Bộ Tài chính đang đề xuất việc rút ngắn biểu thuế lũy tiến tính thuế thu nhập cá nhân từ 7 xuống còn 5 bậc, với khoảng cách thu nhập được nới rộng. Hiện tại, biểu thuế lũy tiến gồm 7 bậc, với thuế suất từ 5% đến 35%. Tuy nhiên, biểu thuế hiện hành được đánh giá là có quá nhiều bậc và dồn vào các bước thu nhập đầu, gây bất lợi cho người nộp thuế.
Trong dự thảo Luật Thuế Thu nhập cá nhân (thay thế), Bộ Tài chính đã đưa ra hai phương án sửa đổi biểu thuế. Cả hai phương án đều hướng đến giảm số bậc thuế và nới rộng khoảng cách thu nhập. Mức thuế tối thiểu 5% sẽ áp dụng cho thu nhập tính thuế trong tháng là 10 triệu đồng. Mức thuế tối đa là 35%, với thu nhập tính thuế trên 80 triệu đồng (theo phương án 1) và 100 triệu đồng trở lên (theo phương án 2).
Theo đánh giá của Bộ Tài chính, việc giảm số bậc thuế sẽ giúp đơn giản hóa quá trình quản lý, thu thuế, tạo thuận lợi cho việc kê khai và phù hợp với xu hướng cải cách thuế trên thế giới. Cả hai phương án đều đáp ứng được mục tiêu giảm bậc và điều chỉnh thu nhập tính thuế ở từng bậc.
Khi so sánh hai phương án, Bộ Tài chính cho biết mức độ ảnh hưởng của hai phương án là khác nhau. Phương án 1 giảm thuế cho thu nhập trên 10 triệu đồng, trong khi phương án 2 giảm nhiều hơn cho thu nhập trên 50 triệu đồng.
Ví dụ, cá nhân có thu nhập tính thuế 10 triệu đồng một tháng sẽ được giảm 250.000 đồng nếu áp dụng phương án 1. Tương tự, thu nhập 30 triệu sẽ được giảm 850.000 đồng, thu nhập 40 triệu đồng là 750.000 đồng và trên 80 triệu khoảng 650.000 đồng.
Về thuế suất, nhiều nước đã áp dụng biểu thuế lũy tiến nhiều bậc. Xu hướng chung là đơn giản hóa biểu thuế thông qua giảm số bậc lũy tiến. Mức thuế suất cao nhất ở một số quốc gia cũng điều chỉnh tăng lên.
Hiện tại, các nước châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc áp dụng mức thuế suất cao nhất là 45%. Một số nước châu Âu, Bắc Mỹ và châu Úc áp dụng 5-6 bậc thuế. Riêng Mỹ có 7 bậc thuế.
Việc điều chỉnh biểu thuế lũy tiến và thuế suất này nhằm mục đích phù hợp với tình hình kinh tế – xã hội trong nước và xu hướng cải cách thuế trên thế giới, cũng như đảm bảo công bằng và giảm bớt gánh nặng thuế cho người nộp thuế.
