Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc về thanh khoản trong nửa đầu tháng 7. Theo đó, thanh khoản bình quân trên sàn HOSE đã đạt mức 30.000-32.000 tỷ đồng/phiên, và thậm chí có phiên vượt 34.000 tỷ đồng, đánh dấu mức cao nhất trong vòng một năm trở lại đây. Sự gia tăng mạnh mẽ này dường như phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào khả năng nới lỏng chính sách tiền tệ, cũng như hiệu ứng tâm lý đám đông khi chỉ số vượt qua các mốc kỹ thuật quan trọng như 1.400 hay 1.450 điểm.
Lực đẩy lớn nhất của thanh khoản trên thị trường hiện nay đến từ nhà đầu tư cá nhân trong nước, những người chiếm tới 85-90% thanh khoản toàn thị trường. Sự luân chuyển dòng tiền nhanh chóng, cùng với việc sử dụng margin phổ biến trong nhóm cổ phiếu này, đã khiến thị trường thường xuyên ghi nhận trạng thái ‘tăng nóng đầu phiên – điều chỉnh cuối phiên’. Điều này phản ánh tâm lý chốt lời ngắn hạn rất rõ ràng trong số đông nhà đầu tư.
Tuy nhiên, chất lượng thanh khoản vẫn còn nhiều vấn đề cần được cải thiện. Dòng tiền từ nhà đầu tư tổ chức và khối ngoại vẫn chưa cho thấy sự cải thiện bền vững. Đặc biệt, động thái bán ròng vẫn chiếm ưu thế, tập trung ở các nhóm cổ phiếu tài chính, công nghệ và bất động sản. Chỉ số P/E thị trường hiện ở mức 14,5-15 lần, cao hơn trung bình ba năm gần đây, khiến việc giải ngân quy mô lớn từ các quỹ đầu tư vẫn khá thận trọng.
Để duy trì xu hướng tăng trong trung hạn, dòng tiền dài hạn cần quay trở lại làm trụ cột, đi kèm với những cải cách thể chế và nâng cao chất lượng doanh nghiệp. Việc phát triển các sản phẩm tài chính đa dạng – như quỹ mở, ETF nội, trái phiếu doanh nghiệp minh bạch, chứng quyền có đảm bảo – sẽ là kênh quan trọng để thu hút dòng vốn chất lượng. Khi nhà đầu tư có thêm công cụ đầu tư dài hạn, thị trường sẽ tránh được tình trạng phụ thuộc quá mức vào giao dịch cổ phiếu thuần túy.
