Ngành nông nghiệp hiện đang đứng trước một thách thức lớn là thu hút và đào tạo nhân lực chất lượng cao. Dữ liệu từ Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cho thấy tỷ lệ lao động có bằng cấp trong ngành này chỉ tăng nhẹ từ 4,1% vào năm 2015 lên 6,1% vào năm 2025. Sự gia tăng này, mặc dù tích cực, vẫn không đủ để cải thiện đáng kể chất lượng lao động trong ngành.
Thực trạng này làm nổi bật sự phát triển chậm chạp trong việc nâng cao trình độ chuyên môn của lao động ngành nông nghiệp. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến năng suất lao động mà còn làm giảm khả năng cạnh tranh của ngành trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng.
Một vấn đề đáng lo ngại khác là sự suy giảm trong giáo dục đào tạo ngành nông nghiệp. Số lượng người theo học ngành này đã giảm 31,1% trong vòng một thập kỷ qua. Sự suy giảm này không chỉ làm giảm nguồn cung lao động chất lượng cao cho ngành mà còn đặt ra thách thức về việc đảm bảo sự kế thừa và phát triển bền vững của ngành nông nghiệp trong tương lai.
Thách thức này trở nên cấp thiết hơn khi nhu cầu về thực phẩm và sản xuất nông nghiệp ngày càng tăng cao. Ngành nông nghiệp không chỉ phải đảm bảo cung cấp thực phẩm an toàn và chất lượng cho thị trường nội địa mà còn phải đáp ứng nhu cầu xuất khẩu. Điều này đòi hỏi ngành phải có một nguồn nhân lực chất lượng cao, được đào tạo bài bản và có khả năng áp dụng công nghệ mới vào sản xuất.
Để giải quyết thách thức này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức giáo dục và doanh nghiệp trong ngành. Cần đẩy mạnh các chương trình đào tạo và hỗ trợ để tăng cường chất lượng lao động nông nghiệp, bao gồm cả việc tổ chức các khóa đào tạo ngắn hạn và dài hạn về kỹ thuật nông nghiệp hiện đại và quản lý sản xuất.
Ngoài ra, việc tạo điều kiện thuận lợi cho lao động trẻ tham gia vào ngành nông nghiệp cũng là một yếu tố quan trọng. Điều này có thể được thực hiện thông qua việc hỗ trợ khởi nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nông nghiệp trẻ và áp dụng công nghệ mới vào sản xuất.
Cuối cùng, để đảm bảo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành nông nghiệp trong tương lai, cần có chiến lược phát triển ngành một cách toàn diện, bao gồm cả việc đầu tư vào giáo dục đào tạo, hỗ trợ lao động và áp dụng công nghệ mới vào sản xuất. Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cần có những chính sách cụ thể để hỗ trợ ngành nông nghiệp trong việc thu hút và đào tạo nhân lực chất lượng cao.
