Căng thẳng giữa Israel và Iran gần đây leo thang đến mức độ mới. Rạng sáng ngày 13/6/2025, Israel đã triển khai chiến dịch ‘Sư tử trỗi dậy’, huy động hơn 200 chiến đấu cơ tiến hành tập kích đồng loạt vào nhiều mục tiêu trên diện rộng tại miền bắc Iran.
Cuộc tấn công này đã giúp Israel giành quyền kiểm soát hoàn toàn không phận, phá hủy và gây thiệt hại nặng nề cho nhiều cơ sở hạt nhân và nhà máy sản xuất tên lửa đạn đạo của Tehran. Các mục tiêu quan trọng của cuộc tấn công này bao gồm các chỉ huy quân sự và nhà khoa học hàng đầu của Iran, những người mà Tel Aviv cho rằng có vai trò thiết yếu trong việc thực hiện chương trình hạt nhân có thể đe dọa đến sự tồn tại của Israel.
Trong số những người bị thiệt mạng có Tư lệnh Lực lượng vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC), tướng Hosein Salami, và Tổng tham mưu trưởng các lực lượng vũ trang Iran, tướng Mohammed Bagheri. Israel cũng nhắm vào các nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran, bao gồm cựu giám đốc chương trình hạt nhân của Iran, nhà khoa học Fereidoun Abbasi, và nhiều chuyên gia vật lý, hóa học, vật lý hạt nhân khác. Lãnh tụ tối cao Ali Khamenei cũng là một trong những mục tiêu bị nhắm đến, và ngay sau đó, ông đã được đưa đến một nơi trú ẩn bí mật nằm sâu dưới lòng đất, hạn chế mọi liên lạc với những người xung quanh.
Có thể thấy rằng, với sự hỗ trợ của các cơ quan tình báo, Israel đã thành công trong việc tiêu diệt các chỉ huy quân sự, quan chức tình báo cấp cao cũng như các nhà khoa học hàng đầu của Iran, những người đóng vai trò quan trọng trong chương trình hạt nhân của Tehran.
Ngay sau đó, Mỹ đã can thiệp quân sự nhằm hỗ trợ đồng minh Tel Aviv trong xung đột Israel – Iran. Ngày 19/6, Tổng thống Mỹ Donald Trump đưa ra một tuyên bố, theo đó, ông sẽ đưa ra quyết định hành động (quân sự) hay không “trong vòng hai tuần tới”, căn cứ vào “các tiến triển trong đàm phán có thể (giữa Mỹ) với Iran trong tương lai gần”.
Nhưng vào đêm 20/6, không quân chiến lược Mỹ đã giáng đòn đánh vào các cơ sở hạt nhân chủ chốt của Iran. Bảy chiếc máy bay ném bom tàng hình chiến lược B-2 Spirit đã ném 14 quả bom xuống hai cơ sở hạt nhân của Iran là Fordow và Natanz, trong khi căn cứ thứ ba, Isfahan, bị tàu ngầm Mỹ phóng 20 tên lửa Tomahawk tấn công.
Tổng thống Donald Trump đã tuyên bố rằng đã “phá hủy hoàn toàn” các cơ sở hạt nhân của Iran. Có thể đoán chắc chắn rằng chương trình hạt nhân của Iran đã bị ảnh hưởng cực kỳ nghiêm trọng và Tehran sẽ phải cần một thời gian rất dài nếu có ý định phục hồi lại chương trình hạt nhân gây tranh cãi của mình.
Bằng việc trực tiếp tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran, Tổng thống Donald Trump đã phá vỡ điều cấm kị mà lâu nay ông vẫn né tránh: trực tiếp can dự vào một cuộc chiến ở bên ngoài nước Mỹ. Đây là một canh bạc chính trị đầy rủi ro, khi mà nước Mỹ có thể bị cuốn vào một cuộc chiến tranh không hồi kết mà không ai biết được sẽ dẫn tới những hậu quả gì.
Câu hỏi đặt ra ở đây là liệu các đợt oanh kích của Israel và Mỹ, vừa phá hủy các cơ sở vật chất như máy ly tâm, lò phản ứng, vừa sát hại các tướng lĩnh và nhà khoa học hạt nhân hàng đầu của Iran, liệu đã đủ khả năng phá hủy hoàn toàn chương trình hạt nhân của Tehran hay chưa? Không một ai trong thời điểm hiện tại có câu trả lời chắc chắn cho câu hỏi này.
Tổng thống Donald Trump và Bộ trưởng Quốc phòng Pete Hegseth tuyên bố rằng những cuộc tấn công của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Iran không nhằm mục tiêu làm “thay đổi chế độ” ở Tehran. Nhưng lịch sử các cuộc can thiệp quân sự từng nhiều lần cho thấy một khi tiếng nói của bom đạn thay thế cho đối thoại thì không loại trừ khả năng từ những mục tiêu hẹp ban đầu đã trượt sang các mục tiêu rộng lớn hơn, lâu dài, phức tạp và khó giải quyết hơn.
