Thông tin mới đây từ Hải quan cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, tỉnh Quảng Trị, cho biết có hàng trăm chiếc ô tô Lào tạm nhập vào Việt Nam đã quá hạn quy định mà chưa thực hiện thủ tục tái xuất. Theo nghị định thư giữa Việt Nam và Lào, ô tô của hai nước được phép lưu thông trên lãnh thổ của nhau tối đa 30 ngày.
Tuy nhiên, thống kê từ năm 2012 đến nay, đã có hơn 500 chiếc ô tô Lào tạm nhập vào Việt Nam quá hạn tạm nhập mà chưa làm thủ tục tái xuất. Cụ thể, tại cửa khẩu quốc tế Lao Bảo, có 512 chiếc xe Lào tạm nhập vào Việt Nam đã quá hạn nhưng chưa hoàn thành thủ tục tái xuất. Hải quan cửa khẩu đã lập danh sách và báo cáo lên cấp trên để phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan xác minh và tìm biện pháp xử lý.
Tình trạng ô tô tạm nhập vào Việt Nam quá hạn mà không tái xuất đã diễn ra trong nhiều năm qua. Hàng nghìn chiếc xe Lào mỗi năm tạm nhập vào Việt Nam qua các cửa khẩu đường bộ để thuận tiện cho việc đi lại, giao thương và buôn bán trước khi tái xuất trở về Lào. Do chính sách thuế khác biệt giữa Việt Nam và Lào, cùng với giá ô tô tại Lào thấp hơn nhiều so với Việt Nam, nên đa phần xe tạm nhập vào Việt Nam đều có giá trị cao.
Hiện vẫn chưa rõ những chiếc xe này đang ở đâu và có bao nhiêu chiếc đã được hợp thức hóa để lưu hành trái phép trong nội địa Việt Nam. Trước đó, một số cơ quan công an các tỉnh, thành phố đã triển khai nhiều chuyên án, bắt giữ và khởi tố các đối tượng liên quan đến đường dây “mua bán xe trái phép” và “làm giả tài liệu của cơ quan, tổ chức”. Các đối tượng này lợi dụng nghị định thư giữa Lào và Việt Nam để đưa xe Lào vào Việt Nam dưới hình thức tạm nhập nhưng không tái xuất. Sau đó, chúng làm giả hồ sơ để hợp thức hóa xe Lào thành xe Việt Nam với mục đích trốn thuế.
Để ngăn chặn tình trạng này, các cơ quan chức năng của Việt Nam cần tăng cường phối hợp trong việc quản lý và kiểm tra các hoạt động tạm nhập và tái xuất ô tô, đặc biệt từ Lào. cần có biện pháp xử lý nghiêm minh đối với các trường hợp vi phạm để bảo đảm tuân thủ pháp luật và ngăn chặn các hoạt động buôn lậu, trốn thuế.
Một vấn đề đáng quan tâm khác là việc giá ô tô tại Lào rẻ hơn so với Việt Nam dẫn đến nhiều trường hợp lợi dụng chính sách tạm nhập để mua xe giá rẻ từ Lào vào Việt Nam. Sự chênh lệch về giá và chính sách thuế giữa hai nước đang tạo ra lỗ hổng mà các đối tượng buôn lậu và trốn thuế lợi dụng.
Trước tình hình này, cơ quan Hải quan và các cơ quan chức năng liên quan đang tích cực làm việc để giải quyết tình trạng xe tạm nhập quá hạn và tìm cách ngăn chặn việc lợi dụng chính sách tạm nhập để buôn lậu và trốn thuế. Mới đây, vào tháng 30/4, một trường hợp tạm nhập ô tô từ Lào vào Việt Nam đã bị phát hiện có hành vi không tái xuất xe theo quy định.
Bản thân nghị định thư giữa Lào và Việt Nam cho phép ô tô của hai nước được lưu hành qua lãnh thổ của nhau với thời gian giới hạn. Tuy nhiên, việc một số cá nhân và tổ chức lợi dụng chính sách này để buôn lậu và trốn thuế đã đặt ra yêu cầu cần có các biện pháp kiểm soát và xử lý nghiêm minh.
Cuối cùng, để đối phó với tình trạng này, Việt Nam và Lào cần tăng cường hợp tác trong việc kiểm soát và quản lý biên giới, đặc biệt tại các cửa khẩu đường bộ. Mục tiêu là không chỉ ngăn chặn mà còn xử lý triệt để vấn đề xe tạm nhập quá hạn và các hoạt động bất hợp pháp liên quan.