủi ro và vẫn mạo hiểm tham quan, khám phá vịnh Hạ Long. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng trách nhiệm chính thuộc về các chủ tàu và cơ quan chức năng, không phải khách du lịch.

Để khôi phục lòng tin của công chúng và du khách, tiến sĩ Pang kêu gọi các chủ tàu phải quản lý nghiêm ngặt số lượng người trên tàu, đảm bảo đủ áo phao…. Đồng thời đề xuất cơ quan chức năng nên ban hành lệnh cấm toàn diện các hoạt động tàu thuyền khi thời tiết xấu, nhằm bảo vệ cả người dân địa phương lẫn du khách. Bên cạnh việc tăng cường kiểm tra an toàn, đánh giá các chủ tàu thường xuyên và xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm từ cơ quan chức năng. Các chiến dịch truyền thông giáo dục cộng đồng và thông tin dự báo thời tiết rõ ràng sẽ đóng vai trò then chốt.

Tiến sĩ Pang cũng dẫn chứng thảm kịch chìm phà MV Sewol tại Hàn Quốc năm 2014 đã cướp đi 304 sinh mạng. Lúc đó, Hàn Quốc đã phản ứng bằng cách gây áp lực với các hiệp hội hàng hải, thành lập các tổ chức an toàn từ cơ sở và xây dựng văn hóa trách nhiệm. Ông nhấn mạnh rằng Việt Nam có thể học tập cách làm của Hàn Quốc, chính quyền cần tăng cường xây dựng ý thức trách nhiệm chăm sóc hành khách đối với chủ tàu để lấy lại niềm tin từ người dân địa phương và khách du lịch, hướng đến tư duy vận hành an toàn và lấy khách hàng làm trọng tâm.

Theo thời gian, những hành vi nguy hiểm sẽ bị loại bỏ, từ đó hình thành một ngành du lịch an toàn, bền vững, được vận hành theo những chuẩn mực tốt nhất và có trách nhiệm.

Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VHTTDL) thành phố Hải Phòng vừa ban hành văn bản yêu cầu các khu du lịch, điểm du lịch và cơ sở lưu trú trên địa bàn chủ động ứng phó với cơn bão số 3 Wipha. Văn bản này được gửi đến các khu du lịch, điểm du lịch, cơ sở lưu trú du lịch, cơ sở kinh doanh dịch vụ lữ hành và các Ban Quản lý di tích trên địa bàn thành phố.

Theo đó, Sở VHTTDL Hải Phòng yêu cầu các đơn vị du lịch cần thường xuyên theo dõi thông tin về tình hình thời tiết, cập nhật diễn biến về cơn bão số 3 và thông tin kịp thời đến khách du lịch đã đặt dịch vụ để chủ động các biện pháp phòng tránh đảm bảo an toàn. Các đơn vị cần tổ chức lực lượng ứng trực 24/24, sẵn sàng ứng phó với mọi tình huống và khắc phục hậu quả thiên tai theo phương châm “bốn tại chỗ”. Đặc biệt, lực lượng xung kích phòng, chống thiên tai ở cơ sở cần sẵn sàng ứng phó kịp thời và hiệu quả với các tình huống thiên tai.

Sở VHTTDL Hải Phòng cũng yêu cầu các cơ sở lưu trú du lịch thực hiện giảm giá dịch vụ lưu trú và phối hợp với chính quyền địa phương hỗ trợ khách về nhu yếu phẩm trong trường hợp bị ảnh hưởng do thiên tai. Văn bản cũng đề xuất việc sơ tán người ra khỏi khu vực nguy hiểm, di chuyển tàu lưu trú du lịch ra khỏi khu vực nguy hiểm và hướng dẫn tàu thuyền neo đậu để bảo đảm an toàn. Cùng với đó, hoạt động tìm kiếm cứu nạn, hỗ trợ lương thực và nhu yếu phẩm sẽ được thực hiện tại các khu vực bị chia cắt và ngập lụt nghiêm trọng.

Trước diễn biến phức tạp của thời tiết, Sở VHTTDL Hải Phòng đề nghị các đơn vị du lịch và các Ban Quản lý di tích trên địa bàn thành phố triển khai thực hiện các nội dung trên để chủ động ứng phó với mọi tình huống có thể xảy ra và không để bị động, bất ngờ trong công tác phòng, chống thiên tai và bão lũ.

Như vậy, các đơn vị du lịch tại Hải Phòng cần phải nghiêm túc thực hiện các yêu cầu trên để đảm bảo an toàn cho khách du lịch và tài sản. Đồng thời, cũng cần có kế hoạch ứng phó với các tình huống thiên tai có thể xảy ra.