Thủ đô Hà Nội đang tích cực triển khai việc ứng dụng công nghệ số vào quy hoạch đô thị, với mục tiêu trở thành một đô thị thông minh, hiện đại và bền vững. Thành phố đã và đang tận dụng các công nghệ tiên tiến như GIS (Hệ thống Thông tin Địa lý), BIM (Mô hình Thông tin Xây dựng), AI (Trí tuệ Nhân tạo) và IoT (Internet của vạn vật) trong hoạt động quy hoạch. Điều này nhằm tạo ra một hệ sinh thái quy hoạch hiện đại, trong đó mọi công trình, tuyến đường, mạng lưới hạ tầng được mô hình hóa 3D, đánh giá vòng đời, kết nối dữ liệu thời gian thực và hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng, chính xác.
Hà Nội đặt mục tiêu đến năm 2026 sẽ số hóa 100% hồ sơ quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch phân khu trên nền GIS. Đến năm 2030, toàn bộ dữ liệu quy hoạch kỹ thuật và kiến trúc của thành phố sẽ được tích hợp vào hệ thống GIS và cung cấp công khai trên nền tảng tra cứu trực tuyến. Việc này không chỉ đánh dấu một bước tiến về mặt kỹ thuật mà còn thể hiện cam kết của chính quyền thành phố về việc minh bạch hóa và cải cách hành chính trong quản lý đô thị hiện đại.
Các chuyên gia nhận định rằng việc ứng dụng công nghệ số trong quy hoạch không chỉ giúp xây dựng nhiều hơn và nhanh hơn, mà còn hỗ trợ phát triển hài hòa và bền vững. Điều này đòi hỏi một tư duy quy hoạch mới mà Hà Nội cần theo đuổi để đạt được mục tiêu phát triển bền vững. PGS.TS Trần Hải Dương, một chuyên gia hàng đầu về công nghệ đô thị, nhấn mạnh Hà Nội cần xây dựng một hệ sinh thái dữ liệu thông minh. Hệ sinh thái này sẽ tích hợp GIS, AI, IoT cùng với Big Data để phục vụ cho công tác quy hoạch, giám sát và dự báo phát triển đô thị.
Theo lộ trình được Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội công bố, thành phố đã đặt ra các mục tiêu và cột mốc cụ thể. Trong giai đoạn 2025-2026, Hà Nội sẽ hoàn tất số hóa toàn bộ hồ sơ quy hoạch phân khu, quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch hạ tầng kỹ thuật cấp thành phố. Giai đoạn 2027-2030 sẽ tập trung vào việc mở rộng mô hình hóa dữ liệu BIM cho các công trình công cộng, tuyến đường và hạ tầng kỹ thuật chủ chốt. Đến giai đoạn 2030-2035, thành phố sẽ triển khai nền tảng tra cứu dữ liệu mở toàn thành phố. Nền tảng này sẽ kết nối quy hoạch với dữ liệu dân cư, giao thông, môi trường trên nền GIS – BIM – AI.
Tầm nhìn xuyên suốt của lộ trình này là xây dựng một hệ thống ‘bản sao số’ toàn diện cho đô thị Hà Nội. Trong hệ thống này, mỗi quyết định quy hoạch đều dựa trên dữ liệu cụ thể, mô phỏng, phân tích và đánh giá chính sách theo thời gian thực. Để đạt được thành công, bên cạnh việc đầu tư vào công nghệ, thành phố cũng cần thực hiện cải cách đồng bộ về thể chế, đào tạo nhân lực và xây dựng văn hóa minh bạch hóa dữ liệu cũng như kết nối cộng đồng.
