Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang đề xuất một số sửa đổi trong dự thảo Luật sửa đổi Luật Đất đai 2024, nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc thu hồi đất và thực hiện các dự án phát triển kinh tế – xã hội. Một trong những điểm đáng chú ý là đề xuất Nhà nước thu hồi đất để thực hiện dự án đã đạt thỏa thuận chuyển nhượng trên 75% diện tích, và sẽ thu hồi phần diện tích còn lại.
Trong dự thảo luật sửa đổi đang được lấy ý kiến, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất bổ sung hai trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Các trường hợp này bao gồm việc thực hiện dự án xây dựng cấp bách cho nhiệm vụ chính trị, đối ngoại, và dự án trong khu thương mại tự do, trung tâm tài chính quốc tế, logistic. Bên cạnh đó, các dự án quy mô lớn như khu đô thị, du lịch dịch vụ thương mại, văn hóa, thể thao do HĐND cấp tỉnh quyết định cũng sẽ được Nhà nước hỗ trợ thu hồi đất.
Một cơ chế đáng chú ý khác được đề xuất là khi chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc người có đất, Nhà nước sẽ thu hồi phần còn lại để giao cho họ. Bộ Nông nghiệp và Môi trường cho biết thực tế có nhiều dự án quy mô lớn, thúc đẩy phát triển địa phương, đóng góp nguồn thu lớn cho ngân sách nhưng chưa có quy định thu hồi đất, gây khó khăn cho quá trình tiếp cận đất đai và triển khai.
Lý giải về đề xuất sửa đổi, luật sư Phạm Thanh Tuấn, chuyên gia pháp lý bất động sản, ủng hộ cơ chế ‘Nhà nước thu hồi phần còn lại’ khi chủ đầu tư đã thỏa thuận được trên 75% diện tích hoặc người có đất. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh rằng việc áp dụng cơ chế này cần gắn với một số điều kiện chặt chẽ, đảm bảo lợi ích hài hòa giữa chủ đầu tư và người dân, hạn chế nguy cơ lạm dụng.
Ông Tuấn cũng đề nghị bổ sung một cơ chế trung gian như chính quyền địa phương hoặc tổ chức độc lập làm cầu nối giữa chủ đầu tư và người dân, giúp hỗ trợ, hòa giải. Điều này sẽ giúp đảm bảo quá trình thu hồi đất và thực hiện dự án được diễn ra một cách công bằng và minh bạch.
Cũng tại dự thảo luật sửa đổi, Bộ Nông nghiệp và Môi trường đề xuất việc định giá đất không còn ‘nguyên tắc thị trường’. Thay vào đó, Nhà nước quyết định giá đất, tức là quay lại như trước khi sửa luật hồi 2024. Điều này có thể dẫn đến những thay đổi quan trọng trong việc quản lý và sử dụng đất đai tại Việt Nam.
Đề xuất này đang thu hút sự quan tâm của nhiều bên liên quan, bao gồm cả chủ đầu tư, người dân và các chuyên gia pháp lý. Việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về đất đai là rất quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững và công bằng của nền kinh tế.
Có thể thấy rằng việc sửa đổi luật đất đai đang là một quá trình phức tạp và nhạy cảm. Việc cân nhắc và thảo luận kỹ lưỡng các đề xuất và ý kiến là cần thiết để đảm bảo rằng những thay đổi này phục vụ lợi ích của cả xã hội và nền kinh tế.
Hy vọng rằng, với sự tham gia đóng góp của nhiều bên liên quan, dự thảo Luật sửa đổi Luật Đất đai 2024 sẽ sớm được hoàn thiện, tạo ra một khuôn khổ pháp lý hợp lý và hiệu quả cho việc quản lý và sử dụng đất đai tại Việt Nam.
